WH (Pim) de Groen schildert met algen. Dus nam Luuk Huiskes hem mee naar het kroos, een poel tussen Amelisweerd en Bunnik met op de oever een witte balustrade met een appel erop. ‘Er zitten bloedzuigers hier!’ riep Pim, toen hij eenmaal tot zijn heupen in de groene poel stond. Het was hoe Huiskes het bedacht had. Hij drukte af. De foto werd onderdeel van de unieke fotobundel die hij maakte over Utrechtse kunstenaars.
‘Het is geen top 68 van Utrecht,’ zegt hij, ‘de verscheidenheid aan kunstenaars interesseert me. Ook de mensen die ze zijn.’
Huiskes’ liefde voor fotografie werd gewekt toen hij als jongen een zwart-wit-foto uit 1933 zag, gepubliceerd in modeblad Vogue. Het is een tweetal op de rug gezien, man en vrouw die in elkaar op lijken te gaan, zij de benen gevouwen, kijkend naar een schimmige einder. Ze hangen bij Luuk ingelijst boven de aanrecht als iconen van een diep gewortelde wens.
Zijn nest was braaf gereformeerd, op burgerlijk niveau. Vader was boerenzoon die zich opwerkte tot accountant, moeder was evangeliste. Geen basis voor een lijdensweg. Luuk, terugkijkend, 70 jaar oud: ‘Ik ben lang gelovig geweest, totdat ik de mensen beter leerde kennen. Toen besefte ik dat geloof iets is voor de mens die hoopt dat er een god is.’
Dromerig was hij op school al. Ze noemden hem ‘Luuk the Dreamer’. Hij deelde hartstochtelijk mee aan de Sixties, reed op een Puch, had vriendinnetjes, speelde in bandje Lijn 6, rockmuziek, de Rolling Stones, samen met Robert van den Hout, de latere architect van zijn huidige appartement aan de Nieuwe Kamp. Na een studie economie werd hij ambtenaar in de gezondheidszorg en vader van een gezin. Er moest meer geld worden verdiend dan mogelijk was met fotografie. In de sector ging hij wel lesgeven aan de HKU en werd hij mede grondlegger van het Fotomuseum in Rotterdam.
Laatbloeier in de kunst? Overdenking, melancholiek, opgewekt, nuchter: ‘Ik kon als 60-jarige met vroegpensioen. Dat heb ik gedaan. Ik wilde de kunst in. Ik ben een grote bofkont, met de mogelijkheid om eruit te stappen. Mijn vrouw is 19 jaar geleden overleden. Een drama. Je krijgt ook de kans om een ander leven te leiden. De kinderen gingen de deur uit. Van huisvader ben ik vrij man geworden.’
Kreeg zijn fotografisch werk toch iets religieus? ‘Ja, dat kan wel. Het heeft ook iets metafysisch. Het is iets anders dan surrealisme. Dan ga je naar een droomwereld. Metafysica tilt je boven de werkelijkheid uit.’
Het is de essentie van zijn aanpak. Basis van een bundel vol kunstenaarsportretten – schilderachtige fotografie. Het wordt bladeren met Luuk. Een bonte greep aan verbeelding.
Nico Rijpkema, 90 jaar oud
‘Prachtige man. De oudste. Zo vitaal.’
Ruud Kuijer, man van de betonnen Waterwerken
‘De meest internationale kunstenaar, heeft beelden over de hele wereld. Hij staat een beetje buiten het Utrechtse wereldje.’
Jeroen van Merwijk
‘We wisten dat hij dood zou gaan. Hij sprak er vrijmoedig over in de media. Ik zei hem dat ik een beeld voor ogen had wat daar mee te maken had. Ik zette hem voor een hek met punten met een soort kruis erachter waar hij niet overheen kon. Uit zijn klerenkast koos ik zijn paarse overhemd. Die kleur is ook symbolisch: de dood, het lijden.’
Joyce Overheul
‘Heel bezig met de man-vrouw-gelijkheid. De man op een voetstuk. Ik zet haar op een bierkrat met de naam Kornuit erop. Daardoor is ze groter. Ik bekritiseer dat niet. Het is een beetje een knipoog – wij mannen zijn er ook nog.’
Roland Sohier
‘Hij was er zo blij mee. Al die meisjes, aangeregen dansend. Helemaal zijn werk. Ik werkte met een meisje.’
Jackie Sleper
‘Ik heb haar mee genomen naar de begroeide parkeergarage bij de IKEA. Staat ze daar met een dure Bentley van haar man. De kleuren blauw, rood, geel, groen. Het heeft een surrealistische sfeer, maar ook een glamourkarakter. Van het nummerbord heb ik 00-000-00 gemaakt. Iedereen mag er iets van vinden. Ik houd van raadsels.’
Een fotoboek als blijk van de Utrechtse rijkdom aan kunst?
‘Ja. En ik wil daaraan toevoegen dat het vanuit de politiek, de gemeente, maar vooral het publiek veel beter kan. In Amsterdam wordt meer kunst gekocht dan in Utrecht. Maar ons stadsje staat ons stadsje wel.’
Het boek is te koop bij de betere boekhandel, het Centraal Museum en Kunstuitleen. En wil je het bij Luuk thuis afhalen, mail dan even naar luukhuiskes@gmail.com.
Het boek is inderdaad niet alleen een portrettenboek. Het boek inspireert tot onderzoek. Wat voor kunstenaar is dit. Welke mening heeft Luuk hieraan toegevoegd. En welke mening heb ik. En wat maakt deze kunstenaar precies…. En dit artikel pakt die essentie mooi. Trots op Utrechtse kunstenaars.
goed gedaan Jerome!
Ik ben trots op je Luuk, voor altijd mijn vriend!