Ivo Churndo doorbreekt na dertien jaar de stilte over leven met hiv: ‘Het donker blijft niet’

Dertien jaar lang droeg theatermaker en zanger Ivo Churndo zijn hiv-diagnose als een zorgvuldig weggestopt geheim. Niet uit onwil, maar uit schaamte, angst en de overtuiging dat het niet veilig was om het uit te spreken, tot dit jaar. Wat begon als een plan om anderen te helpen, groeide uit tot een persoonlijk keerpunt: zijn publieke coming-out en de nieuwe versie van Niets Blijft, het nummer dat hij samen met Angela Groothuizen opnieuw inzong voor Wereld Aids Dag 2025. Om aandacht te vragen voor hiv en de verhalen van mensen die ermee leven, speelt beiaardier Malgosia Fiebig  het nummer op 29 november 2025 om 11.00 uur t vanaf de Domtoren in Utrecht. 

In Nederland leven zo’n 24.400 mensen met hiv. Dankzij medicatie kunnen zij een gezond leven leiden én is het virus niet meer overdraagbaar. Toch weten naar schatting 1.390 Nederlanders niet dat ze besmet zijn, en dat houdt misverstanden en angst in stand. Precies daarom wil Ivo één feit blijven herhalen: “Als je aan de medicatie zit en ondetecteerbaar bent, kun je het niet doorgeven. Punt.” Volgens hem zou dat simpele inzicht al veel stigma weghalen.

‘Ik brak in duizend stukjes’

Toen Ivo hoorde dat hij hiv-positief was, voelde hij zich als een vaas die in duizend stukken viel. De schok was niet alleen lichamelijk, maar vooral mentaal: eigenwaarde, normaliteit, vertrouwen, alles lag in stukken. “Ik heb jaren nodig gehad om mezelf weer bij elkaar te zetten. En eerlijk: de vaas is mooier geworden dan ervoor,” zegt hij. Die groei kwam toen zijn “driehoek”, mentaal, fysiek en spiritueel, weer in balans was.

De grootste hindernis was niet de ziekte zelf, maar de reacties die hij vreesde. “Dertien jaar lang leef je met angst: wat als mensen me afwijzen? Wat als het vriendschappen kost?” Schaamte was een constante metgezel. “Het is een gewoon onderdeel van hiv, hoe hard dat ook klinkt.” Het sociale stigma is nog springlevend. Dat merkte hij vooral omdat 85 procent van de mensen om hem heen geen idee had. De 15 procent die het wél wist, stond dichtbij en hielp hem door het proces heen. Zijn beste vriend die bijvoorbeeld meeging naar het ziekenhuis om hem te steunen. 

Hij beschrijft hoe hij soms bijna wilde vertellen wat er speelde, maar het tóch inslikte. “Het zou nooit een kort gesprek zijn. Mensen hebben vragen, emoties, zorgen. Je dropt zoiets niet tussen ‘Hoe was je dag?’ en ‘Wat eten we vanavond?’ En als hij zijn kinderen later iets wil meegeven, dan is het deze gedachte: hoe donker iets ook voelt, het blijft niet zo. Dat is de kern van zijn verhaal, van het nummer, van de afgelopen dertien jaar.

Van benefietconcert naar bevrijding

Ironisch genoeg was openheid nooit het plan. Hij wilde een benefietconcert organiseren om geld in te zamelen voor mensen die wereldwijd nauwelijks toegang hebben tot hiv-medicatie. “Ik stap op mijn fiets en haal levensreddende medicijnen op. Zij niet.” Tijdens dat traject ontstond een gesprek met het Aidsfonds. Hij vertelde zijn verhaal en dat maakte indruk. Zo ontstond het plan om zijn coming-out te koppelen aan Wereld Aids Dag. Ineens stond hij oog in oog met het moment waar hij dertien jaar tegenaan had gehikt.

Het nummer Niet Blijft bracht alles samen. Een lied over tijd, vergankelijkheid en beweging, met die ene zin die bleef hangen: ‘Zie het licht in elk idee.’ In april had hij dat ene idee, het benefietconcert, en nu staat er een volledig project omheen. Het opnieuw inzingen van het nummer met Angela Groothuizen noemt hij “een groot cadeau”. Het nummer is op 29 november 2025 om 11.00 uur te horen op de beiaard van de Domtoren in Utrecht. Om aandacht te vragen voor hiv en de verhalen van mensen die ermee leven. “Het voelt bijna onwerkelijk, ik had nooit gedacht dat dit verhaal me zóveel cadeautjes zou geven.”

Wat daarna gebeurde, had hij nooit durven dromen. “Er ontplofte een soort bron van liefde om me heen. Vier dagen lang bleef het maar binnenstromen.” 

Het raakte hem, juist omdat hij het zo in het donker had meegedragen. “Dat iets wat zo donker is geweest, nu liefde brengt. Dat had ik nooit verwacht.” Niet alleen de warme reactie, maar vooral de berichten van onbekenden maakten indruk. Mensen die zelf hiv hebben en aan niemand durven vertellen. Mensen die al jaren zwijgen. Jongeren die stiekem mailen om eindelijk te praten. “Het gaat groter dan hiv. Het gaat over leven met een geheim. En hoe bevrijdend het kan zijn om dat te laten vallen.”

“Ik zit nu een week in mijn nieuwe bestaan en moet eraan wennen, maar ben benieuwd wat de toekomst gaat brengen.” Hij kijkt vooruit zonder precies te weten welke vorm dat krijgt, maar één ding staat vast: hij wil zich inzetten voor mensen met hiv wereldwijd. De ongelijkheid tussen landen maakt hem zichtbaar kwaad. “Ik haal mijn medicijnen gewoon op bij de apotheek. Maar wereldwijd gaan mensen dood omdat de voorraad op is. Dat is niet te bevatten.” Het laat zien dat zijn persoonlijke verhaal groter is dan hijzelf: een stille strijd die aandacht verdient en die anderen hoop kan geven.