Bij archeologisch onderzoek in de Merwedekanaalzone in Utrecht, waar voorheen de Praxis stond, is een spectaculaire vondst gedaan: een eeuwenoud kolkgat, een wegomleiding uit het jaar 125, en een gordelketting die vermoedelijk zelfs ouder is dan de Romeinse tijd.
Alles wijst erop dat hier, 2000 jaar geleden, een catastrofale overstroming plaatsvond die leidde tot grootschalige infrastructurele aanpassingen door de Romeinen.
“Wow, wat hier na 27 jaar onderzoek is samengekomen, alles valt ineens op zijn plek” zegt Herre Wynia, gemeentelijk archeoloog, enthousiast.
De A1 van Romeins Nederland
De weg die in de Merwedekanaalzone werd opgegraven, is onderdeel van het netwerk van militaire routes die belangrijk waren voor de Romeinse logistiek.
Deze wegen werden gebruikt voor het transport van troepen, goederen en belangrijke berichten.
Stadsarcheoloog Erik Graafstal benadrukt het belang van deze weg in de Romeinse tijd: “Het was een hoofdroute voor de Romeinen. De weg verbond strategische locaties en speelde een grote rol in de bevoorrading van de militaire posten langs de Rijn.”
Graafstal omschrijft de weg als de A1 van Romeins Nederland.
De weg werd niet alleen gebruikt voor militaire doeleinden, maar ook voor de communicatie tussen de verschillende delen van het Romeinse rijk.
“Deze weg maakt dus deel uit van de Limes, de grensweg die forten langs de noordgrens van het Romeinse rijk met elkaar verbond”, vertelt Wynia. “Wat deze ontdekking extra bijzonder maakt, is dat we nu weten dat deze weg mogelijk al in de vroege jaren 40 na Christus bestond. Dat is veel eerder dan dat archeologen tot nu toe dachten.”
Overstroming en herstel
Een van de meest opvallende vondsten is het bewijs van een grote overstroming die rond het jaar 100 na Christus plaatsvond. Deze ramp verwoestte een brug en veroorzaakte een kolkgat van tien meter diep en 45 meter breed.
Omdat de brug telkens beschadigd raakte door het water, legden de Romeinen een omleidingsroute aan. Eikenhouten heipalen met de schors er nog op, en je ziet nog dat ze met de hand zijn bewerkt. Dankzij die schors kon exact bepaald worden wanneer het hout is gekapt: het najaar van het jaar 124–125.
Volgens projectleider Nils Kerkhoven werd toen een 140 meter lange alternatieve route gebouwd om het kolkgat heen. “Ze wilden rechtdoor, maar dat kon niet meer door het kolkgat,” zegt hij. “De weg moest met een grote boog worden omgeleid.” Dit laat echt zien hoe vindingrijk en intelligent de Romeinen waren in hun watermanagement.
Vroege Romeinse aanwezigheid
De opgravingen in de Merwedekanaalzone hebben ook nieuwe inzichten opgeleverd over de vroege Romeinse aanwezigheid in Nederland. Uit de vondst van een houten paal blijkt dat de Romeinen al in 41 of 42 na Christus actief waren in het gebied.
Erik Graafstal onthult opgewonden de dikke paal die hij omschrijft als de raket: “Oh mijn god, dit wordt een museumstuk.”
Dit stuk hout komt uit de jaren waarin de eerste fortenlinie werd gebouwd als voorbereiding op de verovering van Brittannië. “Deze paal is tot onze grote verbazing onderdeel van een van de eerste landroutes naar het westen.Dit is van veel eerder dan we dachten”
En deze paal is niet de enige unieke vondst. Kerkhoven opent een bruin kistje met daarin een ketting. “Deze ketting is waarschijnlijk zelfs ouder dan de Romeinse tijd en wordt nog onderzocht. De sluiting is opvallend compleet. “Het is een iconische vondst voor deze plek”
Schoonmaken van het hout
Onder begeleiding van houtspecialisten helpen vrijwilligers inmiddels met het schoonmaken van de palen.
Op grote tafels liggen de houten palen die met tandenborstels, afwasborstels en sponzen voorzichtig worden schoongemaakt.
Er wordt verwacht dat de opgravingen in de toekomst verder belangrijke informatie zullen opleveren over het Romeinse verleden van Utrecht.
Laat uw reactie achter
Reactie