Oekraïense Sofia verruilt kamer bij Marieke voor boot aan de Keulsekade: “Eindelijk een eigen plek!”

Onze Oekraïense gast Sofia gaat weg. Ik krijg een bericht van de tussenpersoon.  Er is een giga woonboot aangemeerd aan de Keulse Kade. Daar krijgt ze een hut.  

Sofia is blij. Een eigen plek, eindelijk! We fietsen naar de boot, het is twintig minuten fietsen vanaf ons huis, het is aan de andere kant van Utrecht. Sofia informeert wat dat voor gebouw is, ze wijst naar de Rijksmunt. Ze is altijd open en geïnteresseerd. De omgeving is prachtig, en in het water kun je zwemmen, dat weet ik omdat mijn tweeling er altijd zwom met andere pubers, toen ze op het Boni zaten. Lombok is een wijk met goede vibes. De boot ligt mooi, de zon schijnt op het dek.    

Dat moet ik de gemeente Utrecht nageven, ze hebben dit snel gefixt. Waar in andere steden vluchtelingen nog steeds geen plek hebben, en soms, zoals in Ter Apel, in slaapzakken voor het hek moesten slapen, houdt Utrecht woord, Juli, hadden gezegd, het is nog niet eens juni.  Wat ik ervan zie, loopt het hier in Utrecht vlot. Deels zal dat komen door de goede samenwerking met de kerken, die is er voor zover ik weet niet in andere steden.   

Ik hoor de heimwee, maar ik hoor ook de acceptatie van hier in Utrecht wonen

Sofia en ik fietsen langs het Merwedekanaal, om het schip alvast te bekijken. De zon schijnt. Wedstrijdroeiers door de Merwede. Sofia geniet. Ze vertelt van haar huis in het bos in Oekraïne, dat ze niet meer heeft, maar hoe mooi dat was. Wat er allemaal in het bos groeit en welke bloemetjes je ook hier in Nederland hebt. Ik hoor de heimwee, maar ik hoor ook de acceptatie van hier in Utrecht wonen. Ze vertelt over thuis, toch is ze vrolijk. Daar doemt het schip op. Groot! We zetten onze fietsen aan de kant, Sofia heeft via facebook een Batavus gekregen van een andere Utrechter. Een goede fiets. Ze heeft er twee extra sloten voor gekocht.  Er ligt een klein loopplankje voor het schip.  We springen erop, en lopen langs de kajuiten. Het is een mooi schip, maar de hutten zijn klein, kleiner dan de kamer die ze nu heeft, en die is ook al niet zo groot (3,5 bij 2). Veel gemeenschappelijke ruimtes, op de plekken waar vroeger het restaurant was of de danszaal. Sofia heeft er zin in.  

Waarom een tafeltjedekje voor Oekraïeners?

Na haar aanvankelijke enthousiasme beginnen er de volgende dag toch twijfels. Slaapt ze wel echt alleen in een hut? Want er kunnen geen anderen bij, ze maakt sieraden en werkt met chemisch spul. Ze heeft gehoord dat het eten wordt gebracht, maar op tijden dat de meesten taalcursus hebben of anderszins. Ze zijn verplicht ervoor te betalen, maar kunnen vaak geen gebruik van het eten. Eigenlijk zou ze liever zelf  willen koken en dat geldt ook voor de andere Oekraïners. Logisch trouwens. Waarom een tafeltjedekje voor Oekraïeners? Daar zitten ze helemaal niet op te wachten. Installeer een paar fornuizen en laat ze lekker hun ding doen, zuurkoolsoep maken en Borsj. Samen koken werkt ook nog verbindend. Het is vast goed bedoeld van de gemeente Utrecht, maar ze slaan een beetje door in hulpvaardigheid. Laat ze los. Laat het proces het proces.  

Vanuit het niets wordt er een gemeenschap gecreëerd. Hoe zou dat gaan?

Dat proces lijkt me overigens interessant. Vanuit het niets wordt er een gemeenschap gecreëerd, van mensen die daar niet per se voor hebben gekozen. Hoe zou dat gaan? De groep moet collectief iets maken van de gemeenschappelijke ruimtes. Een soort spontane kibboetz of een socialistisch experiment. Van Sofia weet ik dat ze er best behoefte heeft aan een eigen ruimte om haar eigen ding doen. Ik ben benieuwd hoe dat zich allemaal zal ontwikkelen, daar op het schip.   

We lopen naar de Koningsweg om foto’s te maken voor dit stuk. Ze vertelt dat veel mensen het vorige stuk op deze site hebben gelezen en nu allemaal vragen hoe ze zich voelt. “Ik haat die vraag!”  We maken maffe danspasjes, terwijl mijn zoon foto’s begint te maken. Ze zegt dat ze hier in ons huis rust heeft gevonden en terug is gekomen in de realiteit. Over de meest actuele realiteit, de foto’s, is ze is kritisch, want alle idiote foto’s (en dat zijn de leukste) mogen van haar niet op deze site. “Niet weer zo’n gestoorde foto als de vorige keer.” Die foto’s zitten nu wel mooi in mijn computer, een diaserie als een herinnering aan een bijzondere tijd.  

En zo komt er een einde aan de korte tijd dat onze leuke, dappere en artistieke Oekraïense bij ons in huis woonde. Ik zal haar missen. Maar laten we niet te dramatisch doen. Zolang ze in Utrecht woont, blijven we elkaar gewoon zien. We zijn op elkaars pad gekomen, en dat pad zijn we nog lang niet uitgelopen. 

Sofia heeft weer veel mooie sieraden gemaakt van bloemetjes uit Utrecht. Ze staat inmiddels op instagram:  @ForeststArtDream   

 
Verhalend journalist Marieke van Willigen heeft een eigen speeltuin op internet: www.jurkenvanmaria.nl  Zij is hoofdredacteur van PUP (www.depup.nl)