Onderzoek Zembla:”Careyn verschool zich ten onrechte achter inspectie”

Op 21 februari zond Zembla “Oude Bomen moet je niet verplanten” uit. In deze aflevering was te zien hoe ouderen, zoals de dan 100-jarige mevrouw Piël, tegen hun zin moeten verhuizen. Wat was er aan de hand?

Careyn is eigenaar van Tuindorp-Oost en wilde de flat slopen en nieuwbouw neerzetten. Maar omdat die nog niet klaar is, moesten de ouderen hun vertrouwde appartement in de hoge flat verlaten, om te verhuizen naar de ‘laagbouw’. Daar wonen ze tot de nieuwbouw klaar is. De ouderen moeten dus twee keer verhuizen in 1,5 jaar tijd. De aflevering van Zembla was het resultaat van  onderzoekswerk van verslaggever Nicolien Herblot die een maand aanwezig was in de zorginstelling.

De getoonde beelden leidden tot veel geschokte reacties. “Een gevangene heeft nog een beter leven vergeleken met de bejaarden” schreef een kijker op facebook. “Wat een gevangenisregime, totaal geen respect of emphatie voor de ouderen. Dit valt onder ouderenmishandeling. Caryen heeft een veels te grote monopolie positie”,  schreef een ander.

WOB-procedure

Naast aandacht voor de klachten van de bewoners viel de rol op van een aantal jongeren die tijdelijk in de flat waren gehuisvest. Zij ondersteunden de ouderen en voerden actie om de door hun gesignaleerde mistanden onder de aandacht te brengen. De jongeren schreven de Tweede Kamer aan, met Kamervragen als gevolg. Als gevolg hiervan kwam op 16 november 2018 de inspectie langs bij Tuindorp-Oost. Het verslag van dit bezoek was niet openbaar. Toen Zembla Careyn wilde interviewen over de ingrijpende interne verhuizing werd dit geweigerd en verwees de directie naar het verslag van de inspectie. “De IGJ heeft naar aanleiding van een recent bezoek aan Tuindorp-Oost de juistheid van ons besluit uit oogpunt van kwaliteit en veiligheid bevestigd.”

Niets aan de hand dus, is het standpunt van Careyn. Is dat ook zo? Omdat zowel Careyn als de inspectie weigerden inzage in het verslag te geven, startte Zembla een WOB-procedure. Inmiddels zijn de documenten binnen en komt het oordeel van de inspectie in een ander daglicht te staan. Jan Klein, hoogleraar veiligheid in de zorg, heeft op verzoek van Zembla naar de documenten gekeken. Hij vindt dat Careyn zich ten onrechte verschuilt achter het rapport.

Klein vindt het niet terecht dat Careyn beweert dat de inspectie de juistheid van de interne verhuizing bevestigt. “Dat is op geen enkele manier zo. Dat kun je er niet in lezen.”

Volgens de hoogleraar heeft de inspectie dit bovendien helemaal niet onderzocht. De IGJ heeft alleen gekeken of de fysieke veiligheid van de ouderen tijdens de verhuizing zelf gewaarborgd is. Klein: “Ik vind dat je dan alleen maar mag stellen dat de inspectie ingeschat heeft dat die veiligheid voldoende geborgd is tijdens de verhuizing. Dat is het doel van het bezoek geweest en dat staat er letterlijk boven.”

“De jongeren hebben de werkelijkheid gezien”

Klein betreurt het dat de rol van de jongeren die het tehuis in december moesten verlaten niet is beoordeeld.  “Het effect van de jongeren op de veiligheid van de ouderen wordt helemaal niet meegewogen. De jongeren hebben van alles gezien. Zij hebben de werkelijkheid gezien en zijn vervolgens ook op hun manier aan de slag gegaan. Het gaat dan soms om zogenaamd kleine dingen, zoals dat de zorg een kopje koffie in de keuken zet, terwijl iemand niet kan lopen. Die dingen zijn enorm belangrijk voor mensen”.

Symbool voor het verzet van de ouderen stond vorig jaar de toen 100-jarige mevrouw Piël. Als een baken van onverzettelijke waardigheid liet zij zien waar het bij Careyn aan schortte: een groot gebrek aan beschaving. Zembla-verslaggever  Nicolien Herblot heeft nog contact met de bewoners. Ook met mevrouw Piël. “Ze is nog steeds erg ongelukkig in haar nieuwe woning.”

Lees hier de follow up van Zembla, inclusief het volledige commentaar van hoogleraar Klein.