Dominicus 1907 biedt in hartje stad een plek aan jongvolwassenen met een lichtverstandelijke beperking: “Menselijke diversiteit onder één dak”

Utrecht kan echt nog wel een tandje inclusiever. De nieuwe woonvorm Dominicus 1907 gaat daarbij helpen. Deze zorginstelling biedt jongvolwassenen met een lichtverstandelijke beperking of met autisme straks een dak boven het hoofd. Niet in het buitengebied, maar juist hartje stad. De nieuwe binnenstadsbewoners wonen daar dan samen met studenten. Goede zaak, vinden zowel Dr. Sofie Sergeant als de ouders.  

Donderdag was het Global Accessibility Awareness Day, de dag waarin aandacht wordt gevraagd voor de 1 miljard mensen die door hun handicap of beperking niet (makkelijk) mee kunnen met het digitale bestaan. Maar ook in de gewone wereld liggen nog volop drempels, en zijn mensen die net iets anders in elkaar steken dan de gemene deler vaak onzichtbaar omdat ze van oudsher vaak uit het zicht, ergens achteraf, worden verstopt. Daar wil de zorginstelling Dominicus verandering in brengen. In een voormalige meisjesschool op een steenworp afstand van de Mariaplaats worden daar nu 19 fraaie appartementen gebouwd. Eind dit jaar moet de verbouwingsklus geklaard zijn en kunnen de nieuwe bewoners daar gaan wonen. Het gros zijn dan jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking of autisme. Hun medehuisgenoten zijn drie studenten, plus een inwonend koppel dat de huiselijke sfeer faciliteert.  

“Menselijke diversiteit onder één dak heeft niet alleen voor de betrokkenen een meerwaarde, maar ook voor hun ouders, hun buren”

Dat is een behoorlijk diverse mix. Sofie Sergeant, hoofddocent Inclusie aan de Hogeschool Utrecht, juicht het initiatief toe. “Net als andere jonge mensen die aan het begin van het leven staan houden ze van reuring, van cultuur en van ontmoeting. Dat hebben deze mensen met een verstandelijke beperking en die met een academische achtergrond met elkaar gemeen. Zo’n gemengde groep gaat ontdekken dat hoe verschillend ze ook mogen zijn wat cognitieve capaciteiten betreft, ze ook eigenschappen en interesses delen. Dat kan samen koken zijn, of muziek. Om veerkrachtig in het leven te staan is het ongelooflijk belangrijk om samen met mensen op te trekken waarvan je op het eerste gezicht enorm verschilt. Menselijke diversiteit onder één dak heeft niet alleen voor de betrokkenen een meerwaarde, maar ook voor hun ouders, hun buren en de directe omgeving. Daarbij is het een lichtend voorbeeld: als het in deze opzet kan, dan kunnen ook in andere domeinen -denk bij voorbeeld aan onderwijs- mensen elkaar misschien meer ontmoeten.”  

Voor Evelien uit Leusden is Dominicus 1907 straks een droom die uitkomt. Net als voor haar twee autistische zonen van 19 en 21, die daarnaast een angststoornis hebben. Evelien is nu de heren rijp zijn om de stap naar zelfstandigheid te zetten al lang op zoek naar een geschikte locatie. “Maar dat zijn vaak hele klinische woonomgevingen”, verzucht ze. “In zo’n instelling met plastic tafels en een skai-leren bank, met de uitstraling van een ziekenhuis, gedijen ze niet. Onze zoons zijn heel gevoelig voor sfeer en huiselijkheid. En in iets als een zorgboerderij willen ze al hélemaal niet.”  

“Met de centrale locatie van Dominicus 1907 heb ik goede hoop dat hij zijn studie weer op kan pakken”

Dat zij straks in hartje Utrecht gaan wonen, vinden ze alle drie fijn. “Hartstikke dicht bij het station. Want jij en ik hoeven niet na te denken over reizen per OV, maar voor hen levert dat enorme stress op als de reis even anders gaat dan gedacht of gepland. De oudste moest vorig jaar noodgedwongen zijn studie een andere stad afbreken, omdat de reis van bus, trein en tram zorgde dat hij al uitgeput was voordat hij in de collegebanken zat. Met de centrale locatie van Dominicus 1907 heb ik goede hoop dat hij zijn studie weer op kan pakken. En in het weekend kunnen ze makkelijk naar huis. Niet met de vuile was, dat is niet de bedoeling, het wordt wel echt zelfstandig wonen in Utrecht. Ik ben bijna jaloers, ik heb zelf gestudeerd in Utrecht en zou zelf geen nee zeggen tegen een appartement in het hartje van de stad.”  
 
Volgens Evelien hebben de beide heren veel zin om met een groep gelijkgestemden te gaan wonen. “Het wordt een gemêleerde club, dus daar zit vast iemand bij met wie het klikt. Ze hebben allebei de wens om gezamenlijk te eten. Misschien dat ze dat in het begin nog te spannend vinden. Maar als ze zich eenmaal veilig voelen, wat met een beetje geluk een kwestie van een paar maanden is, dan komen ze wel los.”    

“We zorgen dat er begeleiding is die voorkomt dat ze in een sociaal isolement komen”  

Evelien is ervaringsdeskundige, maar dat is Karen Oostwouder, samen met haar man Edo de drijvende kracht achter de nieuwe zorginstelling, óók. “Daarom herkennen we ook de verhalen die ouders vertellen over hun kinderen direct.” Als ouders van een zoon met een beperking, weten ze bijvoorbeeld van de eenzaamheid en een klein sociaal kringetje. “Van de buitenkant zie je niks. Dan is het gewoon een jongen die nog graag Fortnight speelt, en die dol is op muziek. Hij heeft een brede smaak, en gaat net zo lief met zijn zus naar een metalconcert als naar Deep Purple of een klassieke uitvoering. Voor hem, maar ook voor vergelijkbare jongeren, is het belangrijk een plek te hebben waar ze ook gemotiveerd worden om uit het eigen appartement te komen om samen te eten, een colaatje te drinken of een bordspel te spelen. Zaken die voor ons doodnormaal zijn, maar voor deze groep een stuk lastiger zijn, omdat ze van nature een afwachtende houding hebben. Daarom zorgen we dat er begeleiding is die voorkomt dat ze in een sociaal isolement komen.”  

“Utrecht is een stad die alles heeft en waar je binnen een uur praktisch overal kan zijn”
 
Voor de jongvolwassenen die straks de oude Katholieke Meisjesschool als huis hebben, is de locatie perfect. “De Alendorpstraat is rustig, want alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers, maar om de hoek begint het bruisende leven. Wij hebben overal gewoond, van Groningen tot Breda en van Amsterdam tot Parijs, maar het geweldige aan Utrecht is dat het een echt mooie stad is, maar wel een overzichtelijke. Een stad die alles heeft en waar je binnen een uur praktisch overal kan zijn. En fijn voor hem én voor ons: hij woont straks op hooguit vier minuten lopen van zijn ouders.”  

Kijk hier voor meer informatie over Dominicus 1907.

Hoe gaat de zorginstelling er straks uit zien? Hieronder een rondleiding van Edo Oostwouder door het pand aan de Alendorpstraat.