Twee dagen voor Le Guess Who?:”Nog nooit zo relaxed geweest”

“Ik ben nog nooit zo relaxed geweest voor Le Guess Who? als dit jaar”, vertelt Johan Gijsen lachend, onderuitgezakt in een zitzak in een koffietent aan de Oudenoord. “Alles staat in de steigers. Het loopt nu.” 

Wat is er dit jaar anders dan andere jaren? 

“We doen meer aan samenwerkingen in de stad. Zo zijn er dit jaar lezingen op de universiteit en werken we samen met Stichting Fotodok. Ook is er voor het eerst een driedaags filmfestival. Er gebeurt zoveel tijdens Le Guess Who? dat het zelfs voor mij soms lastig is om alles bij te houden.”

Zijn er bands die hebben afgezegd? 

“Nee, gelukkig niet. Dat blijft wel altijd een risico voor ons omdat we relatief weinig acts boeken die op tournee zijn. Ze komen speciaal voor Le Guess Who? naar Utrecht. En dat de artiesten uit de hele wereld komen maakt het ook spannend. Zo zijn pas vorige week de visa geregeld voor de Ethiopische artiest Ayalew Mesfin. Een hele opluchting. Op dit soort dingen hebben we maar weinig invloed.”

Is er een reservelijst voor het geval artiesten afzeggen? 

“We hebben er wel een paar in ons achterhoofd die kunnen invallen. Er komen ook veel interessante muzikanten als bezoeker naar Le Guess Who?. Die kunnen we altijd nog benaderen op het laatste moment. Maar we programmeren zo divers dat het onmogelijk is om voor alle 60 genres een vergelijkbare act als reserve paraat te hebben.”

Wat zou er nog mis kunnen gaan deze laatste dagen? 

“Een paar jaar geleden was er een vulkaanuitbarsting op IJsland die ervoor zorgde dat Schiphol stil kwam te liggen. Alleen zoiets kan de boel nog in de war schoppen. Maar tot nu toe loopt alles volgens plan. Ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt.” 

Het lijkt wel elk jaar drukker te worden op het festival. Baart dat nog zorgen?

“Als ik ergens buikpijn van krijg de laatste dagen is het de publieksverdeling. Ieder jaar analyseren we waar de drukte vandaan komt en passen we de capaciteit aan: we plannen dan meer optredens op dat specifieke tijdstip. Ons streven is wel dat je bij de grote zalen altijd naar binnen zou moeten kunnen. Bij de kleinere zalen is er altijd kans op rijen. We hebben het ook niet helemaal in de hand. Als een concert tegenvalt en 1000 mensen verlaten de zaal, heb je verderop in het pand een probleem. En we hebben ook wel eens meegemaakt dat een artiest die in EKKO op zou treden tijdens Le Guess Who? de week ervoor een megahit had bij 3FM…”

Wat doen jullie verder nog om de bezoekers te verspreiden over het festival?

“Vroeger programmeerden we nog wel eens een grote naam, zoals Wilco of Savages. Dat doen we niet meer. Er is nu sprake van meer gelijkwaardigheid. Op zaterdagavond tussen half negen en tien uur is het altijd erg druk. Op dat tijdstip zijn er nu meer optredens verspreid door de stad. Ook bij het Cartesiusgebied zijn dan veel shows. En vorig jaar was er op dat drukke moment wat de kerken betreft alleen in de Janskerk een optreden, dit jaar ook in de Jacobikerk. Maar bij 90 procent van de optredens is het niet te druk hoor.”

Hoe regelen jullie de opvang en begeleiding van die 200 acts?

“Ja, dat is een gigantische logistieke puzzel waar ook nu hard aan gewerkt wordt. Inclusief crew en begeleiding moet je denken aan zo’n 1000 man in totaal. Die zitten in hotels verspreid door Utrecht. De zogenaamde ‘runners’, mensen met busjes, pendelen constant op en neer. Vaak moet een artiest ‘s middag soundchecken, weer terug naar het hotel en dan ’s avonds optreden in een van de zalen. Ik geloof dat er in totaal zo’n 480 ritjes zijn gepland.”

Jullie werken veel met vrijwilligers neem ik aan? 

“Klopt, in totaal zijn dat er ongeveer 200. Het leuke is dat ze uit de hele wereld komen, van Schotland tot Brazilië. Voorwaarde is dat je je verbonden voelt met de idealen van Le Guess Who?. Bijzonder om te vermelden is dat 15 procent van onze vrijwilligers nieuwkomers zijn. Wel zo toepasselijk omdat onze bezoekers uit meer dan 50 landen komen. De nieuwkomers zeggen dat ze gemakkelijk contact leggen op het festival en dat ze blij zijn dat ze zich nuttig kunnen maken en een bijdrage kunnen leveren aan zoiets moois en groots als Le Guess Who?. Nu ik dit vertel, krijg ik weer kippenvel …”

Dat is een mooi initiatief inderdaad. Gaan jullie dit nog uitbreiden?

“In de toekomst willen we nieuwkomers nog meer gaan inzetten tijdens het festival. Vaak komen ze uit dezelfde landen als de muzikanten die optreden. Het zou mooi zijn als nieuwkomers verhalen gaan vertellen over de artiesten. Zij weten veel beter waar de liedjes over gaan en welke gevoeligheden worden bezongen. Nu is het toch vooral onze kijk …”

Hoe belangrijk zijn goede weeromstandigheden voor een geslaagde editie?

“Voor de Bazaar en Le Mini Who? valt het te hopen dat het droog blijft. Voor het hoofdfestival maakt het niet zo veel uit. We hebben ook jaren gehad met sneeuw, storm en regen. De mensen zijn toch wel goedgemutst en hebben er zin in. Het heeft ook iets romantisch: door de regen fietsen, je natte jas ophangen en een mooi concert zien.”

Heb je zelf nog tijd om ergens te gaan kijken?

“Zelf zie ik bijna niks van het festival. Ik organiseer het ook niet voor mezelf. Ik wil veel artiesten spreken en bedanken. En de buitenlandse pers en onze partners. Wel loop ik langs de zalen om te vragen hoe het gaat. Het is belangrijk om oren en ogen open te houden. Ik voel me meer gastheer dan gast.”

Een tip heeft Johan Gijsen wel: 

 “Op zaterdagavond spelen de  Minya Crusaders uit Japan: Een 10-koppig ensemble dat traditionele Japanse volksliederen in een Afrobeat of een Latin sausje gooit. Het klinkt misschien een beetje flauw, maar op hun debuutalbum pakt het verrassend goed en fris uit. Ik ben ontzettend benieuwd naar hun liveoptreden.”

Concentratie bij de medewerkers van Le Guess Who?

Kijk hier ook voor de tips van programmeur Rinke Vreeke.