Het verleden van Utrecht

Vertel mij Utrecht/Architectuur (3): De Neudeflat

Afbeelding: Chris Schut, ‘Neude zonder Neudeflat’.

Begin jaren zestig werkte ik in de Neudeflat bij ‘Gascon’, het bedrijf dat zorgde voor het opleiden en bijscholen van gasfitters voor de ombouw naar gebruik naar aardgas. Mijn ‘baas’ was dikwijls op pad voor ‘de zaak’. In de kamer op de vijftiende verdieping werkte ik veel alleen.

Het panorama van Utrecht werd elke dag vertrouwder. Vanaf die hoogte kwam de Buurkerk, op de voorgrond, vollediger tot haar recht dan op straatniveau. Op de achtergrond rees de Domtoren op; de hoogste kerktoren van Nederland, door een orkaan gescheiden van de kerk. Mijn liefde voor Utrecht werd op die plek geboren.

De Neudeflat ontworpen door H.A. Maaskant is een voorbeeld van ‘functionalisme’, architectuur die zich na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde. In een oogopslag moet duidelijk zijn waar het gebouw voor dient. De Neudeflat heeft de vorm van een vlieger doordat deze op de oude rooilijn geplaatst werd. Nieuw was het optrekken rond een schacht van gewapend beton en een vliesgevel van natuursteen gevat in staal en glas. Kritiek bleef niet uit: dit gebouw ontsierde de binnenstad, moest gesloopt en werd de ‘pispaal’ van Utrecht. Sinds 2017 is de Neudeflat gemeentelijk monument.

In dezelfde tijd kwam ‘de Euromast van Maaskant’ tot stand. Maaskant leverde een belangrijke bijdrage aan de wederopbouw van Rotterdam na WO II. Uit vroegere ‘wandelgangen’: het was de bedoeling om twaalf van deze flats te bouwen in de binnenstad dat als zakencentrum bestemd werd. Snel werd duidelijk dat de toestroom van autoverkeer niet verwerkt zou kunnen worden door onvoldoende parkeergelegenheid.

Lodewijk Muns, zoon van L.W. Muns, gereformeerd predikant in Utrecht tot 1964, geeft via deze link zijn mening over Utrecht/de Neudeflat. Daarin opgenomen wat zijn vader hierover schreef.

het ‘Huisje van Sluijmer’

Zestig jaar na de bouw van de Neudeflat nestelde zich op de hoek van de Drift en de Kromme Nieuwe Gracht het ‘Huisje van Sluijmer’, net als de Neudeflat met een gevel van staal en glas. Deze woning telt 7 verdiepingen en heeft daarbij onderkeldering van 55 vierkante meter van het huis dat op dat op die plek stond en in 1940 afgebroken werd. Door niet gerealiseerde plannen voor verbreding van de Drift mocht er van de gemeente niet gebouwd worden. Architectenbureau’Sluijmer en van Leeuwen’ ontving in 2003 de AD/UN Publieksprijs.

Schuin tegenover: Kromme Nieuwe Gracht 3 – 5

In 1744 en 1752 kocht Baron van Tuyll van Serooskerken (dochter Belle van Zuylen) twee claustrale middeleeuwse huizen om te verbouwen tot winterhuis. De hoofdingang van deze huizen waarin eertijds de kapittelheren van Sint Pieter rond de kerk woonden, was op de kerk gericht, later verplaatst naar de grachtkant. Architect Daniel Marot voegde deze twee panden samen en bekleedde de gevel met dure Naamse steen. Hoe werd destijds tegen de metamorfose van deze panden aangekeken? De vierde verdieping werd in 1925 toegevoegd toen het Bonifatius lyceum hier gehuisvest was.

Logo De Nuk
Auteur

Margriet Hoogendoorn

Margriet Hoogendoorn (geboren op 08-06-1943) is een echte Utrechtse. Ze zat vanaf de kleuterschool tot en met de Mulo op de Dompleinschool. Daarna volgde ze de opleiding tot docente drama aan de Academie voor expressie door Woord en Gebaar. Margriet verzorgt als gids al 25 jaar wandelingen in de stad Utrecht. Ze schrijft regelmatig op De Nuk over bijzondere plekken in de stad.

Laat uw reactie achter

Reactie

1 reactie

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *