Waar de skyscraper voor TivoliVredenburg uitgroeide tot een iconisch kunstwerk met een heldere boodschap, is het Akwaglot in de singel tot nu toe vooral een object dat vragen oplevert. Waarom ligt dat vlot daar? Wat moeten we er mee? En wat kost dat allemaal niet? Het vlot zou moeten verbinden maar ligt er verlaten bij. Professor Mirko Noordegraaf, als lid van het bestuursteam van de faculteit Recht economie, bestuur en organisatie van de Universiteit Utrecht nauw betrokken bij Akwaglot, begrijpt de vragen maar verwacht dat er nog veel mooie dingen gaan gebeuren op het vlot.
Waarom ligt dat vlot daar? Het is een vraag waar Mirko Noordegraaf graag uitgebreid op antwoordt.
“Ik heb maatschappelijke impact in mijn portefeuille. Daarmee proberen we de wisselwerking tussen onderwijs en onderzoek enerzijds en de samenleving anderzijds te versterken. Dat doen we onder meer met creatieve activiteiten als Skyscraper en nu Akwaglot. Dat laatste is in tegenstelling tot Skyscraper breder opgezet, omdat het in teken staat van het lustrum van de Universiteit en UMC en daarmee 385 jaar wetenschap in Utrecht. Er zijn meer partners bij betrokken, zoals de gemeente Utrecht en het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Akwaglot is voor ons een soort symbool dat staat voor deels water, stromen, spraken, stemmen. In gesprek gaan. In feite is het een platform voor gesprek over maatschappelijke thema’s als duurzaamheid, gezondheid, inclusiviteit, etc. We proberen niet alleen verbinding met de stad te symboliseren maar ook concreet vorm te geven. Dat kan letterlijk op het podium maar ook via podcasts, glotcasts en filmpjes. Zo willen we de verbinding met de stad niet alleen symboliseren maar ook concreet gestalte geven.”
Tot zover het idee. Wanneer is Akwaglot geslaagd?
“Goede vraag. Wij als universiteit zijn van oudsher best gesloten naar de samenleving toe. De laatste tijd proberen we de Universiteiten te openen en verbindingen te maken. Naast onze eigen activiteiten willen we burgers de gelegenheid te geven om iets op of rond het platform te doen. Het is voor ons als universiteit best wel lastig om die verbindingen te maken. Bij Skyscraper is dat eigenlijk heel goed gegaan. Akwaglot is deels geslaagd als er aandacht komt voor thema’s die er toe doen, thema’s die de universiteit en samenleving gemeenschappelijk hebben. Aandacht, awareness, bewustzijn is daarbij belangrijk. Een tweede is er dat er nieuwe verbindingen ontstaan, zodat we burgers kunnen koppelen aan onze wetenschappers en wetenschappers onderling. In die zin is het ook een investering in toekomstige onderwijsontwikkelingen. Akwaglot is daarvoor een soort stimulator, je ziet het gewoon gebeuren. Het levert veel op voor de lange termijn: samenwerken, bewustzijn, nieuwe verbindingen. Daar zit voor ons de return of investment.”
Duidelijk. Maar we hebben toch de indruk dat veel mensen deze associatie niet met het vlot hebben?
“Dat is een goed punt. Mensen vragen inderdaad wat moeten we ermee, wat hebben we eraan? Kijk, het is een kunstobject en kunst is vaak al snel omstreden omdat het op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Voor sommige mensen is het een ver weg object. Daarom zoeken we manieren om het richting de mensen te brengen en duidelijk te maken dat het de mogelijkheid biedt om gesprekken te hebben. We praten met voorbijgangers en dan blijkt vaak dat uiteindelijk het verhaal wel duidelijk wordt. Ook met de programmering van de komende maanden zal het doel concreter worden.”
Tot nu toe gebeurt er weinig.
“Terecht punt. Tot nu toe was het niet duidelijk wat er vanwege Coronarestricties mogelijk was. De bouw was direct voor de vakantie gerealiseerd. Mede door de vakantie die daarop volgde is het rustig geweest. Maar er zijn wel al wat wetenschaps- en culturele activiteiten geweest. Afgelopen zaterdag waren er dansers actief. En de komende dagen en weken gaan er echt veel mooie dingen gebeuren!”
Jaap van de Klomp vroeg op De Nuk waarom jullie niet voor Utrechtse kunstenaars hebben gekozen?
“We hebben gekozen voor Vibeke Jensen en Santiago De Waele omdat die ook verbonden waren met de Skyscaper. We hebben toen veel met ze te maken gehad. Het was een bestaande relatie die we opnieuw hebben geactiveerd. Dat is voor een deel pragmatisch. We wisten met hen dat we waar voor ons geld zouden krijgen en dat je een gegarandeerde realisatie krijgt. Maak je het open voor Nederlandse kunst en cultuur dan krijg je een hele andere procesgang. Dan wordt het voor ons toch extra unmanageable.”
Resteert de vraag die veel voorbijgangers stellen als ze langs het vlot lopen. Wat heeft het gekost?
“Wat heeft het gekost is een beetje te simpele vraag. Ten eerste zien we het niet als kostenpost maar als investering en dat is natuurlijk een wereld van verschil. Een investering levert een return of investment op. Nieuwe projecten, meer samenwerking, meer jarig. Wij als Universiteit investeren er enkele tienduizenden euro’s in. Maar wij zijn een coproductie aangegaan met partners die ook gelden hebben ingelegd. En via het U-fonds is er ook geld bijgedragen. Het is een combinatie van financiering om dit project zorgvuldig met ons gevoel voor maatschappelijk verantwoordelijkheid af te dekken.”
Maar wat heeft het uiteindelijke gekost?
“Kijk, het is een groot project. We hebben geprobeerd het zo manageable mogelijk te doen. Maar ik wil best een bedrag noemen. Het heeft een ton gekost. Het punt van een bedrag noemen is dat mensen snel zeggen dat het veel geld is. Maar als je de ambities kent en weet dat het mede gerealiseerd wordt via partners, dan kijk je daar toch anders tegen aan. Je moet het natuurlijk wel in het juiste perspectief zien.”
Akwaglot ligt dit jaar nog in de singel. Daarna zal HDSR er invulling aangeven. Uiteindelijk krijgt het een vaste plek in de Botanische Tuinen.
Jaap van de Klomp nam anderhalve maand geleden een kijkje op het vlot. Kijk hieronder.