Het mooiste meisje van de stad/Ankie Thuis:”Nooit een oermoeder geweest, een kind is van zichzelf”

Vrouwen die een jaartje ouder worden maar zich jong blijven voelen. Hoe doen ze dat? En is oud worden een straf of een zegen? Ankie Thuis: “Ik reis door mijn leven heen, ik vraag me niet af zijn we er al?”

Ik spreek weer bij mijn “Mooiste Meisje” thuis af. Ditmaal ga ik naar Overvecht,  naar Ankie Thuis. Al door de intercom klinkt een hartelijk welkom. Na drie trappen staat de voor deur wagenwijd open en gaat Ankie mij voor in haar flat. De wierookstokjes branden en de koffie met havermelk wordt voor mij gezet. ”Kijk gerust even rond, de poezen vinden bezoek leuk”. Vaak weerspiegelen de interieurs van de vrouwen die ik interview hun persoonlijkheid; als ik naar woonkamer van Ankie kijk kan het niet anders dan een sprankelend en kleurrijk levensverhaal worden. Een Perzisch tapijt op de grond, banken in vrolijke kleuren, boeken en een zacht klingelende windgong op het balkon. “Vrienden noemen dit een typisch “Ankie huis”, lacht Ankie. 

Ankie Thuis geboren in Amersfoort, bleef daar tot haar achttiende wonen. Ze groeide op met een vijf jaar oudere zus, in een milieu van ondernemers.

“Het ondernemerschap heb ik van huis uit meegekregen. Op mijn middelbare school geleid door paters waren cultuur en creativiteit een ondergeschoven kind. De creatieve kant heb ik helemaal uit mijzelf gehaald. Ik zat op de muziekschool waar ik danslessen volgde en daar kon ik genieten. Ik haalde met mijn hakken over de sloot mijn Havodiploma en deed daarna een jaar Schoevers. Steno in drie talen, ik beheers het nog. Maar de opleiding was een drama, daar zat ik dan als punker tussen de parelkettinkjes en penny-loafers. Na dat jaar besloot ik om naar Israël te gaan om daar als vrijwilliger in een kibboets vlakbij Haifa te gaan werken. Nederlanders waren daar zeer geliefd. Ik heb het over 1981, de herinnering aan de oorlog was voor veel mensen nog te vers zodat Duits sprekende jongeren absoluut niet welkom waren. Samen met twee andere vrouwen werkte ik in de bananenplantage waar voornamelijk oudere heren de dienst uitmaakten.”

“Het trauma dat mensen uit de kampen met zich meedroegen was niet alleen voelbaar maar ook zichtbaar”

De mannen waren overlevenden van Auschwitz en het was voor het eerst, recht vanuit het veilige Amersfoort, dat ik samenleefde met en werkte naast mensen die iets verschrikkelijks hadden meegemaakt. Het trauma dat mensen uit de kampen met zich meedroegen was niet alleen voelbaar maar ook zichtbaar. In de gemeenschappelijke eetzaal zag ik de getatoeëerde nummers op ieders onderarmen wanneer men naar iets op tafel wilde reiken. Het geluk en de liefde was voor hen voorbij. In juni 1982 trok Israël Libanon binnen en geregeld moesten wij vluchten naar de schuilkelders. Ik heb mij toen, als achttienjarige niet gerealiseerd wat dat voor de mensen betekende, weer de dreiging van gevaar en de onzekerheid. Het werd mijn eerste grote “wereld les” en deze ervaring zou een verschuiving in mijn leven betekenen. Israël, het jodendom en de mensen, het zou de rode draad in mijn leven blijven. Tijdens de Corona zat ik vast in Portugal, een Rabbijn uit New York zat ook vast en ik nodigde hem uit om in mijn gehuurde huisje te komen wonen. Het werd een heftige ontmoeting en hij vroeg zich af of ik niet Joods was.” Je bent namelijk heel Hebreeuws”, zei hij.  

Op de Kibboets. Links Ankie.

De rabbijn uit New York die bij Ankie in Portugal logeerde.

“Ik logeerde in de meest ranzige hotelletjes en beleefde daar “Fame”, maar dan real time”

“Na een jaar ging ik terug naar Nederland en zag een advertentie voor een au-pair bij een gezin in New Jersey. In die tijd genoot een au-pair geen enkele bescherming, er waren geen regels. Men kon met je doen wat men maar wilde en ik kwam terecht in een soort slaven situatie. Samen met de zwarte huishoudster en de eveneens zwarte chauffeur leefde ik in het souterrain van het huis. Ik had de zorg voor een tweeling van anderhalf en een zwaar obese meisje van negen jaar. De ouders bemoeiden zich absoluut niet met de kinderen. In het weekend ging ik op mijn fietsje naar Manhattan om daar in de clubs te dansen. Ik logeerde in de meest ranzige hotelletjes en beleefde daar “Fame”, maar dan real time. Na een jaar vertrok ik naar een Irish-Catholic gezin dat woonde op Park Avenue. De bedienden mochten niet via de hoofdingang, met portier, naar binnen maar achterom. Zo kwam je dan in het rattenhol waar het personeel gehuisvest was. Ik werd aangenomen om voor twee strontvervelende meisjes te zorgen. Moeder, in verwachting, moest strikte bedrust houden in het ziekenhuis. Het enige dat ik van de hele chille en relaxte vader moest doen was zorgen voor een kop koffie voor hem en de meisjes op tijd naar school brengen. Verder had ik de hele dag vrij en kon ik doen waar ik maar zin in had. Ik nam danslessen op alle dansscholen die er maar waren en ontmoette dansers die mijn vrienden werden. Moeder kwam thuis met de baby en een Franse nanny en toen was het gedaan met de vrijheid en de gezelligheid.”

“Ik was op staande voet ontslagen omdat ik met zwarte mensen omging”

“Mijn vrienden, voornamelijk zwarte dansers, kwamen mij ophalen aan de voorkant van het huis en toen ik in de avond terugkwam stonden mijn spullen gepakt in de gang. Ik was op staande voet ontslagen omdat ik met zwarte mensen omging en ook nog aan de voorkant met hen afsprak. Tijdens mijn lessen had ik een Zwitsers meisje ontmoet en samen huurden we een eenpersoons kamertje in een vies hotelletje. De hoteleigenaar dacht dat wij één en dezelfde persoon waren, zo leken we op elkaar. We volgden lessen op Broadway en dansten in Club 53. We werkten altijd samen in de horeca: baantjes genoeg voor mooie blonde dansers. Na een jaar verhuisden we samen naar een appartementje in Hell’s Kitchen, daar waar West Side Story zich afspeelt. Ik volgde lessen aan het New Brunswick College om toegang te kunnen krijgen tot de Universiteit waar ik Modern Dance wilde gaan studeren. Eenmaal toegelaten voelde ik mij niet op mijn gemak. Deze dansvorm was naar binnen gericht terwijl ik zo hield van het spetterende Jazzballet.”

In New York (1983)

“Waar je dan een soort “Sisterhood” verwacht kwam mij dit op kritiek te staan juist van andere vrouwen”

“Na vijf jaar in New York ging ik terug naar Nederland, daar waren al mijn vrienden doorgegaan met hun leven. Voor mij niks huisje, boompje, beestje, maar opnieuw mijn leven vorm geven. Ik kon lessen gaan geven aan de dansschool van Penney de Jager in de Monseigneur van de Weteringstraat. En met mijn horeca ervaring, opgedaan in New York, kon ik aan de slag bij Kasteel Groeneveld in Baarn. Daar organiseerde ik als assistent manager feesten op maat en exposities. Na anderhalf jaar kon ik les gaan geven bij Theaterschool Mirakel in Amersfoort. Lessen voor kinderen van zeven tot achttien jaar met wel zeven grote voorstellingen per jaar. Jeroen Groenendijk was daar docent en regisseur, we kregen een relatie en we namen de theaterschool over. We hebben dat heel lang samen gedaan, intussen kreeg ik onze zoon Spijk en behalve op de theaterschool gaf ik ook les op verschillende sportscholen. Samen met vijf danseressen besloot ik een dansgroep op te zetten die op bedrijfsfeestjes danste. We spreken begin jaren ’90 en themafeestjes waren in trek. We pasten ons aan bij het thema van de avond: Country and Western, Tropical of Middeleeuws. Het liep als een trein en we hebben daar zeker tien jaar goed aan verdiend. Samen met Jeroen deed ik grote klussen, hij de regie en ik de choreografie. We woonden in Lombok en ik was hoogzwanger van onze dochter Mees toen we in een voormalig kraakpand in de Bilderdijkstraat een Dans en Theaterschool startten. Het was het begin van “Kunst de Wijk in” en wijkbewoners konden net als toentertijd in New York losse lessen kopen. Ik bleef ook na de bevalling actief betrokken bij de school en het was heel normaal dat de baby in de orkestbak of in de dansstudio sliep en ik borstvoeding gaf tussen de lessen door. Waar je dan een soort “Sisterhood” verwacht kwam mij dit op kritiek te staan juist van andere vrouwen. In plaats van iets positiefs werd er bijna afkeurend gereageerd op hoe ik met mijn baby omging. “Is dat wel goed voor je kind, al die spiegels?” of “Als moeder doe je dat toch niet”.

“Samen met Barbara, de nieuwe vrouw van Jeroen, besloot ik dat we de zorg voor de kinderen samen moesten doen”

“Ik kwam als adviseur Dans bij Zimihc en was medebedenker van “Utrecht Danst” op de Culturele Zondagen. Tenslotte kwam ik na de grote bezuinigingronde in 2013, terecht bij “De Dansvloer”. Samen met Marjon Reinders huurde ik een ruimte in Ondiep en daar begonnen we een dansschool voor alle dansvormen. Jeroen en ik waren inmiddels uit elkaar maar we werkten nog steeds graag samen. Nu negen jaar geleden overleed Jeroen en mijn leven schoot in een stand van zorgen voor onze kinderen en overleven. Samen met Barbara, de nieuwe vrouw van Jeroen, besloot ik dat we de zorg voor de kinderen samen moesten doen. We gingen dit hand in hand doen. Het zou te belachelijk zijn wanneer zij de kinderen nooit meer zou zien. We werden samen moeder en ik maakte haar voogd van Mees. We hebben dit zonder ook maar een greintje jaloezie kunnen doen, een gezin voortzetten en we kozen daar onze vorm voor. Wat er was, hoeft niet ineens kapot gemaakt te worden. En weer was er de kritiek: “Vind je dat nu wel slim?”. Volgend jaar april, wanneer het overlijden van Jeroen tien jaar geleden is, gaan Barbara en ik ons alle veren in elkaars reet steken en zeggen we tegen elkaar: Wat hebben we dit waanzinnig goed gedaan!” Ik ben ook nooit een “oermoeder” geweest, zo’n moeder van “dit kind is van mij”, een kind is van zichzelf. Daarom kan ik de liefde voor een kind ook goed delen met de niet biologische moeder. Gelukkig voelen de kinderen dat ook zo en vinden het heel normaal.”

“Vrouwen die vaak een arm niet meer op konden tillen leerde ik weer dansen op hakken. Alles draait om dans”

In de studio als stemacteur.

“Na het overlijden van Jeroen ben ik weer gaan studeren, ik deed de opleiding Thaise massage. Ik leerde masseren bij mensen met kanker en dat betekende vooral liefdevolle aandacht geven aan mensen die gingen sterven. Ik kon mijn eigen verhaal een plaats geven en iets ergs ombuigen tot iets positiefs. Samen met onderzoekers van het UMC startte het Umbrella-onderzoek met als doel de verbetering van behandelresultaten en kwaliteit van leven bij patiënten met borstkanker. Tweeëndertig zware danslessen waardoor vrouwen zich weer vrouw gingen voelen, zichzelf weer mooi en sexy konden vinden. Vrouwen die vaak een arm niet meer op konden tillen leerde ik weer dansen op hakken. Alles draait om dans. Als ik kan dansen met mijn lichaam waarom zou ik dan niet kunnen dansen met mijn stem? Ik volgde een opleiding Stemacteren. Ik leerde mijn stem te gebruiken om een boodschap over te brengen of die nu van Giro 555 is of van Dove. De afgelopen tijd had ik door de Corona even niets te doen met mijn bedrijfje Thuispraat. Ik bedacht wat ik eigenlijk al heel lang had willen doen: ditmaal praten zonder stem en dat bracht mij tot de opleiding Tolk Nederlandse Gebarentaal, die ik de komende vier jaar ga volgen. En ja, dan ben ik eenenzestig, zoals iemand laatst opmerkte. “So what?”, antwoordde ik ”Sta jij dan ook niet meer als advocaat voor de Rechtbank?”

Thaise yogamassage.

 Hoe is het om ouder te worden? 

 “Er zijn dingen die ik niet leuk vind, bijvoorbeeld wanneer ik minder zou kunnen doen. Wanneer ik in iets beperkt zou worden, zal ik ook weer proberen om het tot iets positiefs om te buigen. In 2007 had ik een dubbele hernia, ik kon niet meer lopen en had geen kracht meer in mijn benen. Maar toch gaf ik les, er blijven altijd dingen die je wel kunt blijven doen, ik deed het dan maar vanaf een stoel. Ik kan zielsgelukkig worden van studeren en dat is wat ik nu weer ga doen”. 

 Wat is je geheim? 

 “Doen waar je zin in hebt. Nieuwsgierig blijven in alles en je altijd dingen blijven afvragen. Iets onderzoeken kan een toegevoegde waarde geven aan je leven. Ik ben altijd rebels geweest, dat is de oude Roma in mij. Maar wanneer iemand mij van mijn ongelijk kan overtuigen dan kan ik ook toegeven dat de ander gelijk heeft. Ik hou er niet van om iemand in een hokje te plaatsen: hoe zie je eruit en wat doe je? Ik heb een open mind en zo treed ik ook iedereen tegemoet. Ik reis door mijn leven heen, ik vraag me niet af zijn we er al? Ik heb geen einddoel. Ik zit op een cruiseschip en beleef  de reis.” 

Yoga, Tennis of bridge? 

“Dans en bewegen in de meest brede zin des woords.”  

Is je stijl veranderd? 

“Ik heb nooit echt in een hokje gepast. Ik draag vaak nog de kleren die ik al jaren draag, ze komen vanzelf weer in de mode.” 

Wat vind je van de Utrechtse Vrouw? 

“Het hangt ervan af met wie je te maken krijgt in een bepaald circuit of op een bepaald vakgebied. Ik ging met twee onderzoekers van het UMC voor het Umbrella onderzoek naar Rome. Ik stelde mij twee saaie vrouwen voor, maar we hebben een onvergetelijk top weekend gehad! Utrecht is wel een “witte” stad. Ik heb in Lombok gewoond en nu in Overvecht en hier zie ik wel Marokkaanse en Turkse mensen, maar naarmate je meer naar het centrum gaat wordt het anders. Rotterdam daarentegen is echt een wereldstad een smeltkroes.”

 Aan wie geef jij het stokje door? 

Aan Iris Houtgast. Ze geeft ook al eeuwig dansles. Runt haar eigen bedrijf is ook weer gaan studeren. Ik trad samen met Iris op op De Parade.”

Bladeren door het fotoalbum.

Kinderen toen.

Kinderen nu.

Tijdens opnamen van BNN/VARA programma “Oude Jongens” waarin Ankie centraal stond.

Met Iris Houtgast op Down The Rabbithole (80’s Morning Workout met festivalbezoekers)

Kleutervoorstelling Kermis aan de Klop (‘Tante Anie en de tovercamper’)

Op de camping van Down The Rabbit hole (2019).

In Portugal. (2020)