Opkomen voor (de rechten van) mensen, dat is de rode draad in mijn leven. Toen ik drie jaar geleden door de FNV gevraagd werd om als consulent de belangen van de medewerkers Zorg & Welzijn bij mijn werkgever, het UMC Utrecht te behartigen, ben ik die uitdaging aangegaan. Niet wetend hoe groot die daadwerkelijk zou zijn.
Ik draai spreekuren en verleen eerste opvang bij vragen en advies op het gebied van rechten en plichten. Ik vertel niets nieuws als ik zeg dat er handen tekort zijn aan het bed. Dat de druk zo hoog is dat zorgpersoneel bij bosjes valt. Daardoor ontstaan er geregeld onveilige situatie voor patiënten. Dusdanig dat ik me geregeld afvraag of je, als het nodig is, als Utrechter wel in ons ziekenhuis wil liggen? Díe veiligheid, daar draait het om. En die is ver te zoeken momenteel. Door een tekort aan personeel, maar ook omdat heel veel zaken niet goed lopen. Bij vragen om verbeteringen, salarisaanpassingen, als het gaat om overuren of scholing vangen medewerkers vaak bot. Het lijkt de standaard dat bij gesprekken, ook over hele triviale zaken, meerdere mensen – P&O-ers, hoger leidinggevenden – aanschuiven. Het verlamt medewerkers, het maakt ze onzeker. Tekort aan personeel én angstcultuur. Dan komen wij, als FNV, in beeld. Om onze leden te ondersteunen. Als consulent word ik geregeld meegevraagd naar gesprekken. Omdat een lid zich niet veilig voelt. Zich geïntimideerd voelt. Vanuit de vakbond hebben we aandacht gevraagd voor de ontstane angstcultuur, maar die wordt ontkend. En natuurlijk is het niet zo dat we er op voorhand vanuit gaan dat alle medewerkers gelijk hebben.
Maar er wordt nee gezegd tegen een goede CAO. Nee betekent geen groei in salaris
We proberen objectief te kijken wat er speelt, maar wél met oog voor de belangen van de medewerker. En dan het tekort aan personeel. Een structurele loonsverhoging is voor het huidig en aan te trekken personeel nodig. Maar er wordt nee gezegd tegen een goede CAO. Nee betekent geen groei in salaris. Betekent geen innovatie en vooruitstrevendheid. Het bestuur zegt dat er geen geld is, dat zij geen invloed hebben op wat er in Den Haag gebeurt, maar is dat zo? Bij een kleine actie, op 14 juli jl., vertelde een lid van de Raad van Bestuur dat er wel geld is voor gebouwen, niet voor de medewerkers. Natuurlijk! Daar worden miljoenen in geïnvesteerd.
Of gebouwen de handen aan het bed zijn!
Of gebouwen de handen aan het bed zijn! Of gebouwen de zorg voor de patiënten voor hun rekening nemen en de apparatuur bedienen! Kunnen zij de medewerkers vervangen op de werkvloer? Zij, die elke dag strijden om alles draaiende en staande te houden? Laat duidelijk zijn, gebouwen zijn belangrijk. Maar de bedragen die naar de gebouwen – en dus niet naar het personeel – gaan staan in geen verhouding. Dus wij gaan op 28 september staken! Voor het belang van de medewerkers. Hoe meer er zijn aangesloten, hoe meer invloed we hebben. De medewerkers zijn onmisbaar en laten op deze manier zien dat ze recht hebben op goede arbeidsomstandigheden en -voorwaarden. Samen staan we sterk en strijden voor onze rechten. En daardoor ook voor alle Utrechters (en mensen uit de omgeving) die in ons ziekenhuis op het Science Park terecht komen. Nu en in de toekomst. Want als we niets doen, staan er straks alleen nog maar gebouwen. Zonder patiënten, zonder personeel. Dát kan toch niet de bedoeling zijn.
Dit verhaal over angstcultuur en (on)veiligheid in ziekenhuizen wegens uitgeput personeel roept allerlei vragen op. Waarom al die gebouwen? Hoeveel procent is met echte zorg bezig ? Steeds moet ik maar denken aan een interview met Marcel Levi begin dit jaar.Hij leidde 17 ziekenhuizen in Londen. Overspoeld door Corona hoefde zorgpersoneel niet meer materiaal af te vinken. De managers hadden allerlei administratieve controle ingevoerd om verspilling te voorkomen. RaRa. Het personeel was opeens 100 procent in plaats van 50- 60/% inzetbaar en er werd minder materiaal gebruikt. Door al die managers verliest personeel zijn intuïtie en werkplezier.Products wordt ingewisseld voor politics en zoals Monori Van Dijken beschrijft ansgstcultuur.Ik zou er aan willen toevoegen vervreemding. Het zou een onderzoek waard zijn. Is de verhouding zorgpersoneel /back-Office de laatste 15 jaar veranderd ?Hebben die investeringen in managers tot betere zorg geleid? Fantastisch dat jullie je laten horen. Weg met de angstcultuur en terug naar echte zorg.
Beste heer Tomlow,
U slaat de spijker op de kop, inderdaad dure managers en investeren in gebouwen i.p.v medewerkers. Overal is geld voor in de UMC’s, dure projecten zoals SVP Samen voor de Patiënt en honderden miljoenen voor het opknappen van de gebouwen in ons UMC Utrecht. Maar ook de certificering van ons UMC (JCI) staat nog steeds hoog in het vaandel en waarvoor? Is het nu voor het verbeteren van ons ziekenhuis of gaat het alleen maar om de uitstraling richting buitenwereld en dat kost dan ook wat! Maar wie is er nu eigenlijk voor het personeel dat verdrinkt door te weinig medewerkers en de eindeloze administratie die veel energie weg vreet bij ons personeel op alle fronten in ons ziekenhuis? De vergeten groep zou je kunnen zeggen en ondanks dat men zegt een open cultuur te hebben is dat zeker niet overal het geval. Op veel plaatsen wordt het de mond opendoen tijdens dag starts (SVP) als niet echt veilig ervaren. Nu ben ik als FNV functionaris bezig met mijn FNV collega’s met het opzetten van een actiedag in het UMC Utrecht die echter ook landelijk is. De tweedeling bij het personeel is daar! De verpleging krijgt 3,5% in 3 jaar en de rest van het personeel ongeveer 70% krijgt het gedrocht van een aanbod van 1 % in 3 jaar, of je daar je medewerkers mee binnen boord gaat houden. Dit is wat de NFU over heeft voor het personeel dat zich het snot voor de ogen heeft gewerkt, daarbij aangevende dat dit o.a ook de schoonmaak betreft die de corona afdelingen en OK’s moesten reinigen. De afwas die het vaatwerk van de corona cohort’s binnen kreeg en de voedingsassistenten die in contact kwamen met patiënten. Te bizar voorwoorden dat de NFU denkt dat een UMC alleen maar uit verpleegkundigen bestaat en niet denkt aan de keten van eten, transport, uitdelen eten, transport afwas. Maar ook de ICT en techniek moeten werken om onze verpleegkundigen te laten werken en de OK te laten opereren. Mooie reactie van u, dank daarvoor!
Marcel van Leeuwen
Vakbondsfunctionaris FNV UMC Utrecht