Het mooiste meisje van de stad/Maria Mens (75):”Alleen zijn is fantastisch”

Vrouwen die ouder worden maar zich jong blijven voelen. Hoe doen ze dat? En is oud worden een straf of een zegen? Maria Mens (75): “Ik ga niet zitten kniezen want dat kost mij veel te veel energie.” 

Maria Mens, geboren in Tiel, groeide op in een gezin met twee oudere broers en een tien jaar jonger zusje. Haar ouders runden een warenhuis, dat later een Hema zou worden. Toen Maria vier jaar oud was, verhuisde de familie naar een buiten in Zoelen. Het romantische maar enigszins verwaarloosde huis lag midden in de natuur en was voor de kinderen Mens een waar Eldorado. Talloze verstopplekjes, de regenpijpen waar langs je omhoog kon klimmen en de daken waar je op kon zitten dromen. Dat gevoel van vrijheid kende Maria in haar jeugd.

‘Terug op de wereld’
Toen zij twaalf werd moest zij naar Mariënbosch, het strenge door Nonnen geleide internaat in Nijmegen. Alleen de vakanties en slechts drie weekenden per jaar mocht zij naar huis. “Ik heb daar echt geleden”, vertelt Maria, ”ik had zo’n last van heimwee. Ik werd in een keurslijf gedwongen en alles moest volgens de regels.” Maria besloot dat er maar een oplossing was: hard werken en dan zo snel mogelijk van het internaat af. Met zeventien jaar slaagde ze en kon ze terug naar huis: “Weer terug op de wereld”.

Maria wilde psychologie gaan studeren maar haar ouders vonden het beter dat ze een jaar in de zaak ging werken. “Dan ben je uit het ritme van leren.” Maar behalve een half jaar in Londen om goed Engels te leren spreken zou het van een verdere studie niet meer komen. Maria ontmoette haar man in de zaak van zijn vader toen zij haar been brandde aan de uitlaatpijp van de scooter die zij wilde kopen. Hij verzorgde de brandwond en nodigde haar uit voor het gala van zijn studentenvereniging in Eindhoven. Vier jaar later waren ze getrouwd en kregen vier kinderen. Tot het onuitsprekelijke geluk van Maria bleek het laatste kind bij de bevalling een tweeling te zijn.

Omzwervingen
Maria voelde zich niet gelukkig in haar huwelijk, “de zaken gingen voor het meisje” en langzaam vereenzaamde ze. Toen kreeg ze een opmerkelijke droon: zij zat in haar auto en alles om haar heen, inclusief de auto, stortte als een kaartenhuis in elkaar, maar zij bleef ongedeerd. “Toen realiseerde ik mij dat het voor mij tijd was om op te stappen en dat ik het wel zou redden met vier kleine kinderen.” Ze vond onderdak bij een oude huisvriend in Wageningen met wie ze ging samenwonen, de kinderen konden daar naar school. Ze verhuisden later naar Grathum in de buurt van Weert, waar Maria een kaaswinkel begon.

Twintig jaar en de nodige omzwervingen later, besloot Maria dat het tijd was om weer alleen verder te gaan. “Wanneer de ander zich vrijheden in een verhouding permitteert en jou die tegelijkertijd niet toestaat dan wordt je vrijheid wel heel beperkt. Ik stapte op en ging naar Zandvoort, waar we een plekje hadden. Daar vroeg ik mij af: “Wat moet een Hema meisje in Zandvoort? Ik ga voor mijzelf beginnen.” Maria kende de eigenaar van Biggie Best en toen die voor de vestiging op de Steenweg in Utrecht iemand zocht, stapte Maria in een nieuw avontuur.

GrachtenGalerie
Na de intrede van de euro kwam voor Maria de crisis: de huur op de Steenweg was hoog en ze zocht een andere locatie voor de zaak. Op de Oudegracht 185 kon ze een pand huren, ze behield de naam Biggie Best en zette er ook haar eigennaam onder. “Naast de Laura Ashley-achtige uitstraling van de zaak wilde ik ook mijn eigen, wat stoerdere smaak, inbrengen. Bij het pand hoorde ook een werfkelder en mijn dochters, de tweeling, vroegen of ze daar creatieve workshops mochten gaan geven. Ze wilden passies voor koken en kunst  bundelen. Van de ene op de andere dag begonnen ze ‘Het GrachtenAtelier’ en het was alsof ze hun hele leven niets anders hadden gedaan. Toen behalve de creatieve workshops ook de kookworkshops een groot succes bleken zochten we een pand met een horecavergunning en dat vonden we op nummer 207. Daar begonnen we later ook de GrachtenGalerie.”

‘Wie is die mevrouw die ik oma noem?’

“Het moment waarop ik mij realiseerde dat er ook nog iets anders was dan alleen maar werken kwam tijdens een wintersportvakantie. Ik merkte dat mijn kleinzoon naar mij keek van ‘Wie is die mevrouw die ik oma noem?’ Ik wilde meer contact met mijn kleinkinderen, alle tijd voor ze hebben en ze veel vaker zien. Ik heb genoten toen mijn dochter Jacqueline met haar man en baby de wereld rond wilden zeilen. Ze verhuurden hun huis en bij terugkomst bleek mijn dochter in verwachting. Het gezin trok bij mij in en ik heb dat kunnen doen omdat ik geen man in huis had. Dan had ik te maken gehad met schipperen tussen allerlei belangen en gewoontes. Dan kan zo’n verblijf uitmonden in strijd in plaats van vreugde. Nu had ik alleen maar mijzelf om rekening mee te houden. Ik heb wel afgesproken dat ik niet ging koken en iedereen was daar happy mee. Het ging allemaal vanzelf. Ik wist dat het tijdelijk was, al duurde dat tijdelijk dan wat langer, ruim anderhalf jaar. En dat koken dat doe ik nog steeds niet. In mijn ijskast staan yoghurt, een pakje boter, rosé en witte wijn koud. En voor de rest zie ik het wel, misschien nog een tomaat. Ik ben uitgekookt.”

Hoe is het om ouder te worden?
“Gewoon door blijven ademen. Het is fantastisch om ouder te worden! Er zijn zoveel mensen die het niet halen. Ik moest wel even slikken toen de zeven in mijn leeftijd verscheen, negenenzestig heb ik dan ook uitgebreid gevierd. Zoals al mijn verjaardagen nadien: ik zoek het kengetal van de stad waar mijn leeftijd bij hoort en daar verzin ik dan iets mee. 071 is het kengetal van Leiden, dus vierden we Leidens Ontzet. 072 Alkmaar dus heb ik een enorm kaasbuffet klaar gezet.  En 073 is Den Bosch dus dat betekende honderd Bossche Bollen van Jan de Groot. 074 is Hengelo daar heb ik niets mee, maar de chef-kok van mijn favoriete restaurant in Zandvoort heet Hengel en die heeft voor ons gekookt: Hengel OH!! Ach zo bedenk ik ieder keer wel weer iets anders. Ik ga niet zitten kniezen want dat kost mij veel te veel energie.”

Wat is je geheim?
“Dat zijn de genen. Mijn grootmoeder was met negentig jaar de oudste ondernemer van Nederland. Zij begon toen zij vijfenzestig was een vestiging van De Marskramer in Gorinchem en vijf jaar later nog een. Ik heb een positieve levensinstelling en dat vind ik heel belangrijk. Het glas is bij mij altijd half vol en als het leeg is dan schenk ik het gewoon weer bij. Verder is alleen zijn fantastisch, samen met iemand kan het zo gauw ‘landjepik-gedrag’ worden. Ik word door niemand afgeremd en doe gewoon waar ik zin in heb. Ga ik naar de groentewinkel om bieten te kopen, maar zie ik bietencarpaccio op de menukaart van Café De Poort, dan eet ik die daar toch!”

Yoga, tennis of bridge?
“Wanneer ik ergens nieuw ging wonen dan werd ik meteen lid van de plaatselijke bridgeclub. Een hond, het schoolplein of de bridgeclub, daar heb je wat aan als je ergens mensen wil leren kennen. Verder heb ik op maandag mijn vaste wandelclubjes: de Sprinters of de Tippelaars, wanneer ik zin heb in lange of in korte stukjes.”

Is je stijl veranderd?
“Ik heb mij altijd gekleed naar de omstandigheden: in het bedrijf van mijn ouders was dat vrij zakelijk. Mijn ex-man was vrij conventioneel, daar paste ik mij toen bij aan. Toen ik vrij was veranderde mijn stijl en werd ik langzaam mijzelf. Ik ben dol op gekke tassen, extravagante schoenen en uitbundige sieraden.”

Wat vind je van de Utrechtse vrouw?
“Ik vind het straatbeeld zo grijs! Soms zou ik wel eens willen dat ik van de Mode-Politie was, even een spiegel voorhouden.”

Aan wie geef jij het stokje door?
“Aan Karin Elich, zij is een enthousiaste vrouw die altijd in beweging is. Zij is mijn voorbeeld.”