Haar communicatieplan was niet goed

Kunstenaar Sophia Anastasia vroeg de laagdrempelige impulssubsidie aan: “Ik ben een paar keer van woede ontploft”

  • Door Redactie
  • |
  • 5 juli 2021
  • |
  • 22 reacties

Sophia Anastasia

De gemeente Utrecht kent een zogenoemde impulssubsidie voor startende culturele projecten in alle kunstdisciplines. De subsidie heeft als doel een eenmalige impuls te geven aan culturele en artistiek interessante projecten die van belang zijn voor de gemeente Utrecht, haar inwoners en/of de Utrechtse culturele sector. Laagdrempelig is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Kunstenaars zijn in tegenstelling tot cultuurmanagers immers geen professionele subsidieaanvragers. Hoe laagdrempelig is deze subsidie in de praktijk? Kunstenaar Sophia Anastasia vertelt haar verhaal. “Ik ben meerdere keren van woede ontploft.”

De aankondiging van de subsidie leverde bij kunstenaar Sophia Anastasia een kleine juichkreet op. Met haar schilderijen van de Dom maakte ze de nodige furore, maar een bijdrage van de gemeente zou haar in staat stellen een minder commercieel project uit te voeren. Ze vroeg de subsidie aan en zegt sindsdien meerdere malen van woede te zijn ontploft. “Ik belandde in een volkomen bureaucratisch circus waarin iedereen naar elkaar wijst en een externe adviseur uiteindelijk besluit om om onheuse redenen de aanvraag af te wijzen.”

De stad een als rups die ontpopt en een prachtige vlinder wordt. Dat was het idee dat Sophia indiende. “Utrechter wordt steeds mooier en dat wilde ik in beeld brengen en delen met de mensen in Utrecht.”

“Na vijf weken niets gehoord te hebben, deed ik navraag”

De aanvraag voor een subsidie van 2500 euro werd zoals voorgeschreven digitaal ingediend. “Na vijf weken niets gehoord te hebben, deed ik navraag: bellen, e-maildres gekregen en ineens kreeg ik een antwoord dat ik de beslissing in het beveiligde digitale platform kon vinden. Ik daar heen, stond er alleen: “afgewezen”, geen uitleg, niets. In de regels had gestaan dat een contactmoment onderdeel was van de subsidieaanvraag, maar er was niets geweest. Ik bellen, mailen. Nog steeds niet. Toen ging ik twitteren. Vooral over dat ik in het duister tastte over de reden van afwijzing en over dat “laagdrempelig” blijkbaar nog een te hoge drempel was voor mij. Ik voelde me mislukt als kunstenaar. Daarop werd ik gebeld door een medewerkster. Zij vertelde dat ik in de voorselectie was afgewezen, maar met maar met enkele kleine aanpassingen zou er geen probleem zijn.”

De aanpassingen betroffen de wijze van communicatie en exposeren. Sophia kreeg steeds meer het idee dat niet de kunst maar de communicatie naar de Utrechters centraal stond in de subsidieaanvraag. Ze stelde voor een aantal populaire FaceBookgroepen met bij elkaar ruim meer dan 100.000 leden als podium te gebruiken en voor de expositie had ze een kantoor op de Maliebaan geregeld. Dat laatste overigens met de nodige tegenzin.

“Waarom zou je met je werk gratis in een duur kantoor pand gaan hangen? Daar kunnen ze toch gewoon voor betalen? Het is ook nog eens fiscaal aftrekbaar. In elk geval had ik daarmee aan alle voorwaarden voldaan.”

Nadat  ze de aanvraag weer had ingediend was ze er van overtuigd dat ze voor de subsidie in aanmerking kwam. “Ik had de adviezen van de ambtenaar opgevolgd en alles in het teken van de communicatie gezet. Meer hoefde ik niet te doen.”

“De subsidie bleek ook nu te zijn afgewezen. Een motivatie ontbrak.”

Het ging toch weer anders. Er kwam een gesprek met een externe adviseur. Een knullig gesprek, volgens Sophia. Maar meer dan een formaliteit kon het niet zijn. Weer volgde een periode van weken wachten en weer kwam er pas antwoord toen ze een mailtje stuurde naar haar contactpersoon bij Culturele Zaken. De subsidie bleek ook nu te zijn afgewezen. Een motivatie ontbrak. De onderbouwing kreeg Sophia toen haar verhaal deed op twitter.

“Van die onderbouwing heb ik niets begrepen. Ik kan daar bezwaar tegen maken maar ik weet niet of dat zin heeft. Kennelijk moet je als kunstenaar vooral geschoold zijn in de kunst van het subsidie aanvragen. Dat niet elke aanvraag direct wordt goed gekeurd is logisch. Ook mijn aanvraag hoeft niet per se goedgekeurd te worden. Maar hoe kan die afgekeurd worden als ik hem helemaal aanpas op advies van een ambtenaar?  Waarom heeft die externe adviseur in het gesprek geen bedenkingen naar mij uitgesproken en deze teruggekoppeld? Hij zei wel dat ik geen concrete afspraken had gemaakt met de genoemde facebook-groepen. Dat is natuurlijk helemaal niet nodig.”

“Ik wilde met deze subsidie iets teruggeven aan mijn geliefde Utrecht.”

De juichkreet van Sophia toen ze hoorde over de projectsubsidie is verstomd. Als kunstenaar voelt ze zich niet gehoord. Met enig cynisme constateert ze dat er genoeg geld is voor externe adviseurs maar weinig voor de makers.

“Ik kan als kunstenaar ook een Tozo-uitkering aanvragen. Maar ik wilde met deze subsidie iets teruggeven aan mijn geliefde Utrecht.”

Een van de schetsen die Sophia bij haar aanvraag meestuurde

Enkele citaten uit de afwijzingsbrief:

“Een communicatieplan ontbreekt en daardoor blijft het raden hoe groot het publieksbereik gaat zijn. Ook ontbreekt een duidelijke omschrijving van de eventuele expositie in een kantoor op de Maliebaan. Wat wordt er tentoongesteld? Wanneer? Hoeveel publiek wordt er verwacht? En is dit dan ook de oudere doelgroep waartoe de aanvrager zich richt?” 

“Verder geeft de aanvrager aan dat dit project alleen tot stand komt als de Gemeente Utrecht subsidie toekent. Er zijn geen andere partijen benaderd om een (financiële) bijdrage te leveren en zijn ook geen concrete partnerships gesloten met de betreffende Facebook-pagina’s.”

Hester Assen: “Het klopt natuurlijk niet dat je van kunstenaars vraagt een heel boekwerk in te leveren”

Hester Assen, raadslid van de PvdA is naar aanleiding van de afwijzing van Sophia op zoek naar andere kunstenaars die een aanvraag hebben gedaan en hun ervaringen. De ervaring van Sophia verbaast haar. Zij en ook andere raadsleden hebben vaker benadrukt dat aanvragen voor een subsidie in verhouding moeten staan tot het bedrag. Ook moet een afwijzing altijd standaard onderbouwd worden.

“ Het klopt natuurlijk niet dat je van kunstenaars vraagt een heel boekwerk in te leveren als aanvraag voor een subsidie van 2500 euro en vervolgens geen reactie krijgt. We willen van de wethouder opgehelderd krijgen hoe dit kan. De subsidies moeten echt laagdrempelig zijn om aan te vragen. zeker na dit Corona jaar dat veel kunstenaars hard trof, verwacht ik een andere houding vanuit de gemeente.”

Auteur Redactie
Auteur

Redactie

Laat uw reactie achter

Reactie

22 reacties

  • Chris schreef:

    Altijd leuk om te weten wie die externe adviseur is waar de gemeente zich achter verschuilt.

  • Leo Wagenaar schreef:

    Oh oh, wat is de gemeente toch begaan met de kunstenaars. Miljoenen gaan er naar de culturele instellingen maar de makers hebben het nakijken.

  • Michael Schuurmans schreef:

    Ik vrees dat er een academische achtergrond ontbreekt o.i.d. Dat je meteen kunt zien wat de boven,- en onderkant is, speelt ook niet in het voordeel.

    Sophia maakt gewoon mooi werk dat niet provoceert… het is no-nonsense en daar heeft zo’n ‘extern adviseur’ natuurlijk niet voor op school gezeten. Blijf gewoon lekker doorgaan Sophia! Kwaliteit komt altijd bovendrijven.

  • Ciska schreef:

    De wethouder heeft inderdaad wat uit te leggen. Dit lijkt vooral op kunstenaars pesten in plaats van ze te steunen.

  • Edwin Brandenburg schreef:

    Het is het oude liedje. Het gaat niet om de kunstenaars. Het gaat om slimme dames en heren die de weg naar de ambtenaren weten te vinden. Met een glas witte wijn de zaak op een netwerkborrel voorkoken en dan hoeft er alleen nog maar voorstelletje gestuurd te worden. In dergelijke gevallen gaat het vaak om beduidend meer geld dan deze lullige 2500 euro.

  • Alexandra schreef:

    Ik schat zo in dat die externe flipflop familie is van een interne flipflop en dat er van zijn “fee” minstens 10 kunstenaars hadden kunnen worden geholpen. #corruptie

  • Tjerk schreef:

    Tip: zet in de aanvraag dat je verbindend, divers en inclusief bent. Dan heb je de helft van het geld al binnen.

  • Mathijs Vos schreef:

    Het gaat om 2500 euro, ik herhaal 2500 euro. Wat kost zo’n externe adviseur?

  • Coen schreef:

    Dat achterlijke vlot in de singel is wel goedgekeurd door een extern adviseur?

  • Babette Groenendaal schreef:

    En nu zou het heel laagdrempelig zijn als de wethouder dit hele proces nog eens doorneemt met de kunstenaar. Kan de organisatie nog wat van leren.

  • Lodewijk schreef:

    Leuker kunnen we het niet maken. Wel moeilijker.

  • jos stelling schreef:

    De kunst & cultuur is gekaapt.
    Een alsmaar uitdijend netwerk van mensen in jury’s, geldverdelingscommissies, adviesraden, ambtenaren met kunstzinnige of culturele ambities, vermeende cultuur-beleidsmakers en uiteindelijk zelfs gekozen politici houden zich ermee bezig. ”Kunst & Cultuur” geeft prestige en aanzien en wie of wat spreekt hen tegen? Zo hebben ze zich ondergedompeld in een wereld waarin ‘de markt’ geen grip heeft en waarin men voor zichzelf zonder risico een vaak niet onaanzienlijke “living” heeft gecreëerd.
    Ze zijn het respect verloren voor hen van wie ze feitelijk afhankelijk zijn. Ze zijn naar boven gevallen. Met een superieure blik kijken ze neer op hen die behept zijn met de liefde en innerlijke noodzaak van het creëren. Gemakshalve is het ere-predicaat “kunstenaar” gemakshalve door het wat werkzamere ‘maker’ door de cultuur-tuinmannen vervangen. Makers’ zijn immers wat makkelijker af te rekenen dan de anarchistische en eigenzinnige kunstenaars (in tuinmannenjargon ook wel onkruid genoemd).
    Dan wordt er een laagdrempelige financiële gemeentelijke worst voorgehouden. De kunstenaars kijken elkaar blij verrast aan en beginnen aan een traject waartoe ze niet zijn uitgerust. Maar ook de tuinmannen blijkbaar niet, ze zijn het contact blijkbaar nu volledig verloren en houden nog slechts blijkbaar de schijn op..
    Met het ophouden van die schijn, zou het niet eens een goede zaak zijn om ook de cultuurtuinmannen aan een beoordeling te onderwerpen en ook af te rekenen.
    Wat mij betreft mag Sophia Anastasia in die commissie zitten en voorzitten.
    ……en waarom eigenlijk niet?

  • Hetty van Oordt schreef:

    Najaar 2020, Gemeente Amersfoort. Zelfde thematiek. Paviljoen met gestrande kunst
    onderdeel van ExpoKeerpunt – Wereldtentoonstelling Amersfoort in De War.
    https://droogzand.nl/waarom-droog-zand/

  • Juan schreef:

    Het heeft helaas meer zin corporate kutklussen te doen om dan met de winst je kunst te maken… ben je netto minder tijd en minder frustratie kwijt

  • Gijs van der Sluis schreef:

    Wethouder Klein maakte zich zorgen om het lot van de makers in coronatijd. Ze hebben het moeilijk en de gemeente zal helpen. Het blijken krokodillentranen. Vanwege het begin van de crisis ging alle aandacht (geld) naar de instellingen (TivoliVredenburg, Schouwburg, Centraal Museum, etc) en de kunstenaars stonden in de kou. Talloos zijn de verhalen van nog niet gevestigde kunstenaars die een andere baan zijn gaan zoeken (achter de kassa, etc). Het relaas van Sophia Anastasia bevestigt de totale onverschilligheid van de gemeente als het om de makers gaat. Als de corona weer toeslaat kunnen we spreken van een verloren generatie. Misschien nu al.

  • Liesbeth schreef:

    En nu? Hoe gaat dit verder? Gaat de wethouder zich verantwoorden voor de manier waarop de gemeente met kunstenaars omgaat? Komt er een gesprek? Of blijft alles zoals het was?

  • Wendy schreef:

    Maar even voor de duidelijkheid, de aanvraag kan nog steeds afgewezen worden omdat het niet past in de visie die de gemeente over dit project heeft. Vaak zijn vage afwijzingen gebaseerd op het simpele feit dat het niet voldoet. Daar kan je van alles van vinden, smaken verschillen nu eenmaal.
    Heel hard gaan roepen dat je onheus bejegend wordt en dan wat? Afdwingen via sociale media dat de aanvraag wel goedgekeurd moet worden?

  • Martijn schreef:

    @Wendy. Ik heb sterk het idee dat deze kunstenaar het geheel volgens de visie van de gemeente heeft ingediend. Ik lees dat ze het heeft aangepast op advies van een betrokken ambtenaar. In elk geval zijn de argumenten voor de afwijzing zoals ze in het artikel staan niet erg sterk. Daarnaast gaat de klacht ook en vooral over het ondoorzichtige, bureaucratisch proces.

  • Henk Westbroek schreef:

    Het willen maken van een kunstwerk, zonder daarbij een ”communicatieplan” aan te leveren en ook nog eens zonder “partnerships ” aan te gaan. Deze anonieme externe adviseur ziet het vlijmscherp. Want hij benoemd haast terloops de twee zwaktes van honderden kunstenaars zoals Picasso, Rembrandt en Bacon, die door het gebrek aan partnerships en communicatieplannen ook altijd op weinig waardering konden rekenen.

  • Joels schreef:

    De culturele opperhoofden vonden het werk gewoon niet mooi of niet genderneutraal genoeg, en gaven een externe adviseur de opdracht de aanvraag af te wijzen zonder dat te zeggen. Deze kunstenares bevindt zich in het voetspoor van een heuse traditie. De internationaal bekende beeldhouwer Jits Bakker ( hij heeft een eigen beeldentuin) wilde zijn geboortestad zelfs een beeld naar keuze schenken. De cultuurbobo’s verachtten zijn werk zo sterk, dat ze zelfs daar een stokje voor staken. Zonder ooit hardop te zeggen dat ze zijn werk te slecht voor Utrecht vonden. Achter zijn rug noemden ze hem Jits Stakker in plaats van Bakker. Weet ik omdat ik op het Gemeentehuis werkte.

  • Ernst schreef:

    Voldoende signaal om een politieke evaluatie in de gemeenteraad van deze “laagdrempelige” subsidie te maken. Gewoon de vragen stellen: hoeveel aanvragen, welke kenmerken, hoeveel beargumenteerd en tijdig toegewezen, afgewezen, aantal adviezen, aantal na advies opnieuw ingediend, beoordeeld, afgewezen/toegewezen. Alle i houdelijke argumentaties in een overzicht, en totale budgetten. En dan later beslissen of er wel of geen vervolg op moet komen.

  • Jacob de Groot schreef:

    Het valt niet te ontkennen dat Utrecht deze kunstenares op een wat clowneske manier behandelt. Bij de beoordeling van een subsidieaanvraag zou men verwachten dat het werk van een kunstenaar grondig wordt bestudeert. Of zelfs wat minder grondig maar ten minste even tussen neus en lippen door. Wat er tentoongesteld zou kunnen worden wordt kinderlijk eenvoudig duidelijk door even naar Sophia Anastasia’s website te gaan.
    En waarom zou men al subsidie van een andere instantie moeten krijgen voordat men zich zou mogen wenden tot de gemeente? Toch niet voor die € 2500? De redenen die gegeven worden voor de afwijzing zijn ronduit komisch. Bestaat die hele subsidie eigenlijk wel?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *