In de Gansstraat staat het oude Pieter Baan Centrum, bekend als een vrouwengevangenis en psychiatrisch observatorium. Hier hebben gedetineerden als Mohammed B., Volkert van der G. en Lucia de B. vastgezeten. Ook diende het tijdens de Tweede Wereldoorlog als detentiecentrum voor verzetsstrijders.
Tegenwoordig biedt het centrum werkruimte voor kunstenaars. Zo heeft het collectief Light-Up zich hier geïnstalleerd waar Jaco Schilp en vijf andere kunstenaars samenwerken aan kunst, technologie en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het collectief probeert met beperkte middelen een zo groot mogelijk effect te bereiken.
Sinds de verhuizing van het psychiatrisch observatorium naar Almere proberen Jaco en zijn team de voormalige gevangenis in leven te houden door haar een nieuwe functie te geven. Volgens Jaco heeft de leegte van de gevangenis potentie: het kan zowel ruimte bieden voor tijdelijke projecten als vaste werkruimte voor kunstenaars.
In februari 2020 organiseerde Jaco het festival Uncloud, waarin visuele en audio kunst werden gecombineerd. “Deze gevangenis is geen white cube”, vertelde Jaco mij toen ik hem afgelopen Bevrijdingsdag bezocht in het Pieter Baan Centrum.
“Deze interacties geven nieuwe inzichten en geeft de bezoeker een immersieve ervaring.”
Volgens Jaco ontkomt het werk dat hier gemaakt en getoond wordt er niet aan een interactie met deze imponerende plek aan te gaan. “Deze interacties geven nieuwe inzichten en geeft de bezoeker een immersieve ervaring die je niet vindt in een traditionele expositie.” en “Door goede dingen op deze plek te doen, kunnen we er een nieuwe waarde aan geven.” Als visueel kunstenaar heeft Jaco zijn installaties en internationale kunstprojecten de afgelopen weken moeten opschorten. “Ik stond op het punt om door te breken”, vertelde hij telefonisch voorafgaand aan mijn bezoek. “Ik was er zo kapot van dat ik twee weken alleen maar met LEGO van de kinderen van mijn ateliergenoot heb kunnen bouwen”.
“Dit is het ideale moment om tijdelijke exposities in de openbare ruimte te organiseren”
Toch ziet hij deze pandemie als een kans om kunst en tentoonstellingen te heroverwegen: “Dit is het ideale moment om tijdelijke exposities in de openbare ruimte te organiseren”.
Met enorme beamers zal Jaco afstudeerwerk van de HKU projecteren rondom het Pieter Baan Centrum. Ook komt er een ‘anderhalvemeter expositie’ voor theaterontwerp en is het collectief bezig om lessen te organiseren voor middelbare scholen, zodat studenten zien en leren hoe je kunst maakt. Daarnaast organiseert Jaco in september de eerste editie van Bring Your Own Beamer in de openbare ruimte, een tentoonstelling van licht en beeldende kunst waaraan iedereen kan deelnemen. “Bring Your Own Beamer ging van de galerie naar openbare gebouwen en gaat dus nu in Utrecht de straat op”.
Naast deze projecten heeft Jaco eindelijk tijd om aan zijn eigen projecten te werken, zoals een nieuwe audiovisuele show en een interactieve video-installatie. Ook organiseert hij livestreams op Facebook. Als we de gevangenis weer uitlopen vraag ik hem nog snel even zijn LEGO-project te laten zien: een pirateneiland met verschillende niveaus en bewegende delen. “Kijk die ronde trappetjes, je wilt niet weten hoe moeilijk het is om dingen rond te maken met LEGO.” Op de fiets terug naar mijn eigen atelier dacht ik: gelukkig zijn er mensen als Jaco die in de vierkante wereld van LEGO, gevangenissen en exposities dingen rond willen en kunnen maken.
Wil je op de hoogte blijven van Jaco en zijn projecten? Volg hem via:
https://www.instagram.com/StudioSchilp/
https://www.facebook.com/StudioSchilp/?ref=bookmark
Modulation Uncloud (foto: Paul van Dorsten)
Modulation Uncloud (foto: Paul van Dorsten)
Laat uw reactie achter
Reactie