Wethouder Wonen De Vries: ‘We gaan er van uit dat dit de laatste keer was’

Portaal verkoopt nog steeds sociale huurwoningen, tegen afspraak met gemeente Utrecht

Rijtje van zeven sociale huurwoningen in Overvecht-Noord, Colombiadreef. Vijf al verkocht. Portaal heeft er nog twee te gaan

Utrechtse woningcorporaties verkopen nog steeds sociale huurwoningen. Dat is tegen de wens van gemeenteraad en PvdA-wethouder de Vries. En staat haaks op de afspraak van gemeente en corporaties ‘Stop de Verkoop’. De corporaties blijken zélf te bepalen welke sociale huurwoningen worden verkocht. Het staat in een mailbericht dat hun belangenclub STUW aan de gemeente schreef. De Nuk beschikt over dit bericht. In corporatie-jargon heten sociale huurwoningen die wél verkocht mogen worden ‘exoten’. In gewone mensentaal: het zijn woningen die niet bij de basisvoorraad van de corporaties zouden passen.

Hieronder het recente verhaal van drie sociale huurhuizen. Het maakt duidelijk hoe corporatie Portaal de gemeentelijke regels aan haar laars lapt.

Alle woningen die ze kwijt willen, noemen ze simpelweg ‘exoten’.

In het mailbericht aan wethouder de Vries (Wonen) en zijn ambtenaren schrijven de corporaties: ‘De uitzonderingen/exoten zijn als volgt nader gedefinieerd.’

-alle sociale huurwoningen met een waarde boven de 500.000 euro

-huurwoningen met ‘mutatiekosten’ boven 35.000 euro (ex BTW)

-huurflats in een flatgebouw dat ooit helemaal eigendom van de corporatie was en waar inmiddels meer dan de helft van de sociale huurflats is verkocht

-de resterende woning uit een VVE met twee woningen, waarvan er al één verkocht is

De praktijk van de afgelopen maanden levert het volgende beeld op. Woonin/Mitros en Portaal, de twee grootste corporaties, verkopen op grond van de ‘exoten’-regeling gewone sociale huurwoningen. Het gebeurt in diverse 10-hoog flats in Overvecht. Daarnaast verkopen ze huurwoningen die buiten de door hen zelf gestelde definities vallen. De gemeente Utrecht blijft inmiddels fel tegen verkoop. En ziet machteloos toe hoe Woonin en Portaal hun gang gaan. De corporaties op hun beurt eisen nog steeds 10,6 miljoen euro van de gemeente Utrecht als compensatie voor de stop op verkoop sociale huurwoningen.

Voor wethouder Dennis de Vries is de maat vol. Hij heeft de corporaties op de verkopen aangesproken, meldt hij De Nuk. De Vries lijkt voor de laatste maal te waarschuwen. Hij schrijft: ‘Het loopt zeker niet altijd soepel -dat hier iets is misgegaan, is in ieder geval evident- maar we gaan wel uit van samenwerking. Dat betekent dat we elkaar er in alle scherpte op aanspreken als zaken fout gaan, dat dat nu ook is gebeurd, en dat we ervan uitgaan dat dit de laatste keer was – en dat we anders een ander gesprek met de corporaties te voeren hebben.’

Zoals bekend hebben de vijf Utrechtse corporaties een eigen vermogen van meer dan 15 miljard euro. Ook de exploitatiecijfers zijn duizelingwekkend positief. Portaal boekte vorig jaar een positief resultaat van 138 miljoen, Woonin/Mitros van 107 miljoen euro.

Colombiadreef 9

Sociale huurwoning Colombiadreef 9. Verkocht

Corporatie Portaal is Dennis de Vries te sluw af

Een recent verkoopvoorbeeld is de mooie rijtjeswoning Colombiadreef 9, Overvecht-Noord. Sinds 1969 sociaal verhuurd door Portaal en haar voorgangers. Sommige oudere bewoners wonen al 55 jaar in dit rustige straatje aan een fijn plantsoen, Overvecht op z’n best. De laatste, overleden, bewoner van Colombiadreef 9 betaalde 450 à 500 euro maandhuur. Het huis werd vorige maand door Portaal verkocht voor 419.000 euro. Het gemeentelijke ‘Stop de Verkoop’ wordt hier door Portaal overtreden.

In een eerste reactie in juni laat wethouder de Vries De Nuk weten dat deze verkoop niet is toegestaan: ‘Onze ‘Stop de Verkoop’ is generiek, geldt voor de hele stad.’ Portaal had deze woning mogen liberaliseren (huur verhogen naar boven 880 euro), maar niet mogen verkopen, stelt de wethouder. De Vries: ‘De corporatie zal een huurder moeten zoeken.’

Enkele weken later erkent de wethouder dat Portaal hem te sluw af is geweest.

De rijke corporatie tuigde namelijk al in 2017 een juridisch constructie op om tóch te verkopen. Dat zit zo. In 2017 verklaarde Portaal deze woning ‘niet-DAEB’. Het is corporatie-jargon voor: Portaal vindt zelf dat het sociale huurwoningen als op de Colombiadreef, zodra de kans zich voordoet, mag verkopen. Omdat zo’n wat grotere sociale huurwoning -119 vierkante meter-niet past bij de ‘gewone’ sociale huurwoningen van Portaal. De gewone sociale woningvoorraad heet ‘DAEB’ (Dienst van Algemeen Economisch Belang)

PvdA-wethouder Dennis de Vries toont zich onaangenaam verrast door de Portaal-redenering. De corporatie heeft volgens de gemeente verzwegen dat het deze sociale huurwoning wilde verkopen. De Vries schrijft: ‘De gemeente heeft nooit op adresniveau inzicht gehad in welke woningen precies als niet-DAEB zijn aangewezen.’

Dennis de Vries erkent dat hij niets tegen de verkoop van Colombiadreef 9 kan ondernemen. Resultaat: wéér een sociale huurwoning minder.

Ook De Vries’ voorgangers, Jansen (SP) en Diepeveen (GroenLinks), werden door Portaal niet geïnformeerd dat de corporatie in 2017/2018 vele woningen op eigen houtje uit de sociale woningvoorraad verwijderde.

Portaal laat in een reactie weten dat Colombiadreef verkocht mocht worden. Dat zou ook ‘afgestemd’ zijn met de gemeente.

Pahud de Mortangesdreef 198

10-hoogflat Overvecht. Sociale huurwoning Pahud de Mortangesdreef 198. Verkocht onder voorbehoud

Beloning voor jaren achtereen sociale huurflats verkopen

Portaal verkoopt op grote schaal sociale huurflats in Overvecht. Zo biedt de corporatie op dit moment Dommeringdreef 129 (279.500 euro) en Yokohamadreef 94 (235.000 euro) te koop aan. En aan de Pahud de Mortangesdreef wordt nummer 198 voor 265.000 euro aangeprezen. Portaal gebruikt als argument dat ‘meer dan de helft’ van de flats in diverse 10 hoog-gebouwen geen Portaal-eigendom meer is. Het is, cynisch gezegd, ‘de beloning’ die Portaal bij de gemeente afdwingt voor het feit dat ze jaren achtereen grote aantallen sociale huurflats verkocht.

Individuele kopers van flats in de vele 10-hoog gebouwen in Overvecht zijn nu verplicht lid van een VVE met Portaal als grootste lid.

Portaal is verantwoordelijk voor achterstallig onderhoud aan de zestig jaar oude gebouwen. Recent moesten individuele kopers aan de Pahud de Mortangesdreef 1000 euro extra in de VVE storten. Dat bedrag kwam boven op de 207 euro maandelijkse VVE-bijdrage. Lekkages (dak, waterleiding, wc-afvoer, muren) doen zich in het flatgebouw aan de Pahud de Mortangesdreef regelmatig voor, vertelt een bewoner van de onderste woonlaag.

Kneppelhoutstraat 7bisA

Sociale huurflats Kneppelhoutstraat. Nummer 7bisA verkocht. Nummer 11 te koop

‘Wij wél, duizenden anderen niet’

Deze kleine sociale huurflat in Nieuw-Engeland werd recent door Portaal verkocht. Voor 37 vierkante meter vroeg de corporatie 269.500 euro. De blije kopers van rond de 30 jaar zijn Frédérique en Sal, anestesioloog in opleiding en leraar. Ze kregen de twee kamer-woning door te overbieden. Ze betaalden 284.000 euro, omgerekend 7700 euro per vierkante meter. Zelfs op de dolgedraaide Utrechtse woningmarkt een hoge prijs.

De afgelopen tijd heeft het jonge paar geschilderd en een laminaatvloer gelegd. Het energielabel van deze woning is F, het een na laagste. De ramen hebben dubbel glas, enkele tientallen jaren oud. De woning stond een jaar leeg. Frédérique en Sal: ‘We zijn heel blij met een huisje in deze mooie stad. Dat blije gaat samen met een soort schuldgevoel: wij wél, duizenden anderen niet.’

Wethouder de Vries meldt ons dat Portaal deze woning heeft verkocht, omdat hier sprake zou zijn van meer dan 35.000 euro mutatiekosten. Met ‘mutatiekosten’ bedoelen corporaties: kosten die de corporatie maakt om een woning voor de volgende bewoner geschikt te maken. Als die meer dan 35.000 euro bedragen, mogen de corporatie verkopen. De corporaties hebben dit, blijkens het mailbericht, eigenhandig besloten. De gemeente lijkt stilzwijgend akkoord.

Wie Kneppelhoutstraat 7bisA bezoekt, ziet dat keuken, wc en douche uit de jaren tachtig aan vervanging toe zijn. Portaal moet hier regulier onderhoud doen. Maar modernisering van keuken, wc en douche zijn geen ‘mutatiekosten’.

Frédérique en Sal hebben besloten het voorlopig met het bestaande sanitair te doen.

Zou modernisering van deze kleine flat meer dan 35.000 euro kosten, wat Portaal beweert? Het lijkt twijfelachtig. Twee ervaren Utrechtse aannemers, Rick van Gilst en Dick van Rees, komen op maximaal 30.000 euro. En dan is zeer luxe douche-sanitair en zeer luxe afwerking meegerekend.

Hoe toetst de gemeente de bewering van Portaal dat in deze kleine woning voor meer dan 35.000 euro verbouwd moet worden?

De corporatie stuurt de gemeente een ‘kostenraming’, zegt de wethouder. De Vries: ‘Dat zijn geen offertes, maar betreft (per woning) een overzicht van de kosten die corporaties verwachten. Die kostenoverzichten -die zij dus zelf hebben begroot- sturen ze ons per mail toe.’

Blije koper, leraar Sal, in de keuken van zijn woning in de Kneppelhoutstraat

Wordt dit natte vingerwerk van de corporaties gecontroleerd door de gemeente?

De wethouder: ‘We voeren zelf geen inspecties uit. Daar hebben we bij lange na de capaciteit niet voor. Als de corporaties een kostenoverzicht neerleggen, dan moeten wij daarop kunnen vertrouwen.’

Zijn de corporaties te vertrouwen? Ze schrijven in hun brief aan wethouder de Vries: ‘De exotenregeling betekent dat de corporaties handelen in de geest van de prestatieafspraken, dwz: verkopen zijn uitzonderingen, in aantallen zeer beperkt en tonen terughoudendheid.’ (de vette tekstaccentuering is afkomstig uit de corporatietekst)

Uit het voorbeeld Kneppelhoutstraat 7bisA blijkt: Portaal toont géén terughoudendheid.

‘In beginsel vinden we dat van achterstallig onderhoud nooit sprake mag zijn’

Is de uitzonderingsbepaling ‘hoge mutatiekosten’, cynisch gezegd, een beloning voor falend corporatiebeleid? Bekend is immers het achterstallig onderhoud bij veel corporatiewoningen. Hoge ‘mutatiekosten’ -in feite achterstallig onderhoud- worden nu door Portaal als argument gebruikt om, tegen het gemeentebeleid in, sociale huurwoningen te verkopen.

Het ‘handelen in de geest van de prestatieafspraken’ krijgt hier in Portaal een wrang voorkomen.

Vindt PvdA-wethouder De Vries. Hij stelt dat de corporaties hun gang gaan. Hij meldt ons: ‘In beginsel vinden we dat van achterstallig onderhoud nooit sprake mag zijn. Verder zouden we graag zien dat mutatiekosten en kosten voor planmatig onderhoud zo scherp mogelijk uit elkaar worden gehouden. We kunnen ons voorstellen dat we bij het maken van definitieve afspraken de tijdelijke werkwijze m.b.t. mutatiekosten nog eens goed tegen het licht houden.’

Portaal biedt in de gemeente Utrecht, naast de hierboven genoemde woningen vele huurwoningen te koop aan. Zo wachten in onze stad Amerikalaan 619 (Kanaleneiland), Minister de Visserstraat 35 (Zuilen), Japurádreef 117 (Overvecht, vergelijkbaar met Colombiadreef 9) en Kneppelhoutstraat 11 (Nieuw Engeland, vergelijkbaar met 7bisA) op gretige woningzoekenden die bereid zijn goud geld voor een voormalige sociale huurwoning neer te leggen. Al zal dat niet altijd 7700 euro per vierkante meter zijn, duizenden staan te dringen.

Het ‘Stop de Verkoop’-beleid in de stad werkt niet. Met zoetgevooisde teksten proberen de corporaties de gemeente Utrecht om hun vinger te winden. Zo schrijven ze in het mailbericht aan de gemeente dat ‘de aantallen -verkochte huurwoningen- zeer beperkt blijven.’ Dat is niet waar. Niet in de gemeente Utrecht. Evenmin in de buurgemeenten die geen ‘Stop de Verkoop’-beleid hebben. Daar bieden Portaal -én Woonin- nog veel meer sociale huurwoningen te koop aan.

Wil je de onderzoeksjournalistiek van De Nuk steunen? Dat kan via de doneerknop onder dit artikel.

Laat uw reactie achter

Reactie

16 reacties

  • Serko schreef:

    En die “arme” corporaties hebben het al zo slecht. Tevens kan je ze duidelijk niet vertrouwen maar de gemeente laat dit toch ook gewoon gebeuren ze zitten er niet meer boven op, de schande die men erna spreekt is negen van de tien x mosterd na de maaltijd.

  • Huurder schreef:

    Woonin is van hetzelfde laken een pak.
    Ook hier gaat de verkoop gewoon door.
    De jarenlang verwaarloosde woningen zijn te slecht om te verhuren aldus Woonin, dus ze hebben geen andere keuze. Zo worden ze beloond voor het niet onderhouden van hun woningen. De kopers erven alle ellende.
    De nog zittende huurders die tevens in zo’n slechte woning wonen krijgen wel jaarlijks een giga huurverhoging. Voor onderhoud heeft Woonin zogenaamd geen budget.
    Je zult al zgn sociale verhuurder maar zo’n minachting hebben voor je huurders, die elke maand braaf betalen ondanks hun verkrotte woningen en die ook geen kant opkunnen. Hoog tijd dat de bezem er door gaat.

  • L. Boogaard schreef:

    Sociale huurwoningen die met veel achterstallig onderhoud worden verkocht. In welke omstandigheden hebben de voormalige huurders daar dan gewoond?

  • C. Offermans schreef:

    Heeft de wethouder de corporaties al laten weten dat ze die 10,6 miljoen euro op hun buik kunnen schrijven? Zou een duidelijk signaal zijn.

  • Bartje schreef:

    Al is de leugen nog zo snel…

  • WJM schreef:

    Slappe knieën bestuur!
    Of kan ik beter zeggen: slappe knieën besturen!

  • Gwenda. schreef:

    Echt schandalig in deze tijden van extreme woningnood. Als er iemand wat andere verhalen over Portaal wil voor een artikel: ik woon inmiddels in de derde woning van Portaal en heb allerlei vrij erge zaken meegemaakt met Portaal, heb o.a. moeten verhuizen , gelijk met de buurvrouw die aan de andere kant van de overlastgevers woonde, omdat ze overlastgevende woonfraudeurs gewoon lieten zitten . Heb ook een woning gekocht van Portaal met mijn toenmalige echtgenoot en voor veel geld opgeknapt voor Portaal waarna ze de woning weer voor veel winst terug en door verkochten. Nu woon ik in een huis wat in slechte staat is maar alles moet op een koopje. Deurposten niet vervangen maar er een nieuw stuk in lijmen, dat soort oplossingen. Renovaties om de woningen milieuvriendelijker te maken hebben geleid tot enorme geluidsoverlast omdat er geen onderzoek is gedaan naar akoestiek in een afgesloten bubbel maar dat wordt onder de pet gehouden en ontkend.
    Toen ik Utrechtse werkmannen langs had van Portaal zeiden die: Oh, dat is algemeen bekend en we horen van iedereen klachten over de geluidsoverlast.
    Woningen voor jongeren in deze regio daar reageren 500 jongeren op per woning. . Sociale huurders als melkkoe en sociale onderklasse.

  • Toine Goossens schreef:

    De wet op de woon corporaties dient gewijzigd te worden. Sinds de vorige wetswijziging is het een janboel bij de corporaties. Die wet leidde tot de miljarden kostende verliezen door persoonlijke directie uitgaven, mislukte commerciële projecten en een megaverlies met financiële producten.

    De verhuurdersheffing die de VVD invoerde ontnam corporaties daarna een van de investeringsbronnen. De reactie had professionalisering moeten zijn. Inzetten op kwaliteit en integriteit van bestuur en toezicht. Het vele werk van Cees legt bloot dat het daar in Utrecht bij Mitros en Woonin volledig aan schort. Een commercieel bedrijf dat zo iets zou flikken zou acuut voor de Ondernemerskamer worden gesleept om het bestuur en toezicht te vervangen. Dat rechtsstatelijk feed back systeem bestaat voor de corporaties niet. Daar is een nationale toezichthouder die corrigerend op dient te treden en dat nalaat.

    Daardoor staan gemeente en wethouder de Vries met lege handen. De wet deugt niet. De zelfstandigheid van de corporaties dient opgeheven te worden. Bestuurlijk is de gemeente verantwoordelijk voor woningbouw. Maar haar macht is volstrekt onvoldoende. Dat commerciële ontwikkelaars en grondeigenaren de kluit belazeren hoort bij het systeem, maar dat corporaties met een maatschappelijke verantwoordelijkheid dat ook doen is niet acceptabel. Dank Cees voor de uitleg van DAEB niet-DAEB. Nu is inzichtelijk hoe de kluit wordt belazerd.

    Op naar de 2e Kamer. Laten we in kaart brengen welke Kamerleden hier hun schouders onder willen zetten.

  • Felix Visser schreef:

    Het lijkt wel aslof de Gemeente handelt (net als de halve wereld) met types à la Poetin, Trump, Maduro en noem er nog maar een zwikkie, en vertrouwt ‘op kennelijk boterzachte bases van afspraken’ en ‘in de geest van de overeenkomst’. Let wel: met partijen die slechts één doel hebben – winst maken en in een moeite door macht vergaren, in welke zin van de begrippen dan ook. Hoezo afspraken? In een contract zijn toch wederzijdse voorwaarden, termijnen, eisen en sancties opgenomen?

    Met ‘vertrouwen’ en ‘in de geest van’ wordt de partij die haar zaken niet op orde heeft in een verraderlijk moeras gestuurd. Om intenties te borgen en te hanteren, moet er een pad door dat moeras zijn gelegd – te weten een contract met eenduidige bepalingen zonder liflaffige ‘goede bedoelingen’.
    Een pad door het moeras, in streektaal ook wel ‘zuwe’ geheten, in gevallen als deze: een waterdicht contract.

    Als dat pad er niet is, dan draait het zeker en vast uit op twee pelotons, bestaande uit hoog-gehonoreerde strijders van de Zuidas die elkaar bevechten in toga’s met witte bef (sorry, dat onderscheidend deel van de strijdvaardige vechtjassen heet nu eenmaal zo). Dan is het oorlog tussen de Gemeente Utrecht en het verraderlijke moeras zonder betrouwbare zuwe. Om het nog lastiger en uitzichtlozer te maken moeten we niet vergeten dat deze strijders elkaar slechts met woorden bevechten en pareren, maar let op: ze schrijven elkaar wel aan met ‘amice’. Dat wordt gegarandeerd heel lang procederen.
    Dus nogmaals, Gemeente Utrecht: hoezo afspraken? Keiharde, waterdichte contracten en geen softe, niet te handhaven deals met die corporaties.
    Als u dat niet doet, laadt u de schijn van incompetentie en/of achtergehouden belangen op u. U mag kiezen, allebei even beroerd.
    Niet opkijken dan als niemand u nog enig vertrouwen zal gunnen en de onlust zich verspreid.

  • Bryan schreef:

    Daar zit je dan als 30+er nog steeds op je (studenten)kamer/studio/krot met dank aan de (sociale)woningcorporaties.

  • Chay schreef:

    Ja die huizen zijn zo afgerag op den duur want portaal en onderhoud gaat nou niet heel goed samen. Dan kost t teveel dus verkopen ze t maar.

  • RGJ Martinus schreef:

    PRESTATIE AFSPRAKEN MET COOPERATIES zijn per definitie een excuus om je er niet aan te houden TOCH ?

    Sociale huurwoning zijn de melkkoeien van landelijke opererende beheerders van deze gegunde privileges .

    Overheid grijp in en zet al deze profiteurs aan de zijlijn .

  • Lin schreef:

    Sinds jaren moeten de gebouwen in de vve santiagodreef /valparisodreef verduurzaamd worden. Portaal probeert dit steeds uit te stellen omdat ze nog meer appartement willen verkopen. Als particulier eigenaar is de verbouwing inmiddels bijna niet meer te betalen omdat er sinds jaren achterstallige onderhoud keer om keer uitgesteld wordt. Toen ik het appartement hier kocht zou de verduurzaming al bijna van start gaan, inmiddels zijn we 2 jaar verder en de kosten ontploffen.

  • Huurder schreef:

    @Lin. Woonin doet hetzelfde. Je laat je woningen verkrotten. Je strijkt zelf de winst op. Je zegt dat ze verkocht moeten worden want te duur om op te knappen. Je verkoopt de krotten voor de hoofdprijs, want waarom niet, de nood is hoog. Je strijkt nog meer winst op. De zittende huurders treiter je weg, die moeten verhuizen en betalen gigantisch veel meer huur. Allemaal winst. Dan ga je elders met subsidies kippenhokken bouwen die voor de hoofdprijs verhuurd en/of verkocht worden. Hoera. De kopers in de krotten blijven zitten met een woning die je eerst aan alle kanten moet opknappen nadat je er al de hoofdprijs voor hebt betaald. Daarna mag je lappen voor alle andere woningen binnen je VvE omdat alles van ellende uit mekaar valt en niet voldoet aan de voorwaarden die tegenwoordig worden gesteld.
    Het gekke is dat een hele hoop mensen niet eens willen zien hoe ze genaaid worden, inclusief de gemeente dus.
    Ratten zijn het.

  • Rul Brennemuller schreef:

    Slagers die hun eigen vlees keuren en worden geloofd.. Het is tuig, het blijft tuig. De politiek, landelijk, regionaal en stedelijk doet veel te weinig . Sociale huur is voor mensen met de kleinste portefeuille bedoeld. niet voor middeninkomens en ook niet voor hoge inkomens. Het is verworden van een eeuwenoude charitatieve instelling tot een discriminatoire en segregerende winstgevende ordinaire commerciële sector. Die lui binnen die corporaties zijn gewetensloze geldwolven. Net als die wethouders… die zich voordoen als een communist, maar rechts de zakken vullen met kapitalistische centjes.

  • peter klein schreef:

    Corruptie heerst..
    Een corporatie die zich niet houdt aan haar maatschappelijke taak, een lokale overheid die ondanks uitbreiding met duizenden ambtenaren in een paar jaar tijd hier geen prioriteit aan geeft, en een bestuur, “wethouder”, die geen macht creëert om dat aan te pakken..
    Ik zie bovendien huurwoningen máánden lang leegstaan, omdat er geen personeel is om dat onderhoud te verrichten. ! Dus die kosten komen bijna automatisch boven de 35000.
    Er komen gekke tijden aan, vele koppen gaan rollen..

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *