Machinerie heeft een tekort van 1,6 miljoen euro, gemeente verhoogt subsidie met 3 ton

Het is alweer een jaar geleden dat de Utrechtse raad debatteerde over de Machinerie. Aanleiding was de wijziging van rechtsvorm van het beoogde centrum voor beeldcultuur. De raad had goedkeuring gegeven aan een subsidie van 3,5 miljoen onder voorwaarde dat De Machinerie een coöperatieve vereniging zou worden. Zonder medeweten van de raad en de wethouder bleek De Machinerie als stichting te zijn ingeschreven. Op een aantal partijen na wond de raad zich er niet over op. De ondoorzichtige communicatie over het nieuwe project aan de Gietijzerstraat deed toenmalig CDA-raadslid Sander van Waveren vrezen dat er geld naar een bodemloze put ging. Gisteren liet wethouder Klein weten 3 ton extra uit te geven aan De Machinerie. Ook werd bekend dat het centrum een jaar later wordt opgeleverd.

In een collegebrief aan de raad wordt aangegeven dat dat de (wereldwijde) prijsstijgingen in hout, staal en de prijs van arbeid die de bouwsector raakt, ook bij dit project tot fors hogere bouwkostenramingen leidt.

,“Wij zijn samen met de betrokken kernpartners aan de slag gegaan om de oplossingsmogelijkheden hiervoor te verkennen en de plannen opnieuw tegen het licht  te houden,” schrijft het college.

De stijging  van de kosten en vertraging van de bouw zou het gevolg zijn van de coronapandemie.

“In afstemming met de eigenaar (Erfgoed Werkspoor Utrecht) is in maart 2020 vanwege COVID een pas op de plaats gemaakt met de voorbereidingen van de verbouwing, en zijn de plannen behoedzaam en zorgvuldig verder vormgegeven.”

Hoewel het plan inmiddels is versoberd, blijkt er een tekort te zijn van 1,6 miljoen euro. Erfgoed Werkspoor Utrecht, de belangrijkste investeerder in de Machinerie, is bereid hun oorspronkelijke investering in het project te indexeren en daarbovenop nog extra te investeren voor een bedrag van totaal 985.000 euro (indexering en extra investering). Stichting De Machinerie wil 98.000 euro via fondsen binnenhalen. En ook het college trekt de geldbuidel. Boven de al toegezegde 3,5 miljoen is De Machinerie 3 ton toegezegd. Dit alles, zo meldt de brief, om de kernpartners (NFF, Fotodok en ‘t Hoogt  te behouden voor de stad. De rechtvaardiging van de bijdrage wordt als volgt geformuleerd.

“De kostenstijging is een direct gevolg van de wereldwijde schaarste aan personeel en materialen door COVID”

“Om te voorkomen dat deze ontwikkeling door de coronacrisis verder onder druk komt te staan zien wij aanleiding om vanuit de rijksmiddelen die voor ondersteuning van de lokale culturele infrastructuur ter beschikking zijn gesteld aan de stad, een incidentele bijdrage van 300.000 euro te verlenen. De kostenstijging is een direct gevolg van de wereldwijde schaarste aan personeel en materialen door COVID en past binnen de voorwaarden van de rijksbijdrage, te weten dat de middelen moeten worden besteed aan de ondersteuning en behoud van de lokale culturele infrastructuur. Tevens past de besteding binnen het gemeentelijk afwegingskader ten behoeve van de beschikbare coronamiddelen, omdat de kernpartners die de Machinerie vormen (NFF, Fotodok, HIT) hiermee worden behouden voor de stad.”

In 2019 droeg de raad het college op kostenoverschrijding bij de inrichting van het gebouw in te zetten op versobering in plaats van extra (gemeentelijke) middelen. Nu er sprake is van een bijdrage uit rijksmiddelen vindt het collega dat ze recht doen aan deze motie.

“Coronagelden zijn niet bestemd voor het subsidiëren van een bouwproject”

Daarmee is de extra bijdrage nog geen hamerstuk. VVD-raadslid Marijn de Pagter spreekt van een bizar voorstel. “Klakkeloos 3 ton vanuit coronasteunpakketten voor de bouw. Bizar. Coronagelden zijn bestemd voor organisaties in de stad die schade lijden door de coronaepidemie niet voor het subsidiëren van een bouwproject. De VVD stelt het straks bij de begroting alvast aan de orde, maar ik ga deze brief zeker agenderen voor de commissie.”

“Deze ondernemer loopt geen enkel risico, want de gemeente blijft maar bijstorten”

Inmiddels gaat de bouw van het ongesubsidieerde Filmtheater Slachtstraat gestaag door. Initiatiefnemer Jos Stelling heeft als gevolg van de pandemie ook gezien dat de verbouwing enige vertraging heeft opgelopen.

“Dat zat hem niet in stijgende materiaalkosten maar personeel dat niet altijd beschikbaar was. Dat kost me tijd, financieel is dit te overzien. Ik begrijp dat wethouder Klein onder de indruk is van de wijze waarop Erfgoed Werkspoor nu  zijn nek uitsteekt. Maar een particuliere ondernemer die met een gegarandeerde gemeentelijke partner investeert loopt geen enkel risico. Dat blijkt wel, want de gemeente blijft maar bijstorten. Dat de gemeente dit doet met coronagelden is onbegrijpelijk. Daar is de steun helemaal niet voor bedoeld. Die is voor lopende projecten.”

’t Hoogt, een van de partners van De Machinerie, zal van de vertraging van de bouw geen last hebben. De subsidie van 4,5 ton is voor de duur van de cultuurnotaperiode tot en met 2024 gegarandeerd. Daarmee bekostigt ’t Hoogt onder meer een bioscoopzaaltje in de bibliotheek. Volgens ons bekende cijfers trok dat afgelopen weekend 55 bezoekers.

Lees hier de brief van het college.