Januari is traditioneel de maand waarin Nederland weer massaal naar de sportschool trekt. Ook dit jaar hebben Utrechters met goede voornemens weer meer keuze want het aantal sportscholen in de stad neemt in hoog tempo toe. En de rek? Die lijkt er nog lang niet uit.
Fitness is met ruim drie miljoen beoefenaars inmiddels de populairste sport van het land. Ook in Utrecht is fitness populair: uit de gezondheidsmonitor van de GGD’s, CBS en het RIVM blijkt dat zo’n 26% van de Utrechters wekelijks actief is in de sportschool, waarmee de gemeente behoort tot de top-10% van Nederlandse gemeenten met de hoogste fitness deelname. In de stad openden volgens cijfers van de Kamer van Koophandel in 2019 nog eens vier hoofdvestigingen van fitness ondernemingen. In de provincie Utrecht nam het aantal sportscholen toe met zo’n 6%: na Noord-Holland de snelste toename van alle provincies.
Volgens onderzoeker Paul Hover, verbonden aan het Mulier Instituut, wint fitness met name terrein onder groepen die voorheen ondervertegenwoordigd waren: “In het verleden zag je de krachtpatsers in de soms wat dubieuze krachthonken. Fitness is tegenwoordig voor iedereen.” De sporter heeft dan ook meer keuze dan alleen aan gewichten hangen, merkt Hover op. “Je ziet steeds meer boutique studio’s waar je in een kleine groep heel intensief kan sporten, gericht op samenhorigheid. Maar er blijft ook plek voor mensen die het leuk vinden om in hun eentje hun ding te doen en daarna weer naar huis te gaan.” De drempels om een nieuwe fitnessonderneming te starten lijken bovendien steeds lager te worden. Hover: “Neem TRX, een uit het leger overgewaaide sport waarmee je met een touw oefeningen doet met je eigen lichaamsgewicht. Ik bedoel: met hele basale attributen kun je een heel eind komen”.
“In de Kaatstraat stapelen de sportscholen zich letterlijk op elkaar”
Natalia Pawlak begon in 2016 fitness studio Curly Moves, actief in Lombok en Wittevrouwen. Zij verbaast zich ook wel eens over de drukte in de Utrechtse fitness branche, bijvoorbeeld op de ‘fitnessboulevard’ Kaatstraat: “Daar stapelen de sportscholen zich letterlijk op elkaar. Ik vraag me ook wel eens af hoe dat kan.” Voor haar was Utrecht echter de logische plek om haar bedrijf te starten. “Utrecht barst van de jonge, werkende mensen. Die willen zichzelf goed verzorgen én mensen ontmoeten. En in een sportschool kan dat allebei”. Omdat de studio’s allemaal hun eigen focus hebben, lijkt er volgens Pawlak vooralsnog weinig sprake van concurrentie: “In de Kaatstraat is BBB er alleen voor vrouwen, Fit for Free meer voor de studenten, Rocycle trekt de hardcore fietsers aan, bij Reflex kun je boxen, FIG richt zich meer op eten en Touché dan weer op dans.”
Ook clubmanager Tycho van Dongen van fitnessketen TrainMore ziet het steeds drukker worden. “Toen ik twee jaar begon bij TrainMore hadden we 11 clubs. Nu zijn het er 23.” In april opende TrainMore een nieuwe vestiging aan het Stationsplein en de locatie heeft naar eigen zeggen een goede start gemaakt. “Er zijn behoorlijk wat mensen over gestapt naar de nieuwe locatie. Ondanks dat groeiden we op onze oorspronkelijke plek aan het Janskerkhof ook nog met zo’n 150 leden”. Ook Tycho herkent de toegenomen specialisatie in de branche. “We hadden eerst één groepszaal, inmiddels hebben we er al drie.” Tijdens een rondleiding laat hij zijn nieuwste aanwinst zien, de volledig zwarte ‘High Studio’: “Hier doen we high intensity interval training: vijfenveertig minuten ‘rammen’ met harde muziek en veel lichten: echt een show!”
Inmiddels kun je met OneFit bij zo’n 130 locaties in Utrecht terecht
Het toenemende aantal sportscholen in Utrecht loopt parallel met de opkomst van sportschool apps als OneFit en ClassPass. Met deze apps kunnen gebruikers voor een vast bedrag per maand sporten bij verschillende sportscholen in Utrecht. Serge Brabander startte OneFit in 2013 vanuit een duidelijk probleem: “Stel, je wilde gaan kickboksen. Dat was destijds behoorlijk ingewikkeld. Want welke kickboksscholen zijn er? En ga ik even sparren of word ik in elkaar gerost? Dat wilden wij oplossen.” Details over het aantal Utrechtse deelnemers wil Brabander niet geven, maar de app groeit naar eigen zeggen snel: “Afgelopen jaar zijn we in Utrecht met zo’n 150% gegroeid: dat is harder dan het landelijke gemiddelde”. Inmiddels kun je met OneFit bij zo’n 130 locaties in Utrecht terecht. Brabander: “Dat waren er een jaar geleden nog maar iets boven de 70. Daarmee hebben we inmiddels het gros van de Utrechtse sportscholen aangesloten”.
Het van oorsprong Amerikaanse ClassPass begon in april 2019 in Nederland en wint met name in Amsterdam veel terrein. Countrymanager Joos Valster verwacht dat Utrecht snel gaat volgen: “Amsterdam heeft inmiddels na Londen de hoogste dichtheid van boutique studio’s in Europa, deels ingegeven door de hoeveelheid expats. Dat beeld zie je nu ook ontstaan in Rotterdam en Utrecht.”
De sportschool apps betalen de ondernemer een vaste vergoeding per afgenomen les, gemiddeld zo’n 50% van de reguliere lesprijs. Sportscholen lijken vooralsnog tevreden over die vergoedingen, al waarschuwt Tycho (TrainMore) wel voor een te grote afhankelijkheid: “Als zulke partijen te groot worden loop je het risico dat de tarieven omhoog gaan. Dat zie je in andere landen wel gebeuren.” Natalia (Curly Moves) ontvangt zo’n 20% van haar bezoekers via sportschool apps. Toch is ze niet bang voor dominantie. “App gebruikers zijn vaak toch wat anoniemer, die blijven iets meer achterin de ruimte. Mensen die graag een relatie opbouwen met andere bezoekers zullen niet zo snel voor OneFit kiezen.”
Volgens onderzoeker Hover is er nog altijd potentie voor een verdere groei in het aantal sportscholen: “De potentie zit nog zowel bij de prijsvechters of bij de gespecialiseerde, dure sportscholen. Als je er een beetje tussenin hangt, dan wordt het wat lastiger.” Valster (ClassPass) is het met hem eens: “Kijk bijvoorbeeld naar de retail. Daar is de Bijenkorf succesvol, maar er blijft ook altijd plek voor de Action en de Lidl.“ Serge Brabander (OneFit) ziet nog genoeg kansen: “Er gebeuren in Utrecht nog zo veel interessante dingen: work-outs speciaal voor jonge moeders of studio’s die naast krachttraining ook mindfulness aanbieden. Wat dat betreft zijn we eigenlijk pas net begonnen.” Ook ondernemer Natalia zit nog vol ideeën voor nieuwe concepten. Haar droom? “Ik zou graag een eigen locatie willen hebben.” Ze lacht: “Maar als ik naar de prijzen van ruimtes in Utrecht kijk kan dat misschien nog wel even duren.”
Leuk stuk Joep! Ze schieten inderdaad als paddenstoelen uit de grond.