Wie waren die kinderen bij de omstreden fotoshoot van Katja en Floris?

Op haar vijftigste gooide Annie de Laat het roer radicaal om. Ze nam afscheid van het luxe leven en begon een school in Zanzibar. Duurzaamheid staat in de lessen centraal. Op De Nuk deelt Annie regelmatig haar ervaringen.

Misschien weet je het nog? De fotoshoot van Katja Schuurman en Floris van Bommel op Zanzibar, die even hot nieuws was. Omdat ik toch op Zanzibar verblijf, ben ik op zoek gegaan naar de plek waar de foto’s zijn gemaakt, en naar de twee jongetjes die op blote voeten naast Katja en Floris schitterden en alle aandacht trokken.  

Het was makkelijk: de foto bleek te zijn gemaakt in het dorp waar ik ben. Het is Jambiani, een langgerekt vissersdorp aan de oostkust van Zanzibar, met een inmiddels bijna met hotels volgebouwd strand aan het water met de mooiste kleuren, en daarachter het dorp. Niet meer dan 100 meter ligt tussen het strand met de hotels en het dorp, maar het zijn twee werelden.  

We liepen naar de buurt waar de foto zou zijn gemaakt. Lukas, mijn gids, liet de foto zien aan een voorbijkomende jongen, die nog precies wist waar en wanneer de foto’s waren gemaakt. Hij bracht ons naar het huis waar de jongens woonden. De jongens waren er niet, een woont inmiddels in Stone Town bij zijn oma, maar als ik het transport zou betalen dan zouden ze de volgende dag komen. Dus de volgende dag zijn we teruggegaan. De binnenplaats was vol, met een vader en een paar dochters, de buren en met de jongens: Rachid en Ramadan.   

Katja Schuurman en Floris van Bommel zouden zijn getrouwd op Zanzibar 

Ik keek naar de foto en zag Katja en Floris, met de kinderen. Lopend, elegant, lachend, echt een reclameplaatje. Maar wat iedereen in Jambiani  wist te vertellen en zelf had gezien, is dat de mensen op de foto net waren getrouwd en daar mooie foto’s van lieten maken. Zij in een prachtige jurk, hij in een net pak, stralend en gelukkig. Dat gebeurt vaak, dat Zanzibar als trouwlocatie wordt gekozen. Ik keek opnieuw naar de foto en ja, zo kan je het ook zien. Een beetje probeerde ik uit te leggen wie de mensen op de foto zijn en waarom de foto’s werden gemaakt. Dat is niet gelukt denk ik. En niemand keek naar de schoenen van Katja.   

Broertjes zonder schoenen 

Ik zag op de foto twee jongetjes, vast broertjes, die misschien nog te klein waren voor slippers. Of er misschien geen geld voor hadden. De jongetjes zijn Ramadan en Rashid. Ze zijn nog geen 4 jaar, dus gaan nog niet naar school. Ik vroeg aan de vader of het broertjes zijn? Nee, Ramadan is de vader en Rashid is de zoon was het antwoord. Dat behoefde enige uitleg. Het zit zo. Omari is de vader van Ramadan, en ook de vader van de vader van Rashid. Hier wordt de echte vader ‘vader’ genoemd. Een oudere broer van de vader heet de grote vader en een jongere broer van de vader is de kleine vader. Het duurde even voor ik het begreep, maar het zit zo: Ramadan is wat wij zouden noemen de oom van Rashid. Als de echte vader doodgaat, hoort de grote vader voor een kind van zijn broer te zorgen.  

Een prima huisje  

Ik heb geen idee hoeveel mensen er in het huisje wonen. In elk geval, het is een huisje zoals alle huizen aan de dorpskant, gebouwd van coral rock stenen en heeft een zinken dak. In het huis is een binnenplaats en er zijn slaapvertrekken. Het koken gebeurt op hout, binnen.   

Foto’s van de kinderen? 

Het gebeurt altijd, zegt Omari, de vader van Ramadan. Toeristen maken foto’s van de huizen, de winkeltjes, de kinderen, van mannen op de fiets. Nee, daar krijgen ze nooit wat voor. En hoe het altijd gaat wordt geaccepteerd, alles gaat zoals het gaat. Hakuna Matata.  

Ik mag foto’s van Rachid en Ramadan maken, op dezelfde plek als de beroemde foto. Deze keer hebben ze wel schoenen, nou ja, plastic slippertjes aan.  

 

Niet met lege handen  

Omdat ik niet weg wil gaan zonder iets achter te laten, als dank voor de tijd en gastvrijheid, vraag ik wat zij graag willen hebben? Nou, geld voor opknappen van het huisje zou wel fijn zijn: een beetje stuc, verf, een nieuwe muur en een betere ruimte om te koken. Ja eh, iets minder misschien? Iets van mij? Oh ja, dan boodschappen, rijst, bloem en olie om te koken graag. En natuurlijk willen ze ook heel graag de foto geprint.   

Als ik wegga krijg ik rijpe papayas mee voor thuis.  

Voor de foto zal ik Floris en Katja benaderen. Ik hoop dat die niet vernietigd zijn. En als er iemand is die iets wil bijdragen om het huisje iets meer prima te maken: laat het weten. 

——————————————————————————————————————–

Follow up plastic slippers 

1. Iemand in Nederland heeft slippers ingezameld om naar Zanzibar te brengen en uit te delen. Misschien is het een beter idee om als je wat wil doen, ervoor te zorgen dat slippers op Zanzibar zelf gekocht kunnen worden: dat scheelt transport en dan heeft de lokale markt er ook nog wat aan 
2.  Een ontwerper heeft contact opgenomen om te kijken of er duurzame slippers ontworpen kunnen worden, die ook betaalbaar zijn voor mensen in ontwikkelende landen, en mogelijk hier geproduceerd kunnen worden. Dat zou mooi zijn!