Stoppen met proppen 

De borden zijn weg. Er waren er vijf, waarvan twee er al een paar jaar stonden. Nu, binnen zes maanden, is er bij ons in de buurt geen enkel huis meer te koop. En allemaal brachten ze de vraagprijs op, tussen de vier en vijf ton.  

Onze buurt, dat is Kalenberg-Zuid, een lint langs de Kalenbergergracht in de Weerribben, een moerasgebied in de Kop van Overijssel. Al 45 jaar hebben we hier een vakantiehuis. We kochten het voor 75.000 gulden; nu is de WOZ-waarde 330.000 euro, dus ongeveer het tienvoudige. Drie van de vier huizen die te koop stonden, krijgen (of hebben al) permanente nieuwe bewoners. Ze komen uit de Randstad. Een van hen is gepensioneerd; de anderen hebben daar nog werk, in Hoofddorp en in Rotterdam. Ze zijn lang niet de enigen hier met een werkgever op flinke afstand. Onze bijna- buurman werkt bij de Vrije Universiteit in Amsterdam; verderop woont een Utrechtse gemeente-ambtenaar.  

Openbaar vervoer is hier niet. Als je met de trein naar het westen wil moet je eerst vijftien kilometer naar het oosten, naar Steenwijk.  Sinds maart hebben we glasvezel, na zeker anderhalf jaar wachten. De aansluiting moesten we zelf betalen: 1900 euro per huis. Zo wordt de buitenman gepakt.  Maar wat zijn we er blij mee. Net op tijd voor de corona hebben we behoorlijk internet.  

De stad verliest aan aantrekkingskracht; het platteland is plotseling veel meer in trek

Hoef je in deze veranderde tijden bijvoorbeeld nog maar één dag in de week naar kantoor, dan kun je dankzij glasvezel zo’n beetje wonen waar je wilt. Want ook al zou corona op den duur verdwijnen, het thuiswerken blijft. Het betekent dat de relatie stad-platteland razendsnel verandert. De stad verliest aan aantrekkingskracht; het platteland is plotseling veel meer in trek. Ik hoor het ook van anderen. Een makelaar uit de Bommelerwaard, een notaris uit Zeeuws-Vlaanderen, ze zijn allebei druk met overstappers uit de Randstad.  Voor minder geld meer ruimte om je heen. En daar komt nu dan bij dat door corona-maatregelen de geneugten van het wonen in de grote stad beperkt zijn. Je loopt er trouwens ook veel eerder corona op.  

De bewoners willen hun kleine flatjes ontvluchten, maar kunnen vrijwel nergens heen

Voor Utrecht zou het een les kunnen zijn. Het beleid moet om. Stoppen met proppen. Niet langer zoveel mogelijk mensen dicht op elkaar in kleine appartementjes en studio’s huisvesten; ophouden met het volbouwen van alle open ruimtes. Want je ziet wat er gebeurt als er een hittegolf is of wanneer corona toeslaat, of als dat tegelijkertijd gebeurt: de bewoners willen hun kleine flatjes ontvluchten, maar kunnen vrijwel nergens heen.  Helemaal rampzalig wordt het als de politie parken gaat ontruimen omdat het er te druk is.  

Vroeger ontwikkelde de stad zelf nieuwe wijken, nu laat ze dat over aan projectontwikkelaars. Die weten er wel raad mee. Ze presenteren met veel fanfare de eerste autoloze wijk van Nederland. Juichende reacties:  …’wat goed, wat ontzettend duurzaam’. Maar in werkelijkheid is het natuurlijk een manier om op een klein lapje grond zoveel mogelijk huizen te bouwen. De parkeerdruk wordt afgewenteld op de wijken er omheen.  

De enorme populariteit van Utrecht als stad om te willen wonen verdwijnt niet van de ene dag op de andere. De gemeente komt al die mensen die om wat voor reden dan ook hier naartoe willen komen zoveel mogelijk tegemoet. De behoefte faciliteren, zo heet dat. En dus krijgen we er nog een hoop wijken bij, en zullen de vastgoedjongens nog op allerlei plekken in de bebouwde kom hun keutels deponeren.  

Leuker zal het er niet op worden.