Wat is een mantelzorgwoning en hoe kan deze jou helpen?

Een mantelzorgwoning is een zelfstandige woonruimte die speciaal is gebouwd of geplaatst voor mensen die zorg nodig hebben én voor degene die deze zorg verleent. In de meeste gevallen gaat het om een tijdelijke of permanente woning in de tuin of als aanbouw aan een bestaand huis.

Sta je op het punt om zorg te verlenen aan een dierbare of ben je zelf zorgbehoevend? Dan biedt een mantelzorgwoning de ideale oplossing om dichtbij elkaar te wonen, terwijl beide partijen toch hun privacy behouden.

Wat maakt een mantelzorgwoning zo bijzonder? Het is meer dan alleen een huis. Het is een plek waar zorg, liefde en zelfstandigheid samenkomen. Je hebt de voordelen van zelfstandig wonen met de zekerheid dat er altijd iemand in de buurt is als dat nodig is.

Hoe werkt dat precies in de praktijk? In deze complete gids lees je alles over de verschillende types, kosten, vergunningen, subsidiemogelijkheden en nog veel meer.

Verschillende types mantelzorgwoningen

Er bestaan verschillende soorten mantelzorgwoningen, elk met hun eigen kenmerken en voordelen:

1. Vrijstaande mantelzorgwoning – Een volledig aparte woning die in de tuin wordt geplaatst. Ideaal voor maximale privacy en zelfstandigheid.
2. Aangebouwde mantelzorgwoning – Een aanbouw aan het bestaande huis, vaak met een eigen ingang. Perfect als de beschikbare ruimte beperkt is.
3. Inpandige mantelzorgwoning – Een deel van het hoofdhuis wordt omgebouwd tot zelfstandige woonruimte. Dit is meestal de voordeligste optie.
4. Prefab mantelzorgwoning – Een kant-en-klare woning die in een fabriek wordt gebouwd en vervolgens op locatie wordt geplaatst. Snel te realiseren en vaak in verschillende maten beschikbaar.

Wat je ook kiest, een zorgwoning in de tuin biedt de perfecte balans tussen nabijheid en zelfstandigheid.

Je kunt ook kiezen voor een tijdelijke of permanente oplossing. Bij een tijdelijke mantelzorgwoning is het belangrijk om te weten dat deze weer verwijderd moet worden als de zorgbehoefte vervalt.

Vergunningen en regelgeving: Wat moet je weten?

Voor het plaatsen van een mantelzorgwoning heb je in principe een vergunning nodig. Maar goed nieuws: in veel gevallen kun je gebruik maken van vergunningsvrij bouwen onder het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Een mantelzorgwoning is vergunningsvrij als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

• Er is sprake van een zorgrelatie, aangetoond met een doktersverklaring
• De woning wordt geplaatst bij een bestaande woning
• De mantelzorgwoning is functioneel verbonden met het hoofdgebouw
• De mantelzorgwoning voldoet aan het bestemmingsplan of omgevingsplan

Is er geen sprake van een persoon mantelzorg relatie? Dan gelden de normale regels voor aan- en bijbouwen.

Wat gebeurt er als de zorgrelatie stopt? In de meeste gevallen moet de mantelzorgwoning dan worden verwijderd of worden omgebouwd tot reguliere aanbouw zonder zelfstandige woonfunctie.

Ben je van plan een nieuwe mantelzorgwoning te plaatsen? Neem dan altijd eerst contact op met je gemeente. De regels kunnen per gemeente verschillen en het is belangrijk om vooraf te weten waar je aan toe bent.

De kosten van een mantelzorgwoning

Als je overweegt een mantelzorgwoning te kopen, wil je natuurlijk weten wat de kosten zijn. Deze hangen af van verschillende factoren:

• Type woning – Een prefab mantelzorgwoning kost gemiddeld tussen €50.000 en €150.000, afhankelijk van de grootte en afwerking.
• Fundering – Afhankelijk van de ondergrond kost een goede fundering tussen €5.000 en €15.000.
• Nutsvoorzieningen – Het aansluiten van water, elektra en riolering kost ongeveer €3.000 tot €7.000.
• Vergunningen – Eventuele vergunningskosten variëren per gemeente, meestal tussen €200 en €2.000.
• Inrichting – Voor een complete inrichting moet je rekenen op €5.000 tot €20.000.

Houd ook rekening met jaarlijkse kosten zoals onderhoud, verzekeringen en belastingen. Deze bedragen gemiddeld €1.000 tot €2.500 per jaar.

Wat betekent dit voor jou? Een complete mantelzorgwoning kost in totaal tussen de €65.000 en €200.000, afhankelijk van je wensen en eisen.

Subsidiemogelijkheden voor mantelzorgwoningen

Gelukkig zijn er verschillende subsidiemogelijkheden die de financiële last kunnen verlichten:

• Wmo-voorziening – Via de Wet maatschappelijke ondersteuning kun je bij je gemeente een tegemoetkoming aanvragen. Deze kan oplopen tot €15.000.
• Belastingvoordeel – Sommige kosten voor een mantelzorgwoning kun je aftrekken als zorgkosten bij je belastingaangifte.
• Provinciale subsidies – Sommige provincies hebben speciale regelingen voor mantelzorgwoningen.
• Stimuleringsregelingen – Er zijn landelijke regelingen zoals de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg.

Om in aanmerking te komen voor deze subsidies moet je wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Het is belangrijk om dit van tevoren goed uit te zoeken.

“Dankzij de Wmo-voorziening konden wij €12.000 subsidie krijgen voor onze mantelzorgwoning. Dit maakte het financieel veel haalbaarder voor ons.” – Ervaringsverhaal van Marieke, mantelzorger.

Van aanvraag tot plaatsing: Tijdlijn en stappen

Hoe lang duurt het om een mantelzorgwoning te realiseren? Dit is een veelgestelde vraag. Hier is een globale tijdlijn:

1. Oriëntatiefase (1-2 maanden) – Informatie verzamelen, leveranciers vergelijken.
2. Vergunningaanvraag (2-8 weken) – Afhankelijk van de gemeente en of je vergunningsvrij kunt bouwen.
3. Ontwerp en productie (6-12 weken) – Het ontwerpen en produceren van de woning.
4. Fundering en aansluitingen (2-4 weken) – Voorbereiding van de locatie.
5. Plaatsing (1-2 weken) – Het daadwerkelijk plaatsen van de woning.
6. Afwerking en inrichting (2-4 weken) – De laatste hand leggen aan de woning.

In totaal moet je rekenen op een periode van 4 tot 8 maanden van eerste idee tot bewoning.

Expert tip: Begin op tijd met de voorbereidingen. Vooral de vergunningsprocedure kan soms onverwacht veel tijd in beslag nemen.

Voor- en nadelen van een mantelzorgwoning

Voordelen:

• Nabijheid van zorg – Directe hulp is altijd dichtbij
• Behoud van privacy – Toch je eigen ruimte behouden
• Zelfstandigheid – De zorgbehoevende kan zo lang mogelijk zelfstandig blijven
• Kostenbesparing – Vaak goedkoper dan professionele zorginstelling
• Emotionele waarde – Meer quality time met je dierbaren

Nadelen:

• Investeringskosten – De aanschaf vergt een flinke initiële investering
• Ruimteverlies – Je levert tuinruimte in
• Tijdelijk karakter – In principe moet de woning verwijderd worden als de zorgrelatie stopt
• Mogelijke waardevermindering – Effect op WOZ-waarde van het hoofdhuis
• Verplichtingen – De zorgrelatie schept bepaalde verwachtingen

Vergeleken met andere woonvormen zoals verpleeghuis of inwonen, biedt een mantelzorgwoning een unieke combinatie van nabijheid, zelfstandigheid en flexibiliteit.

Impact op WOZ-waarde en hypotheek

Een mantelzorgwoning kan invloed hebben op de WOZ-waarde van je woning. In de meeste gevallen stijgt de WOZ-waarde, wat kan leiden tot hogere belastingen.

Voor je hypotheek zijn er verschillende scenario’s:

• Bestaande hypotheek – Soms kun je je hypotheek verhogen voor de financiering
• Extra hypotheek – Een tweede hypotheek speciaal voor de mantelzorgwoning
• Persoonlijke lening – Als alternatief voor een hypotheek
• Gezamenlijke financiering – Samen met de zorgbehoevende de kosten delen

Belangrijk: Overleg altijd met een financieel adviseur over de beste optie voor jouw situatie.

Leveranciers en wat te letten op bij de keuze

Bij het kiezen van een leverancier voor je mantelzorgwoning zijn er verschillende aspecten om op te letten:

• Ervaring – Hoeveel mantelzorgwoningen heeft het bedrijf al gerealiseerd?
• Kwaliteit – Welke materialen worden gebruikt en wat is de levensduur?
• Service – Wordt alles van A tot Z geregeld of moet je zelf veel regelen?
• Prijs-kwaliteitverhouding – Goedkoop kan duurkoop blijken
• Reviews – Wat zeggen eerdere klanten?

Conclusie: Is een mantelzorgwoning iets voor jou?

Een mantelzorgwoning biedt een unieke oplossing voor mensen die zorg nodig hebben én voor hun mantelzorgers. Het combineert nabijheid met zelfstandigheid, wat voor beide partijen grote voordelen heeft.

De investering is aanzienlijk, maar er zijn verschillende subsidiemogelijkheden om de kosten te drukken. Ook is het belangrijk om de regelgeving goed te begrijpen om teleurstellingen te voorkomen.

Ben je geïnteresseerd in een mantelzorgwoning? Zij kunnen je helpen bij elke stap van het proces, van eerste ontwerp tot definitieve plaatsing.Begin vandaag nog met het verkennen van de mogelijkheden en zet de eerste stap naar een zorgeloze toekomst voor jou en je dierbaren!