Smalltalk 

Smalltalk, Fenna heeft er geen talent voor. Dat werd maar weer pijnlijk duidelijk op de Nacht van de Poëzie. 

 Deze week las ik een artikel in Het Parool dat ik iets eerder had moeten lezen: ‘Eerste hulp bij smalltalk: vraag niet hoe het gaat’. 

‘Hoe gaat het?’ vraag ik. In de hal rond de Grote Zaal van TivoliVredenburg had ik ineens D. zien staan, verdekt opgesteld in een schemerige bocht. Hij zag mij op hetzelfde moment. ‘Goed,’ antwoordt hij. Een stilte landt tussen ons in. Wanneer Nick uit de komedieserie New Girl in een ongemakkelijk gesprek belandt, moonwalkt-ie gewoon weg. Van alle onsubtiele ontsnappingspogingen vind ik dat de beste. Maar ik kan niet moonwalken en deze hal is heel lang. Smalltalk is ‘sociale smeerolie’, ik zal het onder de knie moeten krijgen. 

Volgens Het Parool was mijn openingsvraag dus verkeerd. De deskundige: ‘Je krijgt er een globaal antwoord op (…) waardoor het gesprek snel doodslaat.’ Als je hem tóch hebt gesteld moet je gauw doorvragen: ‘Ben je met leuke dingen bezig?’ of: ‘Hoe is je dag tot nu toe?’ 

Behulpzaam vult D. zijn antwoord aan: ‘Naar omstandigheden. Te veel gedronken gisteravond.’ 

‘O,’ zeg ik. ‘Ja, dat zijn omstandigheden.’ 

D.: ‘Er zijn eigenlijk nooit géén omstandigheden.’ 

Ja, zeg ik. 

Nee, zegt hij. 

Nu weet ik dat er verschillende dingen zijn die ik had kunnen zeggen. Zoals: ‘Zal ik doorvragen of heb je dat liever niet?’ Dit zou verbindend werken (maar dan vooral in gesprekken met terminaal zieken). Of: ‘Je ziet er goed uit.’ Maar hij zág er niet goed uit. Vanwege die omstandigheden natuurlijk. 

Gelukkig is D. iemand met wie het stroef kan gaan zonder dat dat echt erg is. De rest van mijn avond loopt vol met veel, veel ergere gesprekken. 

Ten slotte, diep in de Nacht, kom ik een vage kennis tegen – een leuke, maar dus wel een vage. Ik schiet in de overlevingsstand. ‘Hoe gaat het,’ zeg ik, ‘leuk je te zien, haha, hier in de toiletten, goh, ik heb veel ongemakkelijke gesprekken gehad vanavond…’ Ik vertel. Ze herkent het, zegt ze, haha, maar nu moet ze echt naar de wc (later lees ik in Het Parool: ‘Zeg dat je naar de wc moet als je weg wilt’). ‘Het lijkt me leuk eens koffie te drinken,’ zegt ze nog gauw. Hopelijk meent ze dat. 

‘Zorg dat je een onderwerp paraat hebt om over te beginnen’ staat er ook in het artikel. En: ‘Houd de regie over het gesprek.’ Dat gevoel voor smalltalk zit dus toch ergens in me – pal naast mijn wanhoopskwab.