Utrecht Monitor: positieve ontwikkelingen op gebied van criminaliteit, luchtkwaliteit en werkgelegenheid

De 22e editie van de Utrecht Monitor is vandaag gelanceerd. Met cijfers en trends wordt getoond hoe de stad ervoor staat. Positieve ontwikkelingen zijn te zien op het gebied van criminaliteit, luchtkwaliteit, cultuurdeelname en milieubewust gedrag van inwoners. 

Aandachtspunten zijn volgens de monitor de toename van het aantal huishoudens in langdurige armoede, de groeiende personeelstekorten op de arbeidsmarkt en de soms grote verschillen tussen wijken.

Geluk en gezondheid
Utrechters zijn over het algemeen gelukkig (82%) en tevreden met hun eigen leven (88%). Ook met de gezondheid van Utrechters gaat het goed: “De meeste volwassenen (78%) ervaren hun gezondheid als goed. Het aandeel Utrechters dat rookt of overmatig drinkt neemt af, veel Utrechters sporten en het gebruik van sportaccommodaties groeit. Ruim driekwart regelt zelf hulp als dat nodig is en bijna negen op de tien weet zichzelf te redden in moeilijke tijden. Utrechtse kinderen hebben vergeleken met 2016 een gezondere leefstijl en vaker een positief zelfbeeld.”

Criminaliteit
De totale criminaliteit daalt volgens de Monitor al jaren en is in 2018 verder afgenomen. Vooral woninginbraak, zakkenrollen en autokraak zijn aanzienlijk gedaald. Ook het aantal fietsendiefstallen is afgelopen jaar gedaald (-7%). Alleen het aantal geweldsdelicten is voor het eerst in jaren weer licht gestegen (2%).

Groei
Utrecht heeft anno 2019 ruim 353.000 inwoners. In het afgelopen jaar groeide de stad harder dan in de voorgaande jaren: de 400.000e inwoner is zelfs weer een jaar eerder voorspeld – in 2024 in plaats van 2025. Dit komt door een vestigingsoverschot en een geboorteoverschot: van alle Nederlandse steden kent Utrecht het hoogste geboorteoverschot. Zuidwest en Leidsche Rijn kennen de sterkste groei.

Woningen
Meer mensen vraagt om meer woningen. De nieuwbouw in de stad neemt toe, maar uit de monitor komt naar voren dat een langdurig hoog bouwtempo van nieuwe woningen nodig is. Het aanbod van koopwoningen was lager dan in 2017, maar de vraag was nog steeds erg groot. Dit zorgde voor verder oplopende verkoopprijzen. De gemiddelde verkoopprijs van een woning lag in 2018 zelfs hoger dan ooit (344.000 euro). Ook is de slaagkans van woningzoekenden binnen de sociale huur vorig jaar iets afgenomen, ondanks een oplopend aantal verhuringen.

Leefbaarheid
Meer woningen kan worden gezien als een positieve ontwikkeling, maar de stad raakt er ook voller door. Is er nog wel voldoende groen in de stad? Wat dat betreft zit het wel goed in Utrecht: “Al meerdere jaren achtereen blijkt dat ruim twee derde van de Utrechters (zeer) tevreden is over het groen in de buurt, zoals grasveldjes en bomen. In Vleuten-De Meern bevindt zich het grootste aandeel inwoners dat te spreken is over het groen in de buurt (79%). In Noordwest (58%), Zuidwest (58%) en de Binnenstad (59%) is het aandeel het laagst.”

Daar tegenover staat dat veel Utrechters last hebben van lawaai en stank. Ongeveer een derde van de inwoners heeft overlast van lawaai en bijna een op de zeven heeft overlast van stank. De gemeten luchtkwaliteit verbetert wel licht.

Economie
Economisch staat Utrecht er volgens de Monitor er goed voor. “Het aantal opgerichte en gevestigde bedrijven in Utrecht is al jaren hoog en de werkgelegenheid groeit de laatste jaren sterk. In 2018 zijn er bijna 11.000 banen bijgekomen. Tegelijkertijd daalde in 2018 het werkloosheidspercentage van 4,6% naar 4,0% en voor het eerst in jaren daalde ook het aantal huishoudens in de bijstand (van 10.124 naar 9.634 huishoudens).” De spanning op de arbeidsmarkt blijft echter toenemen, dus voor werkgevers wordt het steeds moeilijker om aan geschikt personeel te komen.

Mobiliteit
Het autobezit ligt al enkele jaren rond de 70%, en 3% van de huishoudens heeft een elektrische auto. Landelijk gezien heeft Utrecht de meeste deelauto’s. Acht op de tien Utrechters zijn volgens het onderzoek tevreden over het openbaar vervoer en het aantal in- en uitstappende treinreizigers op Utrechtse stations blijft groeien. Toch blijft Utrecht een fietsstad. In 2018 nam het aantal plekken in bewaakte fietsenstallingen in de binnenstad en het stationsgebied toe.

In 2018 heeft men zich iets minder veilig gevoeld in het verkeer in de eigen buurt, terwijl het aantal verkeersongevallen over de hele stad de jaren juist afneemt.  De inwoners van West spreken het vaakst over overlast van gevaarlijk verkeer, gevolgd door Noordwest en Overvecht.

Duurzaamheid
De Utrecht Monitor laat zien dat het totale energiegebruik door Utrechtse huishoudens en bedrijven in de laatste twee jaar met 1,7% toeneemt. Ook het aandeel hernieuwbare energie neemt toe (1,9% in 2016). Toch blijkt dat Utrechters meer milieubewust zijn en milieubesparende maatregelen neemt. Vier op de tien Utrechters eet geen of minder vlees.

Het uitgebreide rapport is hier te vinden. De tekst en cijfers uit dit artikel zijn gebaseerd op dat rapport.