Sander van Waveren (CDA): “De kerk is vooral een gemeenschap”

Kardinaal Eijk heeft besloten dat de kerk openblijft en de kathedrale functie blijft houden. Dit betekent dat de kerk de thuiskerk van de aartsbisschop zal blijven en hier in de toekomst ook nog priesters gewijd zullen worden.

Sander van Waveren reageert op zijn Facebookpagina op het nieuws.  Hij laat weten dat hij de afgelopen tijd veel vragen kreeg van parochianen over het mogelijk sluiten van de kerk. Lees zijn verhaal hieronder:

Gisteren kwam het nieuws naar buiten dat de Catherinakathedraal open blijft.
Het mogelijke besluit om de Utrechtse kathedraal te sluiten, leidde tot veel beroering in de stad. Een online petitie voor behoud haalde ruim 1.600 steunbetuigingen opgeleverd. Verschillende mensen uit de parochie meldden zich ook bij mij met vragen over het voornemen om de kathedraal te sluiten. Als gemeenteraadslid heb ik daar natuurlijk niks over te zeggen – het is in eerste instantie een zaak van de katholieke gemeenschap in Utrecht, maar als die gemeenschap verdeeld raakt, gaat mij dat wel aan het hart.

In tweede instantie hebben we als gemeente Utrecht natuurlijk wel een mening over het behoud van onze prachtige, monumentale kerken, waartoe de Catharinakerk absoluut behoort. Mijn CDA-Utrecht-collega Bert Jan Brussaard heeft zich in de vorige raadsperiode onvermoeibaar en met succes ingezet om een gemeentelijke visie religieus erfgoed te laten opstellen. Naast het in kaart brengen van het kostbare religieuze erfgoed (zowel roerend als onroerend) in Utrecht, bevat de visie praktische handreikingen aan eigenaren van de kerkgebouwen. Bovendien is inmiddels gemeentelijk (en provinciaal en op rijksniveau) geld beschikbaar ten behoeve van de instandhouding van onze monumentale kerkgebouwen. De CDA-fractie zal zich overigens altijd voor het behoud van de prachtige kerkgebouwen die Utrecht rijk is inzetten, ongeacht de (toekomstige) functie van het kerkgebouw.

De Catharinakathedraal is voor veel Utrechters een onbekende kerk. Gelegen naast museum Catharijneconvent aan de Lange Nieuwstraat, staat de kerk toch een beetje in de schaduw van de Domkerk. Toch vormt de kathedraal het centrum van katholiek Nederland en is al sinds 1853 de kerk van de Aartsbisschop van Utrecht. Huwelijken, doopplechtigheden en eerste communies van generaties mensen zijn er inmiddels voltrokken. En er zijn vele priesters gewijd. Zo ook mijn vader in de jaren ’60, die – voor mij persoonlijk – gelukkig niet al te lang daarna het priesterschap (en het celibaat) achter zich liet.

Kortom, het gebouw heeft voor veel mensen in de stad een grote (emotionele) waarde.

Opgave

Toch staat het parochiebestuur voor een moeilijke opgave: het aantal kerkgangers loopt terug en de kosten voor het openhouden van verschillende kerken zijn hoog. In Utrecht zijn al verschillende kerken gesloten en dat zal de komende jaren wellicht nog vaker gebeuren.
Als al die honderden mensen, die afgelopen weken de petitie tekenden, een paar keer per jaar naar de kerk gingen en een paar tientjes per maand overmaakten dan was van sluiting wellicht geen sprake. Helaas is de werkelijkheid weerbarstiger.
De keuze die de parochie en het bestuur moet maken zal nooit een gemakkelijke zijn. Met het openhouden van de Catherinakathedraal bestaat een reëele kans dat de Augustinuskerk aan de Oudegracht gesloten zal moeten worden.

Kerkrecht

Afgelopen weken heb ik mij wat verdiept in de formele stappen die bij deze discussie aan de orde komen. Die hebben soms wel veel weg van een gemeentelijke (inspraak)procedure. Het parochiebestuur gaat over het beheer en gebruik van de kathedraal, niet de bisschop, al moet die wel de begrotingen goedkeuren. Een besluit om de kathedrale functie naar een andere kerk te verplaatsen moet door het Vaticaan goedgekeurd worden en daarvoor is weer een verslag van overleg met de parochianen nodig.
Kortom, het is ingewikkeld genoeg, verdeelheid helpt daar niet bij.

Toekomst

“Onderzoek alles en behoudt het goede”, schrijft de apostel Paulus en op de afgelopen 145 jaar is het goed dat het parochiebestuur geen overhaaste stappen neemt. De herhaalde gesprekken die nu gevoerd worden binnen de parochie zijn, denk ik, verstandig. De kerk is in mijn ogen niet alleen een gebouw, maar vooral een gemeenschap. Maar het is wel de gemeenschap die een besluit moet nemen over de gebouwen.
En dat is – net als bij gemeentelijke plannen – absoluut geen makkelijke zaak. Ik wens de parochianen en hun bestuur van harte toe dat ze samen een manier vinden om de komende tijd, met een vitale Catherinakathedraal, oplossingen te vinden voor de grote kostenpost die de gebouwen zijn. Die oplossingen zijn nodig, want het zou zonde zijn als er jaren over de gebouwen gepraat wordt, in plaats van over het werk van de kerk voor haar leden en voor de samenleving.