Met de opstallen en spandoeken van festival Tweetakt krijgt de Neude tot het eind van de maand weer een heel eigen invulling en kleur. Het is de centrale lokatie van het theater vol muziek en kunst voor jong en oud. De vraag is, of het niet voor de laatste keer is. In Grand Café le Journal was directeur en artistiek leider Petra Blok vlak voor de opening niet blij. Tweetakt is een van de populaire Utrechtse festivals die de steun van de gemeente dreigen te verliezen: van 490.000 Euro naar 0.
Tweetakt begon kleinschalig in Den Haag, verplaatste zich naar Den Bosch en werd 21 jaar geleden juist door de gemeente Utrecht gevraagd om het culturele leven te verrijken. Het was een vierdaags podium voor Nederlandse jeugdtheatergroepen. In twee decennia groeide het uit naar een baanbrekend evenement van twee weken met internationale deelname en allure. Het is een springplank voor jonge Utrechtse makers dat ook veel buitenlandse programmeurs trekt. Er komen ruim 40.000 bezoekers. In 2020 kreeg Tweetakt een plaats in de Bis, de culturele basisinfrastructuur van het Rijk, waar ook het Terschellinger Oerol bij hoort.
Het festival maakte als iedereen een moeilijke coronatijd mee, met opeenvolgende afgelastingen en verplaatsingen. Vanaf 2023 begon een nieuw normaal, al bleef het publiek aanvankelijk aarzelen.
‘Tot de dag van vandaag begrijp ik het puntensysteem niet dat ze hanteren‘
Het negatieve besluit van de adviescommissie voor de Utrechtse cultuurnota 2025-2028 had voor Tweetakt wel een heel ingewikkelde timing.
Petra Blok verzucht: ‘Het is het hele verhaal voor ons: we zijn geschrokken, omdat we na zo’n zware periode geen subsidie meer krijgen. We hadden een positief advies. Tot de dag van vandaag begrijp ik het puntensysteem niet dat ze hanteren. Het is een ecologisch systeem, hoe dingen cultureel met elkaar worden verbonden. Het is een onnavolgbare redenering, want er is zoveel positiefs bij ons: jong talent, interdisciplinair, muziek, theater, beeldende kunst. Het is verdrietig, omdat Tweetakt zo verbonden is met de stad en er zoveel instellingen samenwerken: alle theaters, het HKU, Fort Ruigenhoek. Er is een groot publiek opgebouwd. Het is heel erg ingebed in de stad. Ik hoop heel erg dat het tij zal keren.’
Het college en de gemeenteraad moeten nog beslissen. De essentiële datum is 24 juni.
Inmiddels is er overleg geweest met andere getroffen instellingen, zoals het Nederlands Film Festival, BAK, basis voor actuele kunst en IMPAKT, het centrum voor mediacultuur. Midweeks vond er een ontmoeting plaats met cultuurwethouder Eva Oosters. Het gaf niet direct hoop voor Petra Blok: ‘Ze heeft heel open geluisterd. Ze kan er nog niets over zeggen. Nee, ze heeft niet gezegd of ze het vervelend vindt.’
‘Ik wil niet naar een andere stad. We zijn verknocht aan Utrecht’
De consequenties? Blok: ‘Dat wordt zoeken naar een andere plek, een andere stad. Maar ik wil niet naar een andere stad. We zijn verknocht aan Utrecht. Het is een heel leuk publiek, open, jong. Het wordt heel erg gewaardeerd door internationale gezelschappen. Het is een jonge, dynamische stad, ook met een kleine schaal. Het is de vierde stad van Nederland, maar ook een intieme stad, ook met dat fort, dicht bij Overvecht.’
Met een veeggebaar boven de tafel verzucht ze: ‘Het duurt lang om het op te bouwen en dan in een keer is het: Boem! Het is kapitaalvernietiging en dat na zo’n periode met corona. Je kunt van instellingen als BAK en het Nederlands Film Festival niet zeggen dat ze het slecht hebben gedaan. De commissie beloofde een lichte toets en dan worden we ineens zwaar afgerekend en negatief beoordeeld. We hebben het niet aan zien komen. Het is iets anders dan dat de instellingen jarenlang onder de maat presteren. Dat moet je dan toch eerder te horen hebben gekregen.’
Tweetakt moet zijn bestaansrecht nu ineens benadrukken. Blok: ‘Jazeker, maar het is ingewikkeld, omdat dit advies nu zo vlak van te voren komt, terwijl we net aan het opbouwen waren. Het is fantastisch dat het nog steeds op de Neude kan. Het is spannend geweest, maar het is iedere keer toch gelukt.’
En zo wordt op een efficiënte manier de cultuur in de stad gesloopt.
Onbegrijpelijke beslissing dit.
Loop langs het festival op de Neude en je ziet de meerwaarde voor de stad. En dat is dan maar één locatie.
Moet erg deprimerend zijn om nu dit festival te hebben georganiseerd en dan kort ervoor dit nieuws te horen. En de regen helpt ook al niet.
Festivals georganiseerd ten koste van onze gezamenlijke ecologische belangen(bv onze forten) terstond beeinidigen svp.
Tevens ben ik al langers van mening dat de huidige festivalcultuur om diverse uiteenlopende redenen zijn langste tijd heeft gekend en deze eens aan een flinke analyse onderworpen kunnen gaan worden.