Volgens onderzoek van Vereniging Eigen Huis verwacht bijna de helft van de Nederlandse huizenbezitters dat de woningmarkt tijdens de Coronacrisis volledig tot stilstand zal komen. Een blik op Funda leert dat het huizenaanbod in Utrecht de laatste twee weken eerder fors is toegenomen. En ook op de langere termijn lijken huizenbezitters zich geen zorgen te hoeven maken:“25 kijkers voor één huis. Dat is nog steeds een overspannen markt”
Raphaëla is nog steeds een beetje gespannen als ze de telefoon opneemt: “Ieder telefoontje van een onbekend nummer kan een nieuwe bieding zijn, dus als de telefoon gaat sta ik deze week meteen op scherp.” De dag dat de Corona maatregelen van het kabinet tot 6 april werden verlengd kwam het huis van haar gezin op de markt. Ze geeft toe dat ze zich zeker even zorgen heeft gemaakt: “Ik heb er wel wakker van gelegen, ja. We waren al een tijdje bezig met de verkoop van ons huis, toen de maatregelen behoorlijk werden aangescherpt. Toen hebben we wel tegen elkaar gezegd: ‘Zijn we nu te laat?’” Vier dagen later is die stemming echter al weer volledig omgeslagen. “Inmiddels hebben we al een paar biedingen binnen, allemaal boven de vraagprijs. Ik hou nog een slag om de arm, maar het huis is in principe verkocht.”
Forse toename in aanbod
Raphaëla was lang niet de enige die haar huis juist de afgelopen week te koop aanbood. Deze en vorige week verschenen er meer dan honderd nieuwe aanmeldingen op huizensite Funda, een verdubbeling van het nieuwe aanbod in vergelijking met de zes voorgaande weken. Hypotheekbemiddelaar de Hypotheker laat via een woordvoerder weten dat het landelijke Hypotheek Data Netwerk vorige week ruim 15.000 nieuwe hypotheekaanvragen registreerde. Dat betekende de op één na beste week sinds 2011 voor hypotheekverstrekkers – al betreft een deel van de aanvragen klanten die een hypotheek willen oversluiten.
Marcel Arendsen, Algemeen Directeur van Brecheisen Makelaars bevestigt dat er sinds de Corona maatregelen zeker niet minder huizen te koop zijn gekomen: “Op een vrijdagmiddag komen er bij ons gemiddeld zo’n twee huizen te koop. Afgelopen vrijdag elf. De directeur van de vestiging Leidse Rijn belde net om te vertellen dat hij in anderhalf uur tijd drie nieuwe woningen te koop heeft gezet.” Arendsen vermoedt dat veel huizenbezitters de verkoop van hun huis naar voren halen in het zicht van mogelijke prijsdalingen. “Normaal gesproken kochten veel mensen eerst een nieuw huis voor ze hun eigen huis te koop zetten. Er zijn nu wel wat huizenbezitters die dat omdraaien omdat ze denken: ik moet nu van m’n huis af.”
“Er is eigenlijk helemaal niets aan de hand”
Makelaar Jan Muus is inmiddels meer dan 35 jaar actief op de Utrechtse huizenmarkt. Hij wijst erop dat het begin van de lente ieder jaar zorgt voor een toename in het aanbod koopwoningen, maar is toch enigszins verbaasd: “Ik had misschien wel verwacht dat het wat rustiger zou worden, maar er is eigenlijk helemaal niets aan de hand. In tegendeel: er is nog steeds een gigantisch tekort.” Naar eigen zeggen haalde slechts één van zijn klanten zijn huis van de markt sinds de aankondiging van de kabinetsmaatregelen. Er worden bovendien nog veel huizen bezichtigd. “Ik was vandaag bij een huis waar verspreid over de dag 25 kijkers zijn geweest. Dat zijn er minder dan de 40 van een paar weken geleden maar 25 kijkers voor één huis: dat is nog steeds een overspannen markt.”
Online bezichtigen
In een markt met tientallen kijkers voor één huis wordt van makelaars en verkopers ook behoorlijk wat inventiviteit gevraagd om te voorkomen dat het virus zich verspreidt onder kopers, verkopers en medewerkers. Arendsen (Brecheisen) kon zijn protocol na de introductie van “de anderhalve meter regel” meteen weer herschrijven: “Iedereen krijgt nu van tevoren een tijdslot per mail. Vervolgens nemen we een tuinbord mee dat we bij de ingang zetten met ‘hier wachten’”. Directeur Jeroen Stoop van online makelaar Makelaarsland begeleidt naar eigen zeggen “dubbel zo veel” transacties in vergelijking met een jaar eerder. Hij faciliteert sinds deze week zelfs bezichtigingen op afstand. Hij licht toe: “We vermelden nu bij een advertentie dat het mogelijk is het huis online te bezichtigen. Als je dat wil, leidt de koper je vervolgens via Apple FaceTime of WhatsApp Video door het huis.” Stoop verwacht deze week al het eerste huis te verkopen na een virtuele bezichtiging.
Tekort blijft
De bevraagde makelaars stellen vast dat in tijden van een naderende crisis consumenten eerder geneigd zijn om eerst hun huis te verkopen voor ze een nieuw huis kopen. Dat daardoor de markt wat meer op gang komt betekent volgens hen niet automatisch dat de prijzen zullen gaan dalen. Arendsen (Brecheisen): “Tot vorige week stonden er in de regio Utrecht maar 361 woningen te koop voor minder dan vier ton. Ik schat in dat er voor die woningen ondertussen nog zo’n 15.000 actieve kopers in de markt zijn.”
Jan Muus is het met zijn collega eens: “We hebben in de vorige financiële crisis bijna zes jaar als makke lammetjes gewacht tot het voorbij was en ondertussen is er bijna niet gebouwd. Amsterdam, maar ook Utrecht barsten simpelweg uit hun voegen.” Volgens Arendsen zal dat tekort ook niet snel aangevuld worden: “De bouwers gaan het nog zwaar krijgen met de nieuwe PFAS- en stikstofregels. Daardoor zullen er langdurig minder bouwvergunningen kunnen worden afgegeven.”
Vanavond champagne
Raphaëla had zich al bijna neergelegd bij een tegenvallende verkoopprijs voor haar huis: “We hadden onszelf natuurlijk een beetje lekker gemaakt met de verkoopprijzen hier in de buurt, maar ik dacht in het begin van de week: dat zit er voor ons niet in.” Gedurende de week nam het vertrouwen in een goede afloop toe: “Alle kijkers die ik deze week heb gesproken hebben al tien of vijftien bezichtigingen achter de rug en meerdere biedingen gedaan. De woningnood in Utrecht is gewoon nog steeds heel erg hoog.” Hoewel de verkoop nog niet helemaal is afgerond, durft ze uiteindelijk toch al een beetje te ontspannen: “Ik ben gewoon heel blij dat we de verkoop hebben doorgezet. Misschien drinken we er vanavond wel een glaasje op!”
Deze titel ‘nog steeds overspannen’ en de suggestie ‘niets aan de hand’ lijkt mij echt onjuist, er is wel degelijk wat aan ’t veranderen nu. Kijk eens goed naar de tabellen. Dat er meer aanbod is na 10/3 is vooral omdat veel mensen ineens nerveus worden en snel nog hun huis te koop zetten. Wat mij opvalt is dat de prijzen ineens een stuk reëler lijken te worden. Mooi nieuws voor zowel kopers als makelaars (meer handel).
Maar … ik zou over een paar maanden nog maar eens kijken, kan zo maar zijn dat de markt er dan heel anders uit ziet. Het is wishfull thinking en op zijn minst nu voorbarig om ‘niets aan de hand’ te stellen. De woningmarkt is vooral een vertrouwensmarkt en niet een die je alleen door vraag en aanbod kan duiden. Dat heeft 2008 ons wel geleerd.