Bernie is boos (en geliefd)

Mooi voorprogramma voor het GroenLinks-PVDA-congres dit weekend: de Amerikaanse senator Bernie Sanders. Deze angry young man (82) stond gisteren voor een stijf uitverkocht TivoliVredenburg, maar boos over gebrek aan enthousiasme in de zaal hoefde hij zich niet te maken.

Toch even gecheckt in de rij voor de kaartcontrole: staan we hier écht goed voor een lezing van Bernie Sanders? Afgaand op het uiterlijk en de leeftijd van het publiek zou je namelijk zomaar bij een indie gitaarband uit kunnen komen. Maar nee: de 82-jarige politieke dinosaurus Bernie Sanders -voor veel progressieve Amerikanen ooit het gedroomde alternatief voor Hillary Clinton en Joe Biden- trekt met zijn socialistische pleidooi niet alleen volle zalen, maar vooral volle zalen vol jong volk. Allesbehalve een bejaardensoos of grijze bedoening. De boomers zijn op een hand te tellen, generatie Z en de millennials zijn massaal vertegenwoordigd. Of zou dat komen, zoals een doordat de digital natives er als de kippen bij waren toen de tickets online in de verkoop gingen, en visten de trage oudjes daarom achter het net?

De openingsvraag over wie in de zaal woedend was op het kapitalisme kreeg een warm welkom. Die klappers zaten dus goed, want the Bern zou bij wijze van wandelende samenvatting van zijn boek Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme puntsgewijs zijn woede ventileren over de onzalige verhouding tussen de 1% en de rest van ons en wat er allemaal mis was in Amerika (en ook in de rest van de wereld).

Het openingsapplaus was dat van een rockster. ‘Hierbij accepteer ik de nominatie van minister-president van Nederland’, grapte Sanders, wat haast een staande ovatie veroorzaakte. Frans Timmermans, die deze avond een gelegenheidsduo vormde met de Amerikaanse democraat en die zelf ambities in die richting heeft, zag er de lol vast van in, net als burgemeester Dijksma op de eerste rij. Het was een van de weinige grollen van Sanders. Die schudt liever geen grappen of oneliners uit zijn mouw, maar schilt liever een serieus appeltje met de uitwassen van het kapitalistisch systeem. En dat doet hij zonder opsmuk, maar wel met een natuurlijk charisma en zeer nadrukkelijke armgebaren waar menig dominee of priester jaloers op kan zijn. Sanders overtuigt de zaal met een duidelijk en eerlijk verhaal, hoewel het natuurlijk ook wel preken is voor eigen parochie. Maar dat mag vanavond de pret niet drukken.

Na Sanders speech was er ruimte voor een een-tweetje met Frans Timmermans, de voorman van de recent gesmede coalitie van PVDA en GroenLinks. Een gemoedelijk onderonsje over de usual suspects (gezondheidszorg, daklozen, fossiele subsidies, minimumloon en de opmars van extreem rechts) maar Timmermans speelde qua geoogst applaus zeker niet de tweede viool. En Sanders oproep voor samenwerking om echt effect te sorteren, moet natuurlijk ook als muziek in Frans’ oren hebben geklonken. Want alleen gezamenlijk kun je een vuist maken tegen de miljardairs en monopolisten aan de top. De strijd ís te winnen, want zoals Sanders de zaal voorhield: “je hoeft geen wiskundige te zijn om te snappen dat 99 procent altijd meer is dan 1 procent”.

Bernie’s advies aan de aanwezigen: organiseer je, laat je van je activistische kant zien en fight, fight, fight! Die boodschap was goed voor een daverend slotapplaus. Hoewel dat nog niets was vergeleken met de reacties van het Amerikaanse publiek, vertelde een Nederlander die als vrijwilliger voor Sanders laatste presidentscampagne had gewerkt. “Daar klappen ze nog eens vijf keer zo hard.”