Patty Smolders: “Ik hoorde meer bij de entourage van Ralph en na zijn dood moest ik nieuwe, eigen vrienden maken”

In deze rubriek vragen we Utrechters keuzes te maken in hun vakgebied. Maar ook daarbuiten. Vandaag Patty Smolders, eigenaar van bakkerij en patisserie Bond & Smolders.

Een paar jaar geleden kwamen Patty Smolders en ik elkaar geregeld tegen bij Spa-Cube op de Oude Gracht. Voor de Nuk schreef ik toen mijn rubriek Het Mooiste Meisje, waarin ik standaard vroeg aan de vrouwen hoe het is om ouder te worden. “Vraag mij nog maar eens als ik vijftig ben”, antwoordde Patty toen lachend. Inmiddels zijn we vijf jaar verder, Patty is nu 53 en ik vroeg haar nu voor De Keuzes van. Hoewel ik haar geregeld zie in haar zaak wanneer ik mijn weekendtaartjes daar haal, was het met enige schroom dat ik haar benaderde. Patty’s man Ralph Bond overleed begin 2022 aan de gevolgen van een hersentumor. Zou ze wel zin hebben in een gesprek waar het overlijden van Ralph zeker ter sprake zou komen? Ze wilde meedoen. ”Het gaat wel OK met mij en ik kan goed over Ralph en het gemis praten.” Zo zitten we samen in haar tuin in De Bilt en de bekende citroencake van Bond en Smolders staat tussen ons op tafel. 

Patty Smolders, geboren In Utrecht op de Lijnmarkt boven de zaak waar ze nu nog altijd werkt. Ze groeide op met haar broertje en haar zus. Haar zus staat ook in de zaak aan de Lijnmarkt en haar broer werkt een aantal dagen in de bakkerij. Patty’s grootvader was de zaak in 1956 begonnen op nr 13 en in 1980 kocht haar vader het hoekpand erbij waar toen de zaak van Van Oostrum etalagematerialen zat. Het werd Bakkerij Walter Smolders. Geen brood in het assortiment, alleen dat wat in een banketbakkerij gebruikelijk was.  

“Ralph was een all-round patissier en ik vond het chocoladewerk heel erg leuk”

“Mijn opa begon een zaak op Lijnmarkt 9, met ook enkel banket. Hij maakte onder andere proges gebak. Mijn man Ralph heb ik leren kennen op school, we zaten allebei op De Lunenborg LTS. Het was een opleiding waar je werkend kon leren. Ralph werkte bij Goes in de Twijnstraat en later kwamen wij samen terecht bij Harry Mercuur in Amersfoort. Mercuur was een vakman en de tijd bij hem was heel leerzaam. Hij deed veel patisserie voor de horeca en voor grote recepties. De receptuur voor de grote hoeveelheden moest ik aanpassen voor gebruik op kleinere schaal. Ralph was een all-round patissier en ik vond het chocoladewerk heel erg leuk. Brood vond ik ook heel mooi, maar het was voor mij veel te zwaar. Maar van bijna niets, alleen meel en water, een mooi product te maken heeft mij altijd iets fascinerends gehad. Ralph was degene die de creaties bedacht en die voerde ik dan uit. Je probeert het en als het dan ook lukt is dat een triomf. We deden inspiratie op in Milaan en Parijs, maar ook bij Oord in Driebergen die prachtige dingen van marsepein kon maken. Maison van Wely in Noordwijk was voor ons het summum, maar nu doet dat gebak een beetje gedateerd aan. Het idee om brood te verkopen, kwam van Ralph. Hij zag dat de boulangerie ook patisserie verkocht in Frankrijk. Ralph dacht dat de verkoop van brood de zaak laagdrempeliger zou maken. Hij wilde meer dan alleen banket. Alle broodbakkers om ons heen waren vertrokken uit de stad, dus zou er vast wel een markt voor zijn. In 2001 opende Ralph en ik onze eigen zaak in de voormalige bakkerij van mijn ouders.”

“Ralph haalde de bananensoes uit het assortiment, daar had hij een hekel aan”

“Ons idee was om een luxe patisserie-chocolaterie te beginnen en later kwam het brood er bij. En dat brood is een succes geworden. Veel restaurants in het hogere segment hebben ons brood en mensen staan er nu dus voor in de rij. Patisserie is veel bewerkelijker dan brood. Veel meer onderdelen, veel meer handelingen en dus veel arbeidsintensiever, maar je kan er wel al je creativiteit in kwijt. Ralph haalde de bananensoes uit het assortiment, daar had hij een hekel aan. Ook de moorkoppen verdwenen. Maar daarvoor in de plaats kwamen éclairs. Die had hij in Parijs gezien. Hier kenden we eigenlijk alleen bananensoezen. Maar een éclair is een volmaakte soes met allerlei verschillende zachte vullingen met een krokant laagje op de bovenkant. In september hebben we de week van de éclair en dan maken we iedere dag een éclair met een andere smaak. Maar de vanille-éclair  zit standaard in ons assortiment.”

“Onze ideeën zijn aangeslagen, dat bewijst de rij voor de deur”

“Utrecht is een dorp en mensen moeten aan veranderingen wennen, maar onze ideeën zijn aangeslagen. Dat bewijst de rij die voor onze zaak staat. Voor nieuwe ideeën kijk ik nu veel op Instagram. Daar zie je veel gebak voorbij komen, dan ga je proberen en recepten aanpassen. Zo verkopen we nu Japanse cheesecake met frambozensaus, een ingewikkeld procédé: au bain-marie, stomen en de oven op precies de juiste temperatuur. Ik had het al eerder geprobeerd maar toen lukte deze cheesecake nog niet. Het is een luchtige zomercake en we verkopen wel 36 taarten per week. Ik vind het leuk om steeds iets nieuws in ons assortiment te hebben, leuk voor de klanten maar ook leuk voor het personeel dat de producten moet verkopen. Ik pas ons assortiment aan naar de seizoenen. Nu is het de tijd van het verse zachte fruit, straks komen de appels en in oktober kan ik weer uitkijken naar de speculaas. Ook werk ik nog altijd graag met chocolade, daarvoor gebruiken we Valrhona chocolade. Een topproduct dat uit Tain-L’Hermitage, een klein dorpje vlakbij Lyon, komt. Mijn favoriete gebakje is de chocoladepunt of een stukje warme appeltaart, wanneer die net uit de oven komt, met een beetje slagroom.”

“Ik ben voor de eerste keer alleen naar Parijs gegaan, dat was voor mij een hele stap”

“Mensen vragen mij vaak hoe het nu met mij gaat, anderhalf jaar na het overlijden van Ralph. Het gaat wel OK, het eerste jaar was ik nog heel erg met Ralph bezig. Er is zoveel dat je voor de eerste keer moet doen. Verjaardagen, feestdagen en vakanties. Maar na een jaar moet je verder en ik vermaak mij wel. Ik ben voor de eerste keer alleen naar Parijs gegaan, de stad waar wij altijd samen naar toe gingen. Dat was voor mij een hele stap. Ralph bedacht altijd van alles en dat moet je dan ineens zelf gaan doen. Ralph stond in the picture, hij was de gangmaker, hij was de man van de feestjes en voor alles in. Als ik niet meeging was dat ook goed.”

“Ik ben pas 53 en denk er nog niet aan om te stoppen”

“Veel steun heb ik gehad aan al die lieve mensen om mij heen, maar dat waren vooral de vrienden van Ralph. Er was ook steun van mensen waar ik het niet van verwachtte, uit een andere hoek. Ik hoorde meer bij de entourage van Ralph en nu moest ik nieuwe, eigen vrienden maken en nieuwe dingen gaan doen. Ik kocht een zomerhuisje in Breukelen, dat idee had ik al toen Ralph zo ziek was. Een zomerhuisje aan het water waar Ralph bij zou kunnen komen van de chemotherapieën. Ik kan nu op zaterdag naar Breukelen gaan en op maandag weer terugkomen. Ik heb daar het hoognodige staan zodat het niet elke keer een volksverhuizing is om op weg te gaan. Ik neem een beetje eten mee en de hond. Zelf nieuwe mensen leren kennen, lukt mij ook in Breukelen. Ralph was daar altijd heel makkelijk in en nu moet ik het zelf ook doen. Dat lukt mij en daar ben ik best wel een beetje trots op. Met onze jongens Max en Tim gaat het ook wel goed. Onze oudste zoon Max werkt ook in de zaak en Tim weet nog niet wat hij wil doen. Tim is meer van het verkopen, hij heeft een goede babbel. Mochten de jongens de zaak overnemen, dan zullen zij dat ook op hun eigen manier moeten gaan doen. Net zoals Ralph en ik dat hebben gedaan. De jongens wonen nu nog allebei thuis, maar binnenkort verhuist Max naar zijn eigen appartementje in de Boterstraat. Ik ben pas 53 en denk er nog niet aan om te stoppen, er zijn nog zoveel mooie dingen te maken en te bedenken. 

De keuzes van Patty

Favoriete patissier 

“Frank Haasnoot, kwa techniek en hoe hij zichzelf verkoopt. Hij is zo goed en zo vernieuwend. Hij maakte voor ons in de zaak een klein taartje met mango en agar. Wij hadden daar nog nooit mee gewerkt, wij namen gelatine. Het was erg leuk om te zien dat je met agar hetzelfde resultaat krijgt. Haasnoot schrijft boeken, geeft demonstraties en workshops. Hij heeft dan ook geen zaak daar heeft hij de tijd niet voor. Wanneer ik in zijn boek een appelrolletje met Granny Smith zie staan vind ik dat prachtig. Prachtig maar dat zijn voor mij te veel handelingen. Een gebakje: ik hou van eenvoud.” 

Muziek 

“Tino Martin, ik hou van zijn karakter, hij lijkt een beetje op André Hazes. Ik heb veel muziek en hou ook van Céline Dion. Ik hoop alleen dat Tino Martin zijn leven niet vergooit aan drank en drugs.” 

Kunstwerk 

“Ralph en ik gingen altijd naar Parijs en dan bezochten we beroemde bakkers en patissiers om inspiratie op te doen. Op een dag zei ik: ”Moeten we ook niet eens iets van kunst gaan bekijken?” Zo kwamen we terecht in het Musée Rodin waar ik werd getroffen door zijn ”Penseur”. De kracht die dit beeld uitstraalt in de armen en de benen. Onvergetelijk, zoals de hele Hellepoort waarvan dit beeld samen met ‘’De Kus”, deel uit maakt. In de Hellepoort zijn zoveel dingen te zien. “Rodin heeft er tweehonderd beelden in samengebracht, het is zo indrukwekkend, ik kan ernaar blijven kijken.” 

Film 

“The Hundred Foot Journey. Een Indiase familie besluit om een restaurant te beginnen in een klein Zuid-Frans dorpje tegenover een Frans restaurant. De eigenaresse is daar niet blij mee. De jonge Indiase chef blijkt een talent en vertrekt naar Parijs waar hij furore maakt. Maar zijn sterrenstatus ten spijt keert hij toch terug naar het dorpje naar het restaurant van zijn familie. Hij vindt het plezier in het koken terug. Dat is voor mij ook de essentie: je kan succes hebben en veel geld verdienen, maar je moet ook plezier hebben in hetgeen je doet. En de film Chef, daar vind je hetzelfde in terug. Een sterrenchef die na tegenvallende recensies besluit om het roer om te gooien en een Foodtruck  begint waaruit hij broodjes pastrami verkoopt. Hij weet van iets heel eenvoudigs iets moois te maken en is nog nooit zo gelukkig geweest.” 

Boek 

“Ik ben nog veel te onrustig en te vluchtig om een boek te zitten lezen. Maar onlangs kreeg ik “Ik mis mij ook” dat Ronald Giphart schreef samen met Marscha Kamphuis. Over het leven met een niet aangeboren hersenafwijking. Daarin vertelt Marscha Kamphuis hoe haar leven is veranderd nadat bij haar een hersentumor was verwijderd. Het is het verslag van hoe je leven van de ene dag op de andere verandert, geschreven vanuit het perspectief van de patiënt. Hoewel ik veel herkende van dat wat Marscha vertelt, was het niet zozeer confronterend als wel helend voor mij. Ik kan nu goed over Ralph, zijn ziekteverloop en zijn overlijden praten. Ook zij merkt hoe je karakter en je persoonlijkheid verandert, hoe het filter weg is. Ik herken dat, Ralph wilde niet meer alleen zijn. Het liefst had hij dat ik de hele dag thuis was. Maar hij werd ook steeds liever. Ik sprak laatst iemand die hem verzorgd had in het hospice waar hij de laatste weken van zijn leven doorbracht. Hij was de liefste en de meest dankbare patiënt die hij ooit had meegemaakt. Waar ik ook mooie herinneringen aan koester is het feit dat we nog een keer getrouwd zijn. Ralph wilde altijd nog een keer trouwen in een warm land, in Zuid-Afrika, maar het werd een weekend in Overijssel. Een heel bijzonder moment, het was midden in Corona, dus iedereen was wel in voor een feestje en kon ook komen. Alles was voor ons geregeld en het werden dagen om nooit meer te vergeten.” 

Restaurant 

“Ik eet best veel in restaurants, maar laatst at ik in Karel V en daar heb ik de nieuwe kaart geprobeerd, het eten was fantastisch. Ik eet ook graag bij Madeleine, maar daar is bijna nooit plek. Ik ga binnenkort met Tim en Max eten bij Maeve, ze hebben ook net hun eerste ster gekregen en daar kan ik trots op zijn. Het is toch iets om als stad trots op te zijn. Mensen met passie voor het vak.” 

Drank 

“Ik ben geen grote drinker, maar een glas champagne vind ik toch wel heel erg lekker. Ralph zocht altijd de wijn uit, maar dat moet ik nu ook zelf gaan doen. Ik ben een wijncursus gaan volgen in de Poortstraat en ik heb alles geleerd over smaken in de wijn. De kersen en de aardbeien haal ik er ook wel uit, maar van natte dweilen, verbrand rubber of stal wist ik niets.” 

Utrechter 

“Dan wil ik graag Ralph noemen. Na zijn overlijden was ik intens verdrietig. Maar toen zag ik de tocht in de Landrover, over de Lijnmarkt naar Karel 5 zag, met al die mensen die daar opgesteld stonden voor Ralph. Op dat moment bedacht ik: “dan heb je toch wel iets goed gedaan”. Ik zou ook graag Dick van ’t Schip willen noemen. Hij heeft zijn slagerij nu gesloten en er is een moeilijk te vullen gat ontstaan. Niet alleen was hij een fantastische slager en vakman, hij was ook zo belangrijk voor de buurt. Ik moest ook een andere slager zien te vinden voor het gehakt in de saucijzen en worstenbroodjes. Dat haal ik nu bij Van Vuren in de Twijnstraat.” 

Wat zou jij doen als je burgemeester van Utrecht was? 

“Dat gezeik over auto’s moet eens afgelopen zijn. Het is heel lastig voor ons om nog met de auto te bezorgen. Daarom zijn we ook met de bruidstaarten gestopt. Een beetje meer vrijheid in het doen en laten van mensen. Aan de fietsen die bijvoorbeeld de Boterstraat blokkeren mag ook weleens iets  gedaan worden. Onze bezorger moet vaak tientallen fietsen verplaatsen voordat hij voor de zaak in kan gaan laden. En dan nog je auto ergens parkeren.”