open joodse huizen

Het aangrijpende verhaal van de Joodse familie Dannheisser wordt met dodenherdenking verteld

Toen de deuren van de wagon werden gesloten keek Setella Steinbach nog een keer naar buiten

Op 4 mei aanstaande vertelt Robin van Essen het aangrijpende verhaal van de Joodse familie Dannheisser in het Louis Hartlooper Complex aan de Tolsteegbrug in Utrecht. 

Van Essen is al een aantal jaren bezig met het uitzoeken van de verhalen van een viertal Joodse families op adressen in de buurt rondom de Twijnstraat. Zo ontdekte hij dat ook in zijn buurt de Tweede Wereldoorlog zijn sporen heeft achtergelaten. Deze sporen waren aan het vervagen en daarom heeft hij samen met zijn buren het initiatief genomen om voor de adressen in zijn buurt Stolpersteine of struikelstenen te plaatsen. Er zijn al struikelstenen geplaatst op het Pelmolenplantsoen 6, de Twijnstraat 16 en de Bijlhouwerstraat 1. Op het laatste adres woonden de Dannheissers. In het najaar wordt nog een struikelsteen geplaatst bij Oudegracht 411.

Ludwig en Johanna Dannheisser

Ludwig en Johanna Dannheisser woonden in Frankfurt en bezaten een goedlopende handel in bont. Toen de situatie in Duitsland verslechterde, zijn zij naar Nederland gevlucht. Uiteindelijk vonden zij een nieuw huis aan de Bijlhouwerstraat 1. Gelijk met Ludwig en Johanna zijn ook hun drie zonen met echtgenotes naar Nederland gekomen. De oudste twee zonen maakten zich zorgen over de veiligheid op termijn in Nederland, en zijn op tijd verder gevlucht naar Amerika en Engeland. Ludwig en Johanna hadden meer vertrouwen in de toekomst, en de jongste zoon wilde het nog even aankijken. 

Johanna met haar zus en man Ludwig en kleinzoon Ralph

Helaas hebben zij te lang gewacht en zijn zij allen omgekomen in Auschwitz. Het jonge dochtertje Paula van jongste zoon Curt, heeft het overleefd bij onderduikfamilie Meiring in Haarlem. Na de oorlog werd zij herenigd met haar oom en tante en liefdevol door hen geadopteerd.

In 2023 werden voor Ludwig en Johanna Dannheisser, maar ook voor zoon en schoondochter Curt Dannheisser & Suzanne Lehmann struikelstenen geplaatst. De familie uit Amerika en Engeland was daarbij aanwezig. Tijdens de voorbereidingen voor dit bezoek bracht Van Essen een bezoek aan het voormalige doorgangskamp Westerbork. Daar ontdekte hij dat Ludwig en Johanna op het transport zaten waar ook Settela Steinbach zat. 

Settela was lange tijd een icoon voor de Nederlandse Jodenvervolging, tot in 1994 werd ontdekt dat ze niet Joods was, maar tot de Sinti behoorde. Op 19 mei werd ze naar Auschwitz-Birkenau gedeporteerd, gelijk met de Dannheissers. Toen de deuren van de wagon werden gesloten, keek ze nog even naar buiten. Dit werd vastgelegd door Rudolf Breslauer, een Joodse gevangene in Westerbork. Hij maakte in opdracht van de kampcommandant een film over het kamp; de Westerborkfilm. Breslauer woonde voor zijn deportatie op de Petrarcalaan 59 in Utrecht. Van Essen deelde deze ontdekking met de achterkleindochter van de Dannheissers, die al na enkele minuten haar overgrootouders in de Westerborkfilm herkende. Het herkennen van de familie in de film was in 2023 groot nieuws.

Van Essen laat op 4 mei om 11:00 en 13:00 delen van de Westerborkfilm zien en vertelt daarbij het bijbehorende verhaal. De toegang tot zaal 4 van het Louis Hartlooper Complex is gratis en is onderdeel van het programma van Open Joodse Huizen, dat de verhalen van oorlogsslachtoffer levend houdt.

Kijk hier voor meer informatie.

Auteur Redactie
Auteur

Redactie

Laat uw reactie achter

Reactie

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *