Hoe ontmoeten we elkaar dan?

Mensloze straten, snijdende kou, lege terrassen. Het is 14 april en corona heeft Utrecht volledig in zijn greep. 

Op de Oude Gracht zag ik eerste en tweede paasdag veel volk, veel bootvolk ook, en geen geen politie-agent om de anderhalve meter regel te handhaven. Maar de horeca zat dicht en de stad leek kreupel. Corona laat zien wat de achilleshiel is in onze samenleving: de horeca. Zodra we niet bij elkaar kunnen kruipen om bij een glas bier lekker te ouwehoeren, in het café of op een terras, of om ons te laten verwennen in een van de vele restaurantjes en bistro’s, lijkt de binnenstad van Utrecht op mijn schedel: wat haar rondom, maar bovenop hooguit zes dunne sliertjes.

De horeca is onze ontmoetingsplaats. Als je in een restaurant gaat eten, is de gezelligheid minimaal net zo belangrijk als het eten. En daar waar het echt gezellig is, waar de bediening zich uit de naad werkt om jouw bezoek nog leuker te maken, daar zit het vaak ook vol.

Rik had een prachtige strooptocht gepland langs allerlei, meestal kleine eethuizen

Ik was vlak voordat in Frankrijk de totale lockdown het openbare leven lamlegde, met Rik de Jonge, chef kok van het Utrechtse restaurant Madeleine, op zoek naar het pure Parijs (lees het uitgebreide verslag in de volgende Bouillon Magazine!). Hij had een prachtige strooptocht gepland langs allerlei, meestal kleine eethuizen. We hebben heerlijke dingen gegeten, vaak simpele gerechten, maar juist daarom zo lekker. Wat me het meest bij is gebleven, is dat je bijna overal bovenop je buurman zat. Kleine tafels, geen plek om je benen te strekken en nauwelijks ruimte om even langs te wippen om naar de wc te gaan. Maar wel heel erg onder de mensen, midden in de samenleving.

Bijvoorbeeld bij L’Epi d’Or, de gouden korenaar, een doodnormaal bistrootje aan de Rue Jean Jacques Rousseau. Als we binnenkomen om één uur zit het ramvol, met zeker zestig gasten, die vanuit een kleine keuken bediend worden. ‘U heeft om twee uur gereserveerd, we hebben nu geen plaats,’ zegt een vriendelijke dame. Op straat zie je opvallend weinig volk, gevolg van de kruipende corona-crisis. Hierbinnen speelt dat kennelijk niet. Drie kwartier later zijn de boerenpaté en de foie gras, die komen meteen op tafel als we gaan zitten, voltreffers. De oeufs mimosa met ansjovis, daar kom je voor naar Parijs, net als voor het nougatdessert: ijstaart met bigarot, mango en confiture. Af en toe wat lullen met de buren. Enerverend, gezellig, relaxed.  

Of bij Chez Vivant , waar we met maar veertien man aan een bar op de hard werkende vingers van vier koks zitten te kijken. De chef, Pierre Puiton, is volgens De Jonge knettergek. Harde jaren zestig muziek: Stones, Satus Quo, Steve Winwood, Four Tops en Hot Chocolate. We beginnen met kroketten met eendenmaagjes, met een bittertje in de echo. Coquilles met saus van groene ui en sichuan peper; makreel met zalmeitjes; kip op twee manieren, met kombu en paddestoel en met radicchio, kappertjes en olijven; flan safrané, met appelrasp, en rijstepap met kokos. Ik weet het allemaal nog zo goed omdat Puitons eten ervoor zorgt dat je bij de les blijft, maar ook omdat het er retegezellig was. Ik zie de bordjes nog zo voor me.

Uit mijn Café De Zaak-tijd heb ik de beste herinneringen aan de uurtjes dat we niet stampvol zaten, iedereen lekker aan het ouwehoeren was en je zelf ook tijd had voor gewone gesprekken met je gasten. Biertje erbij, bakkie pinda’s en elkaar de mooiste verhalen op de mouw spelden. Nu die café’s en restaurants dicht zijn, mis je dat ontzettend. Dat is bijna tragisch. 

Horeca is in de kern gemeenschappelijke gezelligheid

Ik haal deze voorbeelden erbij om te laten zien wat horeca in de kern is: gemeenschappelijke gezelligheid. Hoe moet dat straks, als die zaken weer open mogen en we op anderhalve meter afstand van elkaar moeten blijven: hoe zit het dan met die gezelligheid? Dat je naar elkaar moet roepen of whatsappen en de barman je bier aanreikt met een soort grijparm? Met anderhalve meter ertussen kan de horeca het wel schudden en krijgt onze gemeenschapsdrift het extra voor de kiezen. Ben benieuwd welke ondernemer daar innovatief mee omgaat. Laten we hopen dat het allemaal zo’n vaart niet loopt.