Het was in 2014 dat Filmfestival-directrice Willemien van Aalst met veel aplomb dreigde Utrecht te verlaten. Reden was het besluit van de gemeenteraad om niet in te stemmen met de bouw van Artplex, als onderdeel van de Bieb+++. Artplex zou een megabioscoop moeten worden.
Het was een opmerkelijk statement tegenover een stad dat het Nederlands Filmfestival ruim liet mee eten uit de subsidieruif. Artplex en de Bieb+++ zijn er definitief niet gekomen en het Filmfestival vindt nog steeds plaats in Utrecht. Vrijdag was de slotdag en wat heeft Utrecht eigenlijk van het festival meekregen? Anders gezegd: wat als Willemien van Aalst de stad had verlaten?
Ooit was de hele binnenstad het decor van het festival. Met het festivalhart op de Neude als centraal punt waar Matthijs van Nieuwkerk en later Art Rooijakkers de gastheren waren van een bruisende, massaal bezocht talkshow waar celebs en wannabee sterren zich met filmliefhebbers aan de bar mengden. Premières vonden plaats in de Rembrandt, de Schouwburg of het Louis Hartlooper Complex. De rode loper werd bijna dagelijks uitgerold, waardoor je op de omringende terrassen nog wel eens een acteur of regisseur kon ontwaren. Er was een gratis dagkrant die je op de hoogte hield van het wel en wee van het filmfestival. Van de uitreiking van de gouden kalveren werd live verslag gedaan op de Nederlandse televisie. Detail: de uitzending vrijdag van Op1 over de slotavond was wat betreft kijkcijfers een dieptepunt in de geschiedenis van de talkshow. Dat het festival vooral werd gedragen door een heel leger aan vrijwilligers (een vrijkaartje moest veel goed maken) en onderbetaalde medewerkers is een terzijde dat in al die jaren onbelicht bleef. Utrecht was even de filmhoofdstad van Nederland. Er was reuring, vrolijkheid en de middenstand had er ook nog enige profijt van.
De gemeente zag in dit visitekaartje elk jaar weer voldoende reden om de beurs te trekken. Dit jaar vroeg het festival aan de overheid 1.231.000 euro subsidie, de toegekende subsidie zat met 975.138 euro net onder een miljoen. De gemeente Utrecht deed daar nog 488.00 euro bovenop.
De raad voor cultuur die over de subsidie adviseerde schreef onder meer;” De afgelopen jaren heeft NFF een positieve ontwikkeling doorgemaakt waarbij haar zichtbaarheid is toegenomen.”
Wie de afgelopen week door de stad wandelde zag her en der een poster, een marginaal gebeuren in de hal van de bibliotheek en merkte veel afgenomen zichtbaarheid. Het gros van de activiteiten vond plaats in het achter het station gelegen Kinopolis, dat niet bepaald bekend staat vanwege het sfeervolle karakter. Het totaalbeeld ontstaat van een wegkwijnend, in zich zelf gekeerd festival dat de relevantie voor Utrecht is kwijtgeraakt. Dat het festival kantoor houdt in de eveneens zwaar gesubsidieerde Machinerie is veelzeggend. Vertrokken uit het hart van Utrecht.
Gaat de gemeente volgend jaar weer de beurs trekken? Wethouder Klein twitterde opgetogen over hét gezichtsbepalende festival van de Nederlandse film en beeldcultuur. Mooie woorden, maar de werkelijkheid is anders. Het zou goed zijn als de directie van het festival zich bezint op haar rol, landelijk maar ook in Utrecht. Het in stand van een instituut lijkt nu een doel op zich. Dat is een slechte reden voor bijna een half miljoen subsidie.
Misschien moeten de fameuze filmdagen maar weer terugkeren. Met het nieuwe filmtheater Slachtstraat als uitvalsbasis. Hartje stad.
Was er een festival in de stad?
Zoals alle wethouders in Utrecht praat deze wethouder voortdurend in superlatieven. Ook nu weer. Helaas weet ze niet waar ze het over heeft. Een zaal met genodigden zegt niets over de relevantie van het festival. En die is zoals in dit stuk wordt gezegd, die is nihil.
Een half miljoen? Dat is een knap bedrag voor een week helemaal niets.
Hear Hear!
Het in stand houden van een instituut is een Utrecht een hele goede reden om subsidie te verstrekken. Zie ´t Hoogt. Ook volkomen irrelevant en ook bijna een half miljoen subsidie.
En uiteindelijk ging het na afloop alleen over dat genderneutrale kalf. Zegt genoeg.
Dit is me ook opgevallen. Of eigenlijk is me niets opgevallen. Op deze manier heeft dit festival inderdaad geen enkele waarde voor de stad. Kritiek die de organisatie en de wethouder zich mag aantrekken. Maak er weer een feestje van.
Wat is de Machinerie?
Wordt zo’n festival eigenlijk jaarlijks geëvalueerd? In dat geval zou er serieus gekeken moeten worden of die toegenomen zichtbaarheid wel klopt. Mij is dit festival in elk geval ontgaan.
Verhip, weer gemist, niks van gemerkt inderdaad 🙁
Was 3 jaar coördinator transport (84-85-86) bij uitdijende feestelijke Ned. Film Dagen.
Nu is het alsof ik doof en blind ben … Neem tijd voor heroverweging en positionering.