Haar kunst is speels, vol dartele dimensies en kleur, voor binnen en buiten, als hemel op aarde. Beelden die ook in poëzie zijn te vatten. Dat blijkt uit nieuw werk van Jackie Sleper, zestien kunstwerken met zestien gedichten van Ingmar Heytze, samen gebundeld in Het Heelal In De Achtertuin. Vrijdag 16 december was de presentatie in Slepers studio in de Schalkwijkstraat.
Jackie benaderde Ingmar eind september. Hij had al zes gedichten klaar, hoefde er volgens haar nog maar tien. Alsof dat zomaar ging. Wist ze wel dat er dichters zijn die een jaar doen over tien gedichten en dat hij ook andere klussen had? Nu bleek er voor de resterende gedichten nog een week te zijn.
In zijn voorwoord schrijft de dichter: ‘Elke kunstenaar heeft een geheim. Het geheim van Jackie Sleper: ze is zo goed in dingen teweegbrengen, dat zelfs de mensen om haar heen ervan in beweging komen. Jackie is, zoals John Lennon opmerkte over het leven, wat je overkomt terwijl je andere plannen maakt.
‘Kan dat?’ Nee!
‘Ja toch?’ Toch ja.’
Zo wordt er een rood bespikkelde en groen beaderde zeemeermin zichtbaar tegen een groene achtergrond, een reliëf met bloemen in een groene kronkellijst met witte lijnen. Dit is proza.
Ingmar Heytze dicht het anders:
ZEEMEERMIN
elk verlangen is voornamelijk verlangen
Neem de zeemeermin. Wat heb je
werkelijk van haar te willen?
Verdrinken in die koude schoot,
ademloos verstrikt in zijde, nylon, linnen,
kinderen met grijze ogen uit hun ei van schuim –
wat moet je met een zeemeermin?
Je hebt haar zelf gemaakt van hunkering
en als je weet waarnaar is die voorbij.
Lever je dáár je ziel voor in?
O ja. Welzeker. Reken maar.
Jackie Sleper is een Nederlandse Niki de Saint Phalle met een toets van Jeff Koons bij het almaar groter worden van uitbundig werk met haar eigen draai, unieke figuren en vormen, haar studio een enorme poppenkast vol oogverleiders in sterke variaties aan materialen, frutsels, spelerijen. Ze maakt zich zorgen over de wereld en de natuur, maar schept geen zorgelijke kunst. Het is haar universum van haar ziel en daarmee tuiniert ze naar hartelust.
Dus staat daar die enorme tros groene peren met dat vrouwtje erop. Zo peert Heytze het.
FRIS PEERTJE
O
,
peren
zijn tot aan
de huid gevuld
met peer! Dat geldt
voor elk soort fruit, maar
voor een peer toch nog iets
meer: luchtschepen om mee
door stroop te zweven. Bomen-
tranen groot gegroeid geluk…
Rondingen om een vrouw
in te verstoppen
Ondanks de druk van de opdracht in korte tijd is Heytze goed geslaagd in alle zestien. Daarbij had hij de hulp van Jackie Sleper – met haar kunst voor ogen is het makkelijker om woorden op te graven uit die achtertuin. Zo is het met het titelgedicht, Twee Raadsels, Schelpen en eieren, Gebiedende wijzen, Hemel, aarde, vogel, tijd, Het Zwarte Oog, Zo werkt het niet,
Van binnen naar buiten bekeken, Rode oren, Josephine Baker achter de dijken, Je kunt, Epigram vioor Atlas, Wederhelft en Swinging Times.
Jackie en Ingmar
een sierlijke dans
van beelden die
woorden worden
en woorden beelden
Het heelal in de achtertuin. Elk weekend te zien vanaf zaterdag 14 januari, van 13 tot 17 uur, Studio Schalkwijkstraat, nr 4
Beeldend opgetekend
Is dat laatste gedicht van jou Jeroen?
Even voor de duidelijkheid.
Als het verlangen zich vastbijt in het fysieke contact met een zeemeermin
leidt dit inderdaad tot teleurstellingen.
Nu maar hopen dat ik iets over het hoofd heb gezien of verkeerd heb begrepen.
Zoals uit bovenstaande blijkt poept Heytze zijn gedichten in een razend tempo uit. De hele stad is vergeven van zijn dichtsels en rijmelarij overspuiten en vervangen door dichtregels van echte dichters.( zoals Vroman op de Sonnenborgh)
Peren zijn tot aan de huid gevuld met peer. Zo leer je elke dag weer.
@Louise. Achter rijmelarij dient een punt te worden geplaatst om vervolgens een nieuwe zin te beginnen. U lijkt me niet de aangewezen persoon om iets over gedichten te zeggen.
@Louis
Als we hetzelfde bedoelen: krèk!
@Jos
Vast niet van Jeroen.
Wat heet vastbijten?
Het zal misschien niet de eerste one night stand met een zeemeermin zijn geweest.
Al dan niet in aardse vermomming.
De vastbijter moet een lange adem hebben gehad. Hoe kouder, hoe langer, ook dat nog, toch? Lastig, lastig.
Edmund Dulac maakte er ooit een prachtige illustratie van:
il_570xN.2189200712_hvyu.jpg
kopiëren en in je adresbalkje plakken.
@Louise
Ik heb wel eens gehoord dat dichters ontzettend lang moeten drukken, voordat het gedicht ‘er is’ en voordat het werk in druk verschijnt en er eindelijk (misschien) wat geld binnenkomt.
Vooralsnog lijkt het meer alsof jij jouw reactie ‘kakken zonder douwen’ was.
Wie, behalve Vroman, kan nog door jouw poeptest?
@Ferry
Peren zijn
tot aan de huid,
gevuld met peer.
Zo leer je,
elke dag maar weer.
Dat ‘maar’ leek mij beter voor metrum en ritme. Proef maar even.
Verder: gevatte toevoeging!
interpunctie bepaalt helaas niet of je wel of niet een dichter bent Michael.
@Michael Schuurmans
Omdat ik abusievelijk een punt vergeet te zetten, mag ik geen oordeel hebben over de gedichten van de heilige Heytze? U mag dat wel? Vertel eens. Wat wordt bedoeld met de volgende zinnen?
kinderen met grijze ogen uit hun ei van schuim
luchtschepen om mee door stroop te zweven. Bomen- tranen groot gegroeid geluk…
Ik ben heel benieuwd. Misschien gaat er na uw uitleg een wereld voor me open en ga ik ook genieten van de door Heytze vol gekalkte muren.
Jammer dat de peer van deze kunstenaar door deze discussie wordt ondergesneeuwd. Prachtig werk.
Bertien: Ja dat is zo. Beeldende kunst en muziek beginnen misschien wel daar waar woorden tekort beginnen te schieten?
Ja jongens, die laatste regels zijn van mij. Volgens mij is er geen reden voor Ingmar-bashen. Hij is een goede (stads)dichter. Het blijkt maar weer hoe slecht Nederland en Utrecht zijn in het koesteren van eigen talent.
Het lijkt me goed om naar Jackies werk te gaan kijken en daarbij meer van Ingmar te lezen in Heelal in de Achtertuin.
@Drs. C. Nijntje… ik richtte me tot de reaguurster, niet tot de dichter.
@Louise… ik heb eerlijk gezegd weinig tot niets met poëzie. Wel met mensen die onze stad (ja, ook de mijne, al ben ik ‘import’) willen verfraaien. Daarnaast heb ik helemaal niets met afzeik,- en afbrandcommentaren. Als ik niets aardigs over iets over iemand kan vertellen, zeg ik meestal, meestal, niets. Desalwelteplus een fijne kerst gewenst!
Beste heer Schuurmans, ik vrees dat u niet helemaal goed bent ingeburgerd. Afzeiken is een karaktertrek van de Utrechter. Neem bijvoorbeeld eens een kijkje op de tribune van stadion Galgenwaard. Het is niet goed of het deugt niet. Ik kan daar van genieten. Wat betreft verfraaien. Zullen we afspraken dat dit een kwestie van smaak is?
Beste V. Koedijk, die afspraak staat. Zullen we dan alsmede afspreken dat oordelen over smaak, niet fatsoenlijk is?
En ik richtte me op u Michael en ook niet op de reaguurster of dichter.
Doodzwijgen is ook weer zo wat…en zo loodsen we elkaar door en langs de kerstdagen. Alvast daarom een fijne jaarwisseling gewenst! (ik wil niet zeiken maar: “desalwelteplus?”)
Drs. C. Nijntje,
fatsoenlijk iets laten passeren wat niet in de eigen smaak valt, is toch geen doodzwijgen? Of anders een mening geven i.p.v. het oordelend neer te sabelen.
Desalwelteplus (quote van de grote Urbanus) een fijne jaarwisseling, ik proost er op.
Beste Michiel, als geboren en getogen Utrechter wil ik niet “zeiken”, maar vind Urbanus een enorme lul en ongepast om hem in dit verband te citeren, te quoten of anderszins hierbij te betrekken.
Amai, amai… drs. C. Dit is nou en schoolvoorbeeld van het geven van een mening i.p.v. iets als een voldongen feit te presenteren. Chapeau! 😉
Van het heelal van Jackie Sleeper en Ingmar Heytze naar een Belgische komiek. Het is zondermeer een grensoverschrijdend verhaal geworden.
De stap van “Het Heelal in de Achtertuin” naar een komiek in België is kleiner dan u denkt beste Roel. U mag me trouwens eventueel Co noemen.