De ontwikkeling van de Machinerie, beoogd centrum voor beeld en filmcultuur in de Gietijzerstraat, is gestopt. Dat laat het college van B & W vandaag in een brief aan de raad weten. Het initiatief van FOTODOK, Hoogt on Tour en het Nederlands Filmfestival in samenwerking met pandeigenaar Erfgoed Werkspoor Utrecht (EWU) zou vanwege de mondiale crisis te kampen hebben met dermate grote prijsstijgingen dat het niet verstandig is om met het project door te gaan.
De gemeente zou aan de Machinerie 3,5 miljoen bijdragen. In de brief zegt het college dat voor de stad Utrecht en de film en beeldcultuursector een kans op een toonaangevende, beeldbepalende en voor makers belangrijke voorziening in de stad verloren gaat. Hoeveel gemeenschapsgeld er met de ontwikkeling van de Machinerie verloren is gegaan, blijft nog onduidelijk. Ook kan de gemeente niet aangeven waar de betrokken partijen in de toekomst gehuisvest kunnen worden. Die vraag is vooral voor ’t Hoogt van belang. Het voormalige filmtheater (tegenwoordig luidt de naam ’t Hoogt on tour) dat sinds het vertrek uit de Slachtstraat een nomadisch bestaan leidt, hoopte in de Machinerie een vaste plek te vinden. Voor VVD-raadslid Marijn de Pagter is het einde van De Machinerie reden om te pleiten voor het stopzetten van de subsidie aan ’t Hoogt. Oud CDA-raadslid Sander van Waveren is blij dat de gemeente de stekker uit het project trekt. En Jos Stelling, eigenaar van de filmtheaters LHC, Springhaver en Slachtstraat, heeft nooit begrepen wat de toegevoegde waarde van de Machinerie voor de stad was.
“Nu stoppen met subsidie aan ’t Hoogt”
Marijn de Pagter: “De VVD is altijd tegen de steun aan De Machinerie geweest. Er zaten veel te veel risico’s aan het project. Logisch en terecht dat het gestopt wordt. Nu wil ik weten hoeveel geld de gemeente in de Machinerie heeft gestoken. En wat mij betreft is dit ook het moment om per direct te stoppen met de subsidie aan ’t Hoogt. Als ik het goed heb, gaat daar tot 2025 jaarlijks zo’n 4,5 ton subsidie naar toe. Daar is nu geen enkele reden meer voor te bedenken.”
“De Machinerie was een kwestie van wensdenken”
“De Machinerie dreigt een bodemloze put te worden.” Dat concludeerde CDA-raadslid Sander van Waveren al in 2020. Hij is opgelucht dat de gemeente er mee stopt. “Ik kreeg het bericht net door. Hoewel ik niet meer actief ben in de Utrechtse politiek wil ik wel kwijt dat dit geen verrassende ontwikkeling is. De Machinerie was een kwestie van wensdenken. Er zou een enorme subsidie gaan naar een project dat gedoemd was te mislukken.”
“Dat het college in de brief nog steeds spreekt van een mooi initiatief geeft te denken”
Jos Stelling begrijpt weinig van de brief van het college. “Er wordt gesproken over stijgende prijzen waardoor het project nu moet stoppen. Ik denk dat het vooral te maken heeft met ongelooflijk amateurisme. Welke expertise was er om de bouw van zo’n onderneming in goede banen te leiden? Niet genoeg kennelijk, want voor veel geld werd een kwartiermaker binnengehaald. En die had het ook weer snel bekeken. Zo gaat dat met gemeenschapsgeld. Uiteindelijk wordt er niemand op afgerekend.”
“Voor de stad Utrecht en de film en beeldcultuursector gaat hier een kans op een toonaangevende, beeldbepalende en voor makers belangrijke voorziening in de stad verloren,” schrijft het college.
“Wat wordt hiermee bedoeld?”, vraag Stelling zich af. “De Machinerie moest en zou er komen. Het was de wens van ambtenaren. Met vuistdikke rapporten moesten de raadsleden overtuigd worden van een plan zonder enige inhoud. De arme wethouder Klein werd er mee opgezadeld en de Utrechtse raad slikte het voor zoete koek. Een centrum voor beeld en filmcultuur? In die rapporten waar ik me door heen heb geworsteld werd geen moment duidelijk wat er in de Machinerie precies zou plaatsvinden. Ook hier was geen enkele expertise over film en beeld aanwezig. Zonder enig leedvermaak constateer ik dat de tegenstanders gelijk hebben gekregen. Dat het college in de brief nog steeds spreekt van een mooi initiatief geeft overigens wel te denken. Gaan ze nu op een andere manier door?”
“In die zelfde crisis is zonder subsidie filmtheater Slachtstraat gebouwd”
Yvonne Hessel van Utrecht Solidair begrijpt de brief van het college evenmin. “Hoezo is dit het gevolg van een mondiale crisis? In die zelfde crisis is zonder subsidie filmtheater Slachtstraat gebouwd. Laten we blij zijn dat dit over is en er nog niet jaren geld in de Machinerie wordt gestopt. Nu moet er ook echt een einde komen aan de subsidie van ’t Hoogt. Die krijgen tonnen subsidie om films te vertonen in een zaaltje van de Bieb. Ik ben er laatst eens gaan kijken, er zat nog geen tien man.”
“Misschien is er voor ’t Hoogt een andere locatie te vinden”
Dirk-Jan van Vliet (D66) betreurt het dat de Machinerie stopt. “Anke Klein, onze wethouder in het vorige college, heeft zich hier heel hard voor gemaakt. Hoewel ik al begreep dat het met de oplopende kosten spannend werd heeft het besluit me toch enigszins verrast. Het geeft wel aan dat de culturele sector het moeilijk gaat krijgen. We gaan als raad op 8 december in gesprek over de consequenties van dit besluit. Wat dit betekent voor de subsidie van ’t Hoogt weet ik niet. Misschien is er voor ’t Hoogt een andere locatie te vinden.”
“Het heeft de emmer mogelijk doen overlopen maar de emmer was al heel vol”
Jantine Zwinkels (CDA) ziet de mondiale crisis niet als enige reden voor het einde van de Machinerie. “Het heeft de emmer mogelijk doen overlopen maar de emmer was al heel vol. Wij hebben nooit geloofd in de haalbaarheid van het project. Zoveel geld uitgeven aan zo’n centrum staat niet bovenaan ons lijstje. Dat kan wat ons betreft beter naar het toegankelijk maken van de cultuur. Ik begrijp goed dat nu nog niet duidelijk is wat dit de gemeente allemaal heeft gekost, maar dat moet wel boven tafel komen.”
“We zagen heel erg de meerwaarde van dit project voor de buurt”
Hester Assen (PvdA) zegt enorm te balen van dit besluit. “We zagen heel erg de meerwaarde van dit project. Het zou een verrijking zijn voor dit gebied met een belangrijke functie voor bewoners, scholieren en studenten. De Machinerie had de nu wat troosteloze buurt enorm kunnen opknappen. Zonder corona en de huidige crisis was het allemaal wel gelukt. We moeten nu gaan kijken wat wel mogelijk is. Praten over de subsidie van ’t Hoogt vind ik op dit moment erg opportunistisch.”
Lees hier de brief van het college.
Inderdaad vreemd. In de binnenstad wordt tijdens de crisis een filmtheater met horeca gebouwd. In het Werkspoorgebied lukt het zelfs met een gemeentelijke garantie van minimaal 3,5 miljoen niet een Machinerie te bouwen. Een gedegen onderzoek moet uitwijzen waar dit fout is gegaan. Maar de kans dat dit er komt lijkt me met deze gemeenteraad uitermate klein.
De PvdA denkt dat dit centrum een verrijking voor de buurt is. Een buurthuis voor 3,5 miljoen euro?
Hester Assen vindt het erg opportunistisch om nu te praten over de subsidie van ’t Hoogt. Waarom? Het is een schande dat die subsidie niet al veel eerder ter discussie is gesteld. Ik lees over een bezoekersaantal van 10 mensen in de bibliotheek. Opgebracht door de belastingbetaler. De socialisten in de raad vinden dit normaal.
Fluitend gaven de coalitiepartijen, aangevuld met Student en Starter en de PvdA hun goedkeuring aan deze verspilling. Ze betreuren het nu dat dit project stopt. Ze moeten hun ogen uit de kop schamen dat ze niet geluisterd hebben naar de kritiek. De arrogantie van de macht.
Het geld wat nog niet is uitgegeven kan naar de voedselbank.
Een geweldige remedie tegen het enorme balen van Hester Assen en wellicht de PvdA in het algemeen, is het goed lezen, inwerken, bestuderen, afwegen, laten informeren sowieso raadzaam. Dit nieuwe centrum voor Beeldcultuur (lekker breed vaag begrip) was bij de start al een kansloos top-down project, zonder enige echte (concrete) visie, plan, of expertise. Het vuistdikke onleesbare warrige dossier is als een “status aparte” vlak voor de Kerstdagen van 2019 in recordtempo door de gemeenteraad gepropt. Want dat moest… en waarom wist klaarblijkelijk Hester Assen cs. , maar ook de ambtenaren van culturele zaken..
Dit alles is de werkelijke reden waarom de boel niet is doorgegaan. Een extra financiële bijdrage uit de covid-gelden ten spijt. Schande.
Inmiddels is het welhaast voorspelbaar dat Jos Stelling weer klaar staat om na een mislukking nog een uitgebreide trap na te geven. Wat een personage. Je zou er een film over kunnen maken.
Nathalie de Kuiper: ik reageer alleen op dat “enorme balen” van Hester Assen met feiten. Uw reactie is tendentieus (welhaast voorspelbaar?). Ik gun elk initiatief het allerbeste en heb me belangeloos ingezet voor bijvoorbeeld verschillende filmhuizen in Nederland. Omdat het falen van dit plan te voorzien was en het (cultuur) geld uit de algemene middelen betreft, is het dus al met al een kwalijke zaak.
Chapeau voor Jos Stelling!
We hebben in Utrecht helaas te weinig kritische mensen en te veel meelopers in de culturele sector. Ook Jan Juffermans sr. missen we hier sterk met zijn rake opmerkingen over het culturele beleid richting gemeentebestuur.
En Natalie de Kuijper, u reageert wel erg verongelijkt richting Jos Stelling!
Hij heeft een heel goed punt in deze.
Het persbericht van dit walhalla voor cultuurfantasten sluit af met: “Het project de Machinerie is gedwarsboomd door ontwikkelingen op wereldniveau, maar het talent, de drang tot vernieuwing en veerkracht is stevig verankerd in de Utrechtse partijen en mensen. De kernpartners gaan met elkaar kijken hoe deze stevige basis behouden kan worden voor de stad.”
Nee niet ons diepgaand gebrek aan professioneel kritisch denken, niet ons al 20 jaar oud losgeslagen droomdenken, niet ons volledig gebrek om uit te gaan van de werkelijkheid, nee ‘op wereldniveau’ is ons initiatief door serpenten getorpedeerd.
Maar let op: Wij gaan nog veel grotere fouten maken en meer onzin verkopen.
Geachte mevrouw de Kuiper,
Zeer kwalijk wat u hier doet. Waarom doet u dit? Iedereen in Utrecht weet inmiddels hoe amateuristisch alle initiatieven waarbij ’t Hoogt betrokken was zijn opgezet. Het betreft hier een kongsi tussen subsidieontvangers, beleidsambtenaren en politici die er in het verleden niet voor zijn teruggedeinsd om de gemeenteraad valselijk opgemaakte ‘second opinions’ voor te leggen.
Schandelijk dat de gemeente daar geen aangifte bij het OM over heeft gedaan, noch de ambtenaren heeft geschorst.