Opinie

De kerntaak van de overheid is het beschermen van haar onderdanen

Herrie in de Nobelstraat

Drie leden van onze Utrechtse gemeenteraad zijn op schaamteloze wijze door het bestuurlijke ijs gezakt. Ervan uitgaande dat hun respectievelijke raadsfracties het met hun standpunt eens zijn, is een niet onaanzienlijk deel van de raad kwijt waarvoor onze overheid op aarde is. De gemeenteraad is een onderdeel van wat we kortheidshalve ‘de overheid’ noemen. En de overheid heeft als haar belangrijkste taak, haar kerntaak, het beschermen van de burger tegen van buiten komend onheil. Dat geldt voor iedere overheid, van het Rijk tot de gemeente.

Laat ik wat voorbeelden noemen. Er is altijd een zeker risico dat een vreemde mogendheid ons land met kwade bedoelingen wil binnenvallen; het is tenslotte al een paar keer eerder gebeurd (onder andere in 1672, 1794 en 1940) en er is geen garantie dat zoiets zich niet kan herhalen. Om de burger tegen zo’n risico te beschermen, houdt de overheid een krijgsmacht in stand en maken we als land onderdeel uit van de NAVO. Je zou er toch niet aan moeten denken dat de regering tegen ons zegt: ‘Ach, als Poetin binnenvalt koop je zelf maar een geweer en zoek het verder maar uit’. 

Er is ook een risico dat landgenoten natte voeten krijgen of zelfs verdrinken doordat het water stijgt. Om haar beschermende overheidstaak te kunnen uitvoeren, legt onze overheid (in de persoon van Rijkswaterstaat en de waterschappen) dijken aan en installeert ze gemalen die het water kunnen wegpompen. Je moet er toch niet aan denken dat Rijkswaterstaat tegen ons zegt: ‘hé, het water stijgt, ga maar op zwemles of koop een kano’. 

Zo zijn er nog veel andere beleidsterreinen waarbij de overheid ervoor zorgt dat geen ernstige brokken ontstaan die de gezondheid of het welbevinden van haar onderdanen schade kunnen doen. Er zijn verkeersregels. Je mag in de binnenstad niet harder rijden dan 30 km/h, dat is veiliger. Je bent verplicht in de auto een veiligheidsgordel te dragen om te voorkomen dat je hoofd tijdens een botsing tegen de voorruit knalt (dat is namelijk ongezond). Er zijn ook normen voor stoffen in het voedsel dat we eten. Er mogen niet teveel enge bestrijdingsmiddelen in zitten, omdat dat ongezond is en allerlei kwalen kan veroorzaken, tot kanker en overlijden aan toe. Daar zorgt de overheid dus voor en ze voldoet op die manier aan haar zorgplicht. Dat de praktijk soms weerbarstiger is dan de theorie, lezen we dikwijls in de krant, maar dat terzijde.

Een goede nachtrust is essentieel voor onze gezondheid

Er is ook een norm voor geluid. Geluid is een vorm van milieuvervuiling die meestal minder in de aandacht staat dan luchtvervuiling, waterverontreiniging en voedselveiligheid. Toch zijn er ook normen op het gebied van geluidshinder. Er mogen geen woningen pal naast een snelweg of een spoorlijn worden gebouwd. Terecht, want dat kost de bewoners (een deel van) hun nachtrust. En een goede nachtrust is essentieel voor onze gezondheid. Met zulke normen let de overheid dus op ons welzijn en voldoet ze aan haar zorgplicht. Maar ook hier is de praktijk soms weerbarstig. Ook rond onze nationale luchthaven Schiphol zijn geluidsnormen van toepassing. De omwonenden mogen niet aan teveel herrie worden blootgesteld. Maar ja, de belangen van de luchtvaartindustrie worden vaak belangrijker geacht dan die van omwonenden. En dus waren onlangs de omwonenden van Schiphol gedwongen de overheid te vragen haar eigen normen te handhaven. Daar was wel de rechter voor nodig, en op 21 maart jongstleden kopte dagblad Trouw op de voorpagina: ‘Rechter dwingt de overheid Schiphol in toom te houden’. De rechtbank in Den Haag oordeelde dat het Rijk de eigen regels over geluidhinder niet naleeft. Ik citeer de krant: 

“Een paar veelzeggende zinnen sprak de rechter pas aan het slot uit, toen hij zijn oordeel al gegeven had. Het is ‘begrijpelijk’ zei hij, dat mensen die last hebben van vliegherrie ‘er weinig vertrouwen in hebben dat de staat in toekomstig beleid de belangen van omwonenden rond Schiphol voldoende gewicht geeft’.
Want, zei hij ook: ‘De staat heeft bijna anderhalf decennium eigen regels niet gehandhaafd ten koste van omwonenden’. En: hun belang is ‘stelselmatig ondergeschikt geweest aan dat van de luchtvaar’.
De rechtbank Den Haag oordeelde in een zaak tegen de staat, aangespannen door een stichting van omwonenden van Schiphol, Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV). Die kreeg gelijk. Volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens hebben burgers recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. De staat doet te weinig aan de aantasting daarvan door vliegtuiglawaai, en daarmee handelt ze ‘onrechtmatig ‘.”

De webpagina rechtspraak.nl zegt het nog onomwondener: Onder de vette kop: ‘Staat handelt onrechtmatig: belang omwonenden Schiphol stelselmatig ondergeschikt aan luchtvaart’ schrijft de rechtbank: 

“Bij besluitvorming over het luchtverkeer van en naar Schiphol, maakt de Staat geen passende belangenafweging tussen omwonenden, de luchtvaart en de luchthaven. De Staat weegt de belangen van omwonenden stelselmatig niet op de juiste manier mee. Dat is in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarnaast wordt geldende regelgeving onvoldoende gehandhaafd. De Staat handelt daarmee onrechtmatig. Dat volgt uit een uitspraak van de rechtbank Den Haag in een bodemprocedure tussen Stichting Recht op bescherming tegen vliegtuighinder (RBV) en de Nederlandse Staat.”

Vervang in bovenstaande teksten de woorden ‘Schiphol’ door ‘feestcafé’s’, ‘vliegtuiglawaai’ door ‘uitgaansherrie’ en ‘de Staat’ door ‘de Gemeente’ en het probleem is blootgelegd. Dan krijgen we namelijk de volgende tekst (kan de rechter zo overnemen):

“Bij besluitvorming over uitgaansherrie in en om de Nobelstraat, maakt de Gemeente geen passende belangenafweging tussen omwonenden, de horeca en de Nobelstraat. De Gemeente weegt de belangen van omwonenden stelselmatig niet op de juiste manier mee. Dat is in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarnaast wordt geldende regelgeving onvoldoende gehandhaafd. De Gemeente handelt daarmee onrechtmatig.”

Het is de primaire taak van de overheid haar onderdanen, de inwoners, te beschermen tegen onheil van buiten. Of dat nu een vijandelijke invasiemacht is, een dreigende overstroming, de uitstoot van PFAS of een excessieve hoeveelheid decibellen, weerloze inwoners moeten daartegen van overheidswege worden beschermd. En als de overheid op dit vlak verstek laat gaan, is er de rechter om haar te corrigeren. Het stikstofoordeel van de afdeling bestuursrechtspraak van de Hoge Raad (2 november 2022), de Urgenda-uitspraak van de Hoge Raad (20 december 2019) en de recente Schipholuitspraak van de Haagse rechtbank over de geluidhinder rond de luchthaven (20 maart 2024) tonen aan dat de overheid hier en daar een steekje laat vallen. Nu de Nobelstraat nog.

De agents die een change hebben doorgevoerd, zijn de uitbaters van de feestcafé’s

De raadsleden waarmee ik dit betoog begon, vroegen aan het college van B&W of bewoners die in Utrecht zijn komen wonen nadat de feestcafé’s hier al waren gevestigd, het recht op klagen kan worden ontnomen. Dat lijkt me de wereld op zijn kop. De meeste inwoners van Dordrecht zijn daar pas komen wonen nadat Chemours al was begonnen met het uitstoten van PFAS. De Hoogovens (tegenwoordig Tata geheten) waren er al eerder dan de meeste inwoners van Wijk aan Zee. Schiphol is er al sinds 1916 en er is daar geen omwonende die toen zelfs maar geboren was, laat staan er al woonde, maar in de ogen van onze drie Utrechtse raadsleden heeft daar niemand recht van klagen. 

Onze raadsleden beroepen zich op het zogenoemde ‘agent of change’ principe. Dat principe houdt in dat de verantwoordelijkheid om overlast van lawaai-producerende bronnen (bijvoorbeeld een vliegveld, een fabriek of een feestcafé) te verminderen ligt bij degene (de actor of agent) die een verandering (change) wil doorvoeren. Het gaat daarbij in de praktijk om bouwprojecten. Wanneer een projectontwikkelaar een woonblok wil neerzetten naast een poppodium of een vliegveld, is hij ervoor verantwoordelijk dat de toekomstige bewoners niet gaan klagen over de herrie. Hij moet dan dus isolerende maatregelen treffen. Zeer terecht. Maar in het geval van de Nobelstraat is daar geen sprake van. De woningen staan er al heel lang; de agents die een change hebben doorgevoerd, zijn de uitbaters van de feestcafé’s. Zelf woon ik in een woning uit 1895. Toen bestond zelfs het woord ‘feestcafé’ nog niet.

Een beroep doen op het agent of change principe is de wereld op zijn kop zetten in een poging de wetgeving te omzeilen. Gelukkig had de rechter dat in het geval van Schiphol goed in de gaten. Onze raadsleden nog niet. Zij begrijpen de primaire taak van de overheid niet: ‘Herrie? Daar hebben we wel normen voor maar ach, stop maar watjes in je oren of verhuis maar naar Drenthe’. Beschamend is dat.

Auteur Jelle Reumer
Auteur

Jelle Reumer

Laat uw reactie achter

Reactie

16 reacties

  • Leo schreef:

    Krankzinnige kronkels van deze partijen subliem weerlegd!

  • karel Roomman schreef:

    Ik ben al 21 jaar aan het vechten. En met mij velen …………. Verhuurders, gemeente. men doet niets.

  • Barry Kade schreef:

    De taak van de overheid is in de eerste plaats het beschermen van kapitaal. Daarna zien ze wel verder.

  • Pieter Peter schreef:

    Studentenhuizen zijn net zo erg. In alle beschaafde landen ter wereld heeft men Campussen. En op die campussen eigen horecavoorzieningen speciaal gericht op studenten. Alleen in Nederland weer niet. In ons dichtbevolkte landje worden niet alleen potentiele sociale huurwoningen door dure pappies en mammies afgepakt , waarin ze hun dure kindertjes laten wonen, óók wordt alle horeca verpest. Waar kan ik nu terecht voor blues, jazz, swing? voor betaalbare klassieke uitvoeringen icm horeca zoals in wenen? Waar kan ik terecht voor het betere Nederlandstalige lied (dus niet die banale rommel die ik op de radio hoor vandaag de dag) , Voor sing a song writers? Er is voor de beter ontwikkelde Utrechter niets. Mensen met smaak moeten naar Leiden. daar is nog e.e.a. Te gek voor woorden dat alleen bonkie bonkie herrie wordt toegelaten? Ze hebben het over multiculturele samenlevingen? Dit is dat dus niet. Geen Fado, geen flamenco, reen Rhoda Scott, geen indian music, ik kan nergens terecht voor turks eten met een echt turks vioolorkest en traditionele muziek in de nobelstraat hoor… echt niet. ik baal daarvan . Ik wil én betaalbaar kunnen uitgaan en eten. Waarom plaatst het rembrandt theater geen digitaal állen theater orgel (zoek op youtube) zodat er voorstellingen voor de héle familie met een echt voorprogramma zoals vroeger (entertainment) ipv reclame weer komt. Orgel zonder pijpen die exact zo klinkt als een met. En verrijdbaar, geen onderhoud. En wordt het weer in oriignele staat hersteld (was prachtig vroeger) ……. Waarom is alles zo lelijk en zo extreem banaal? Waar is de schoonheid tijdens ‘een avondje uit is goed voor u’ gebleven? Een jazz bandje akoestisch geeft niet meer dan 50 db bij de uitgang en geen zware bonkende bassen. Er is maar voor 10 procent van de inwoners van utrecht geschikte uitgaansgelegenheden, en die geven dus enorme herrie. Voor overige 90 procent is NIETS. En laat kwaliteits etablishementen, dus: normaal uitgaan nu geen herrie geven?

  • Bernard Tomlow schreef:

    Raadsleden wordt wakker dus!Ik voeg aan de lijst van Jelle Beumer een belangrijke actuele- ook juist voor Utrecht-uitspraak toe. . Deze maand heeft het hof van beroep van Nîmes geoordeeld dat het windmolenpark op de site van Bernargues, in Lunas, moet verdwijnen. Daarmee heeft het hof verschillende klachten gegrond verklaard die waren ingediend door drie milieuverenigingen, evenals door omwonenden, die al enkele jaren vanwege geluid en gezondheidsklachten strijden tegen de installatie van het windmolenpark dat in 2016 in gebruik werd genomen.Toch handig als u zich deze uitspraak( ontwikkeling )herinnert,als u besluit om wel of niet windmolens toe te staan in Rijnenburg.

  • Corma Bomeboer schreef:

    Bernard tomlow werkt met zijn organisatie specifiek voor woningbouwcorporaties. Daar worden nette huurders standaard weggepest door overlastgevende studenten. …………….. Voor zulke organisaties zou ik niet willen werken.

  • Bernard Tomlow schreef:

    @Bomeboer.Ik herken mij niet in jouw opmerking, los van het feit dat ik de relevantie mis. En als “tegenbewijs” nodig ik je uit in Rechtspraak onder “Tomlow kort geding overlast” of soortgelijke te zoeken. Je zult dan vaststellen, dat woningcorporaties waarvoor ik werkzaam was en ben overlast bloedserieus nemen. En als er een woningcorporatie is die dat niet serieus neemt, kun je die woningcorporatie in kort geding dwingen tot aanpak en zelfs huurkorting bedingen.

  • Huurder schreef:

    Woningcorporaties die overlast serieus nemen ? Laat me niet lachen. Verhuist u maar is het antwoord.

  • Johan M. schreef:

    Exact… De SSH is de meest erge van alles. Oudjes zijn zo met huursverhoging bijna op straat gezet in Ondiep. En in WIttevrouwen, zeeheldenbuurt, vogelenbuurt etc kopen ze alles op om herriemakende huizen er van te maken. Vervolgens worden deze prachtige woningen helemaal uitgewoond en kapotgevreten door muizen en ratten, omdat studenten viespeukjes zijn……….. Terwijl er sociale huur voor normale mensen die al tientallen jaren (ja ik ken ze) wachten op een andere woning in een nette wijk. ALleenstaanden zijn de pineut. Gaat u maar verhuizen is idd juist. Vele voorbeelden gezien. Terroriserende gezinnen, schreeuwende kinderen, studenten die het leven onmogelijk maken van kennissen van mij in wittevrouwen… Je moet er maar geld voor hebben. Pro Deo betekent o Nee-o ! Meneer Tomlow weet het mooi te vertellen, Maar de realiteit is wel dat mensen kapotgemaakt worden op bovenwoningen, benedenwoningen, nabij speeltuinen en studentenhuizen. Fatsoen is van alle tijden werd mij geleerd. Behalve in Utrecht. Een vriendin van mij woont in Maartensdijk. 1 anonieme kick van overlast en de gemeente bemoeit zich er direct mee. Hier willen ze zaken omdraaien. Horeca, studenten etc in het voordeel stellen. Totale gekte. Rust is een officieel mensenrecht: privacy . Rust maakt daar onderdeel van uit> of je nu in een stad woont of niet (mensen hebben niet eens een keuze om elders te wonen: alles is voor tonnen opgekocht) … Makkelijk praten. Als je geld hebt, kun je alles voor elkaar krijgen. Maar de sociaal huurder, blijft die kleine man, met zijn confectiepakkie án ! Keertje ruilen met een kennis van mij Meneer Tomlow in wittevrouwen? … Ga er maar een week wonen. Ik weet zeker dat u in een straighjacket wordt afgevoerd van de herrie. En de verhuurder zegt gewoon: ga jij maar verhuizen. En weet u wie die verhuurder van die gekmakende studentenburen is? précies. de SSH………….

  • Eric de Heus schreef:

    Hier een slachtoffer van studentenherrie. Ook SSH. De omgeving klaagt al 3 jaar steen aan been. Heel (buiten) Wittevrouwen ervaart échte terreur. Vooral geschreeuw en contactgeluiden (via wanden, muren, vloeren) en openstaande ramen en deuren. Mensen worden door de SSH medewerkers geïntimideerd als zij klachten bij de gemeente indienen met hun naam, worden persoonsgegevens , compleet in strijd met de AVG doorgegeven aan de SSH. (Bewijs van) door de gemeente ondanks het expliciete verzoek geen persoonsgegevens te verzenden. Studenten veroorzaken écht ernstige overlast en vinden alles gezeur. Gedragen zich als jonge kinderen terwijl het volwassen mensen waren. Ik ben nu 55 en heb altijd tussen studenten gewoond. Vroeger had men-wel-eens een feestje. 2 x per jaar. of zo. werd netjes aangekondigd. Nooit geschreeuw, ellende, tot 2010, 2011 toen is de ellende begonnen. Prinsjes en prinsesjes die nooit nee te horen kregen van hun ouders. Gepamperde geluidsterroristjes/en. Ware hel vooral met onze kinderen. Ik heb een puber van 13 die niet in slaap komt door die ellendelingen. Meerdere keren bel je aan. Doen ze niet open. Brieven door de deur, Geen reactie. Bellen naar de verhuurder (ssh) krijg je dus ook een student aan de lijn.. Denk je nu werkelijk dat die er werk van gaat maken? Nooit antwoord. Mails. Blijven onbeantwoord. Gemeente? Doet er niets mee. Dus meneer Tomlow uw hele verhaal is gebaseerd, mogelijk op heel goed betalende klanten . Wij ervaren echte terreur. Terwil oplossingen simpel zijn. De gemeente moet íeder huis dat gebruikt wordt door studenten verplichten vloer en wand/muur isolatie te plaatsen met een reductie van zeker 50 db, zwevend. Ramen moeten van HR+++ glas zijn en niet open kunnen alleen bij brand (kan gecontroleerd worden met sensors tegenwoordig met ingebouwde camera die aan gaat zodra het raam wordt geopend(dus geen privacy schending) . Als men een goede wtw unit plaats is er net zoveel lucht en koeling als met een raam open, alleen geen herrie naar de buurt. Kunnen zij leven zoals ze willen en blijft de buurt gevrijwaard van de herrie. Woningen waarin studenten wonen ook verbod op (dak)terrassen en balkongebruik. Feiten wijzen uit dat ze niet om kunnen gaan met vrijheden die voor ons normaal waren. Zoals @johanM al schreef: fatsoen is van álle tijden. Alleen als het je niet meegegeven wordt van huisuit en je denkt een perfecte opvoeding te hebben gehad en alles maar te mogen…… dan kun je praten als brugman tegen dat type mens, maar je dringt niet door. Men denkt: bekijk het maar ! Ik doe lekker waar ik zin in heb en jij kunt het bekijken…………………… Zo zit de vork in de steel met de studentenoverlast in Utrecht. (Amsterdam en Den Haag hetzelfde en Groningen) .In provincialere steden zijn ze wat dat betreft een stuk socialer. en treedt de gemeente ook écht op……. Nee is daar ook echt Nee. Studenten hebben hier een voorkeurspositie, worden bevoordeeld op mensen met een sociaal inzicht. Net als asociale gezinnen, asociale woningcorporaties zoals de SSH En Woonin En portaal. Vind het misselijkmakend wat er gaande is de laatste 15-20 jaar in onze stad. De balans was hier perfect tussen studenten en niet studerende bewoners en dat is door de Horeca, de gemeente zélf en de verhurende partijen verpest

  • Eric ter Horst schreef:

    Hou maar op. Ik ben gevlucht van de Nobelstraat naar de Mgr. van de Weteringstraat. En ja hoor. binnen no time ook daar ellende. Weer gevlucht. en ook hier weer herrie , kots en gelal !!!! En de politie en handhaving …… reden langs en zagen dat het goed was…… Je hoort niet veel in een afgesloten auto, met brommende motor en mobilofoon ……. voorbijrijdend…………………………. en wegkijkend. Terwijl als ik in mijn hoodie loop ik 30 minuten op de voet wordt achterna gezeten door een surveillanceauto alleen omdat ik een hoodie en een jeansjasje aan heb omdat ik op wil gaan in de menigte… als nette eerzame burger. Dat heet etnisch profileren. En dat terwjil ik zo roodharig ben als de pest… maar hoodie he.. dan ben je bij voorbaat al slecht. Ondertussen gooit het tuig met flessen (naar mij dus ook) gooit fietsen in de gracht, slaat elkaar, spuugt alles onder, schreeuwt en gilt . De wet heeft alle omschrijvingen van ordeverstoringen al in de acten van memorie gezet in 1993. Die generaties konden er nog wel mee omgaan. Openbare dronkenschap was vroeger ook officieel wettelijk verboden. Tegenwoordig mag je lam rondlopen. Aan de ene kant mag een kastelein niet meer schenken, aan de andere kant zijn het aantal alcoholvergiftigingen en doorgedraaide tina-slam-slachtoffers niet meer te hanteren.
    Gaat goed he gemeentebestuur? Misschien zelf eens van de drugs afblijven? Kunnen jullie weer helder en normaal denken.

  • Garregien schreef:

    Ook hier slachtoffer van studenterreur. Woonin die haar krakkemikkige gehorige huizen verkoopt. Zit je met van die schreeuwlielijkerds boven je hoofd omdat papa en mama een huis kopen voor hun engeltje. De regels omzeilend en iedere kamer voldouwend met nog meer van die engeltjes. Geen spatje interesse in hun omgeving natuurlijk.
    Je slaapt geen enkele nacht meer normaal. Jaar in jaar uit. Dat eindeloze geschreeuw. Knettermesjogge word je er van. Na godweetwat voor pogingen om de terreur te laten stoppen dan maar naar de rechter. Woonin en hun advocaat liegen alles aan mekaar.
    Dit zelfde verhaal overkomt velen van ons. Met je rug tegen de muur en letterlijk doodziek van niet normaal in je eigen huis kunnen wonen. Bouw een campus en gooi al die schreeuwlelijkerds bij mekaar. Laat ze mekaar maar gek maken. Dan gaat de rest van Utrecht weer normaal leven en lekker slapen

  • Michael Schuurmans schreef:

    Handhaving en personeelstekort zijn hier de sleutelwoorden, vrees ik met grote vreze.

  • Hanno schreef:

    Iedereen dit al gelezen? https://ustg.nl/2023/01/13/herrie-op-de-nobelstraat/ ………. Meer herrie in de Nobelstraat ’s nachts dan bij schiphol……………………….overdag……………………………..

  • Bernard Tomlow schreef:

    Aan het lijstje uitspraken, dat Jelle Reumer noemt,kan sinds begin deze week een ongekend belangrijke uitspraak van het Europees Hof toegevoegd worden ,aangespannen door Zwitserse klimaatoma,s tegen de Zwitserse staat.

    Volgens het hof doet de Zwitserse regering te weinig om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan en daarmee is artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens geschonden. Dat zegt dat mensen recht op bescherming van hun eigen privéleven en -sfeer hebben.

    Het hof legt uit dat hieronder ook bescherming tegen klimaatverandering valt en dat dit de verantwoordelijkheid is van de staat. Dat is een toevoeging aan hoe artikel 8 geïnterpreteerd kan worden.Een nieuw precedent met enorme gevolgen voor de zorgplicht van staten.Het Hof kan namelijk allerlei bindende uitspraken,veroordelingen jegens staten doen en bindende boetes opleggen.

    Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg is een instelling van de Raad van Europa, waarvan 46 landen lid zijn. Dat zijn alle Europese landen behalve Rusland, Belarus, Kazachstan en Vaticaanstad.

  • anthon schreef:

    was maar op de oudedijk in rotterdam blijven wonen niemand heeft je gedwongen naar de keizerstraat te verhuizen.
    nu blijf je zeuren over overlast
    de fietsenstalling en de cafe’s waren er eerder dan jij
    ga toch lekker naar je huisje op
    de veluwe.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *